به گزارش سرویس دیگر رسانه های خبرگزاری شبستان به نقل از ایسنا، دهم صفر یادآور سالروز درگذشت فقیه بزرگ علامه حاج مولی شیخ محمد جعفر بن سیف‌الدین استرآبادی طهرانی حائری، مشهور به شریعتمدار و متخلص به والی از مشهورترین مراجع تقلید شیعه در قرن سیزدهم هجری بود.
صاحب انیس الواعظین، یکی از بزرگان علما و نویسندگان جهان تشیع در قرن سیزدهم بود. شریعتمدار عالمی جامع و نویسنده‌ای ماهر و توانا بود، شریعتمدار در سال 1197 به جهان دیده گشود و در شب جمعه دهم صفر سال 1264 در تهران از جهان دیده فرو بست و جنازه او به احترام در ایوان نجف کنار مولا به خاک رفت، بعد از او فرزند دانشمند او حاج شیخ علی‌استرآبادی، صاحب جواهر المعادن، انیس الغربا، نهایة الآمال، جنة السرور، تحریر الاصول و... وارث علوم پدر شد. شهرت این دانشمند بیشتر برای تألیفات متعدد اوست که فضلای ربانی از آثار گرانبهایش بهره‌ها بردند.
تولدش از روی دست خطی که از خود او به نقل از پدرش در پایان کتاب «مصباح الهدی» به جای مانده هنگام طلوع آفتاب روز ششم ماه رمضان سال 1195 و به احتمالی 1196ه.ق در روستای نوکنده(نوکنده تا چندین سال پیش یکی از روستاهای ایالت استرآباد محسوب می‌شده) از توابع بلوک انزان از اعمال استرآباد رخ داده است. برخی منابع نیز سال‌های 1197 و 1198ه.ق را در این خصوص آورده‌اند.
درگذشتش به نقل از فرزندش شیخ محمدحسن، غروب روز نهم و به نقل از فرزندش شیخ علی، دهم ماه صفر سال 1263ه.ق، در تهران رخ داد. علت مرگش را ابتلا به بیماری سل و تنگی نفس که با ذات الجنب نیز همراه بوده ذکر کرده‌اند. محل درگذشتش را شهرهای ری و نجف نیز نگاشته‌اند و جنازه او را به نجف اشرف بردند و در ایوان الذهبی، شمال مناره ثمالیه، در کنار مرقد علامه حلی پشت سر فرزندانش دفن کردند.
شریعتمدار در دوران زندگانی‌اش در شهرهای استرآباد، بار فروش کرمانشاه، کربلا ، نجف اشرف، قزوین، تهران، ری و مشهد ساکن گردید و در تمامی این شهرها مجلس درس برپا می‌نمود. در مدارس علمیه در دو مبحث تدریس می‌کرد: یکی اصول و دیگری فقه، پیش از درس خطبه می‌خواند و پس از پایان تدریس به دعا می‌پرداخت. شریعتمدار از علمای بسیار بانفوذ عصر قاجار بود مقدمات علوم را در زادگاهش فرا گرفت. در جوانی برای تکمیل تحصیلات به بارفروش رفت و در مدرسه حاج ابراهیم تفلیسی به تحصیل پرداخت.
اساتید آن بزرگوار عبارتند از:
عالم جلیل القدر آقا سید محمد کربلائی معروف به سید مجاهد (م- 1242قﮬ) صاحب کتاب «مناهل» در فقه و«مفاتیح الاصول» در اصول فقه
سید حجت‌الاسلام آقا سید محمباقرشفتی بیدآبادی صاحب مطالع الانوار، عالم بزرگوار آقا حاج محمدابراهیم کرباسی صاحب کتاب اشارات الاصول ومنهاج الهدایة، مرحوم حکیم بزرگوار ملاعلی نوری و ملا اسماعیل واحدالعین در دانش فلسفه و کلام
از جمله شاگردان او:
شیخ احمد بن سیف الدین شریعتمدار استرآبادی (برادر وی)، شیخ سیف الدین علی بن محمدجعفر شریعتمدار استرآبادی (پسر اول وی)، شیخ محمدحسن بن محمدجعفر شریعتمدار استرآبادی(پسر دوم وی)، سید نصرالله استرآبادی، حاج میرزا محمد اندرمانی طهرانی، مولی جعفر بن محمدطاهر نوری، مولی علی بن میرزا خلیل طبیب رازی، ففمولی غلامرضا ارانی کاشانی، شیخ حبیب الله شوشتری خطاط، ملا عباس قمی (داماد وی) که شریعتمدار در تقریظی که در تاریخ رجب سال 1253ه.ق بر کتاب المترجم او نوشته، وی را چنین ستوده است: روحانی، علامه‌ای که دومی ندارد، دانشمند فاضل، دانای کامل، پاکیزه یکرنگ، مقدس، باوفا، فرزند عزیزم، علامه بسیار داننده، پیشوای عالمان، صاحب احترام، سید محمدحسین بن میرزا علی اصغر طباطبائی تبریزی، سید محمد بن سید رفیع بن سید مرتضی بن سید نورالله بن محدث جزائری که کتاب «لب اللباب» شیخ را به خط خویش نوشت، آقا میرزا محمد تنکابنی، نویسنده مشهور کتاب قصص العلماء، شیخ مرتضی انصاری، در کربلا.
آثار این فقیه بزرگ:
او غیر از کتاب انیس الواعظین (یا مونس زاهدین در اصول و فروع و اخلاقیات) حدود 40 جلد کتاب دیگر به رشته تحریر برده که اهم آنها بدین قرار است: مصابیح در اصول فقه چند مجلد، شارع کبیر در شرح معالم چند جلد، شارع صغیر، براهین قاطعه در حکمت و کلام در شش جلد، ملاذ اوتاد در تقریرات سید استاد، شفاء الصدور در تفسیر چند جلد، جامع الفنون در علم اصول و شرایط اجتهاد، مداین علوم، موالید الاحکام، ینابیع حکمت، قواعد فقهیه، اصل اصول، اصل عقاید، مصباح الهدی، نجم الهدایه، نخبه در دعا، تحفه عراق، ارشاد المسلمین در اخلاق، سفینة النجاه در شناخت امراض، جامع الرسائل، مظاهر الاسرار، مشاکل القرآن، اعمال العلوم، زینت صلوة، تجوید القرآن، تفسیر القرآن، حاشیه شرح لمعه، حاشیه شرح جامی، حاشیه شمسیه قطب، مائده و چند جلد دیگر که کتب مزبور احاطه علمی او را در علوم عقلی و نقلی به اثبات می‌رساند.
صاحب روضات می‌نویسد: شریعتمدار دانشمندی نکو قلم، خوش بیان و گویا بود. مردم را به بهترین وجه به راه خدا و دین و به راه هدایت دعوت می‌نمود و با اصول فلسفی دقیق و پند و اندرز پسندیده با آنها گفت‌وگو می‌کرد و باطل گویان را مجاب می‌نمود. او یکی از شرایط مهم اجتهاد را تسلط کامل در ادبیات عرب می‌دانست و معتقد بود از این دانش می‌توان به فقه و اصول و تفسیر و... دست یافت.
منابع:
سایت شعائر
نگارخانه تخصصی عالمان شیعه
علمای قرن سیزدهم
پایان پیام/
نظر شما