به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، دکتر منصور رستگار فسایی، استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبی عصر دیروز (1اردیبهشت) در سخنان خویش با موضوع «غزل قصیده های سعدی» در نشست علمی یاد روز سعدی گفت: قصیده قالبی است بسیار کهن، اما در دوره سبک خراسانی، همزمان با دوران سامانی، غزنوی، سلجوقی و دورانی که قصیده به شکوفایی و بزرگی می رسد و شاعران توانمند و قصیده سرا ظهور می کنند، محتوی و سبک ها با زبان سعدی بسیار متفاوت است.
وی ادامه داد: در سبک خراسانی، قصیده قالب مدح و هدف آن هم خوشحال کردن ممدوحی بود که به واسطه آن صله ای نصیب شاعر شده و نام این 2 جاوید می ماند، بنابر این قصیده ها استوار و سنگین بودند همچنین قصاید دارای اوزانی بودند که با مضامین سخن سازش داشتند و در این اشعار تسلط کافی به شعر وجود دارد اما از عرفان در آن خبری نیست و در نهایت شاعرانی مثل خاقانی قصیده را به جایی می رسانند که اوج جایگاه شعر فارسی است.
این پژوهشگر ادبی ضمن اشاره به حمله مغول به ایران گفت: در این دوره با متلاشی شدن مراکز علمی و رخت بر بستن شور و امید از زندگی مردم، اوضاع دگرگون می شود و در این زمان به طور قطع قالب ها، سبک ها و زبان شعر عوض می شود و در چنین دوره ای سعدی ظهوری است نورانی در تاریکی هایی که می توانست ایران و مردم آنرا در تنگنا قرار دهد، سعدی شاگرد بزرگ فردوسی، به ایرانی می اندیشد پاک و زلال و به همین دلیل شعر سعدی رنگ روزگار به خود می گیرد تا رنج روزگار را بیان کند.
وی افزود: سعدی شاعری است نویسنده، نویسنده ای طنزگو، طنزگویی نصیحت گر است و در همه عرصه ها نوآور است و قصیده سعدی در واقع "غزل قصیده" است زیرا غزل قصیده ها بسیار کوتاه و شبیه غزل حافظ اند و این اشعار روح لطیف سعدی را به خوبی نشان می دهند.
این استاد دانشگاه با دسته بندی کردن قصاید سعدی تاکید کرد: سعدی 16 ممدوح دارد و 53 قصیده که من به همه آنها نام قصیده نمی دهم، دسته ای از قصیده ها به لحاظ اصول حاکم بر شعر قصیده به طور کامل مدحی اند، دسته دوم قصایدی است که مدح آمیز است اما نامی از ممدوح نیست و نوع سوم قصیده های تحمیدیه و توحیدیه است که قصایدی نیست که به طمع اجر دنیوی یا مادی گفته شده باشد بنابراین شاعر مغلوب قدرت نیست و قصایدی بسیار استوار و مستحکم هستند.
وی افزود: سعدی بعد از سفر ها و گشتن جهانی که چون موی زنگی پریشان است به شیراز باز می آید، وی با پا رفته اما با سر به سرزمینی باز می گردد که مرکز ادب و شعر و فیض است و می خواهد خلاقیت خود را در این سرزمین بروز دارد.
پایان پیام/
نظر شما