راز ماندگاری سعدی در کلام رهبر معظم انقلاب

خبرگزاری شبستان _ سرویس فرهنگ و ادب: سعدی از پیامبران شعر فارسی است وپارسی زبان است که کمتر کسی از پارسی زبانان وجود دارد که این شاعر بزرگ را نشناسد و بیتی از او را از بر نباشد، این اهمیت او در عرصه هنر شاعری این حکیم عالی قدر را به جایی رسانده که کمتر اندیشمندی است که افکار او را پی نگرفته باشد و نخواهد درباره او نظری ارایه دهد، از این رو ما در باره این شاعر پارسی گو همواره با نظرات متعددی رو به رو هستیم که یکی از مهم ترین نظرات، دیدگاه مقام معظم رهبری درباره اوست و از آنجایی ایشان رهبر حکیم انقلاب و اندیشمندی است که علاقه ای وافر به هنر شاعری دارد اشعار سعدی را نیز از نظر گذارانیده و و توجه ویژه به شیخ اجل نشان داده است،

مقام معظم رهبری درباره سعدی و آثارش چنین می فرمایند: «بی شک، سعدی یکی از پایه های بنای استوار ادب فارسی و محصول شعر و نثر او، تشکیل دهنده یکی از برازنده ترین اندام های پیکره شکوهمند فرهنگ کنونی ماست. امروز می توان زیباترین گل های اندیشه بشری را در گلستان مصفای نظم و نشر او جُست و یافت... . شعر و نثر این جهاندیده انسان شناس صادق، همواره پیامی را با خود حمل کرده است، یا از منبع وحی و گنجینه قرآن و حدیث و یا از پرتو دل و احساس صاف و پاک خود او»
ایشان شیوه سخن بی تکلُّف و شفاف او نیز امتیاز دیگر این آموزگار بزرگ مردمی و محبت می خوانند و یادآور می شوند «بسیارند آنهایی که در هر دو قلمرو نظم و نثر سمند فصاحت تاخته اند، امّا فقط سعدی است که شعری روان چون نثر، و نثری آهنگین چون شعر پدیده آورده و آمیزه شگفت انگیز از مضمون و ترکیب و معنا و لفظ، در هر دو عرصه فراهم ساخته است».
در زیر مشروحی از بیانات معظم له درباره سعدی را می خوانید:
تجلیل‌سعدی، تنها تجلیل شعر و نثر شیوا نیست، تجلیل اخلاق و حکمت و معرفت بلیغ و رسا نیز هست، و در این دوران که انقلاب مبارک اسلامی پهنه زندگی ما مردم ایران زمین را قلمرو ارزش‌های اسلامی ساخته، و حکمت و معرفت را در جایگاه شایسته خود نشانیده، بجاست که ذکر جمیل سعدی بر زبان ارزش گزاران آن ارزش‌ها و یاد او در خاطر رهروان آن وادی‌ها مکرر و موکد گردد.
بی‌شک سعدی یکی از پایه‌های بنای استوار ادب پارسی و محصول شعر و نثر او تشکیل‌دهنده یکی از برازنده‌ترین اندام‌های پیکره شکوهمندفرهنگ کنونی ماست.
پند سعدی که مایه گرفته از معارف قرآن و حدیث است، همواره نقش زرین خاطر پندآموزان و زبان فصیح و صریح او رازگشای گنجینه‌های معانی، برای دل‌های جوینده و مشتاق بوده است، و امروز مانند همیشه عزیزترین هدیه “احباب سخن” و “ارباب خرد” را می‌توان در بدایع طیبات دیوان او و زیبا ترین گل‌های اندیشه‌های بشری را در گلستان مصفای نظم و نثر او جست ویافت.
شرف سعدی بر بسیاری از سرایندگان پارسی از آن است که قدر سخن رانشکسته و آن را دست مایه تقرب و ارتزاق نساخته است.
بسی‌اندک‌اند زبان آورانی که گوهر آسمانی سخن را در پای اهریمنان زمانه نریخته و تیغ ستم را بدان صیقل نداده باشند، سعدی یکی از این نادرگان‌است که اگر گاه زبان به ستایش گشوده، در ساغر زرین مدح خود جز داروی شفابخش و گاه تلخ پند و اندرز نریخته است.
شعر و نثر فاخر این جهاندیده انسان شناس صادق، همواره پیامی را با خود حمل کرده است، یا از منبع وحی و گنجینه قرآن و حدیث و یا از پرتو دل و احساس صاف و بی‌غش خود او.
شیوه سخن بی‌تکلف و شفاف او نیز امتیاز دیگر این آموزگار بزرگ مردمی و محبت است. کلام او چون جوی آب زلالی، ذره ذره جان مستمع را سیراب می‌کند و بی‌هیچ غبار تصنع، بر دل او می‌نشیند. بسیارند آنها که در هر دو قلمرو علم و نثر، سمند فصاحت تاخته‌اند، اما فقط سعدی است که شعری روان چون نثر و نثری آهنگین چون شعر پدید آورده و آمیزه شگفت آوری از مضمون و ترکیب و معنی و لفظ در هر دو عرصه، فراهم ساخته است.
باری اینک، بهانه‌ای برای ابراز شیفتگی به این سخن ساز معنی پردازفراهم آمده و بجاست که کلام او که قرن‌ها خاطر حزین و شاد را به خود مشغول کرده و از عشق و جوانی تا ضعف و پیری را در برگرفته و آداب صحبت را به پیر و برنا آموخته و راه های تربیت را برای عالم و عارف گشوده، امروز حد آن نگهداشته و حق آن گزارده شود و این حق‌گزاری بدون معرفت درست او ممکن نخواهد شد. این کنگره باید گوشه‌های ناشناخته شخصیت سعدی و درخشندگی هنر او را بشناساند و راه بهره جویی نسل انقلابی امروز از این گنجینه قیمتی راهموار سازد.
شایسته‌ترین تجلیل‌سعدی همین است و جمهوری اسلامی این رابرای‌همه چهره‌های جاودانه هنر و ادبیات سالم و مردمی، کاری لازم و وظیفه‌ای حتمی می‌شناسد.
ادبیات انقلاب بر آن نیست که بنای فرهنگ و ادب تاریخی این کشور را از جای برکند و به جای آن چیزی از نو تدارک بیند.
گذشته ادب و هنر ما، میراث ارزشمندی است که باید ادبیات انقلاب را مایه و توان ببخشد. مشعل هدایتگر شعر و هنر انقلابی بر بام این قله شکوهنده استوار، خواهد توانست تا همه جای آفاق هنرپذیر و سخن شناس را بپوشاند و نورافشانی کند. گر چه از این میان سعدی شیرازی از آن رو که غالبا زبان و دل را پر بار از ارزش‌هایی می‌داشته که امروزه به برکت انقلاب،فضای زندگی مردم را فراگرفته است، از امتیازی ویژه برخوردار است و لیکن حمایت از آفرینش‌های شعری و هنری در نظام جمهوری اسلامی، چیزی الهام گرفته ازقرآن و روش پیامبرخداو پیشوایان معصوم علیه السلام است و انقلاب اسلامی درمحتوای خود جانبدار و حق گزارهنر و ادبیات است.
ادبیات و هنر به عنوان زبانی برای تعبیر والاترین اندیشه‌های اسلامی در سراسر تاریخ اسلام جایگاهی ممتاز داشته و امروز نیز باید داشته باشد.
شکی نیست که انقلاب، سمت ادبیات و هنر را تغییر می‌دهد و آن را در جهتی که معقول است می‌افکند. این به نوبه خود شاعران و هنرمندان و ادیبان را به آنان که این دگرگونی بنیادین را بر می‌تابند، یا لااقل با آن به خصومت بر نمی‌خیزند و آنانکه از سر دشمنی و عناد با چرخش انقلابی شعر و ادب می ستیزند، تقسیم می‌کند.

این ماجرای همیشگی تحولات اجتماعی، در همه جهان بوده و اکنون نیز هست، ماجرایی که در انقلاب شکوهمند اسلامی ما نیز تکرار شد و کسانی را درباره سرنوشت هم آوایی هنر و ادب با این انقلاب دچار تردید و نگرانی ساخت.حقیقت آن است که انقلاب مخصوصا آنجا که متکی بر ذهن و دل و تلاش توده‌های انسانی است خود زاینده شعر و ادب و هنر است، زیرا که اینها همه مقولاتی انسانی و مردمی‌اند. هر جا مردم هستند، ادبیات هست و شعر و هنر هست و آنچنان هست که مردم می‌اندیشند و می‌خواهند و هر چه جز آن است نه دلنشین است و نه ماندگار.
انقلاب اسلامی ما علاوه بر این، فرآورده‌های ذهن و دل انسان را حرمتی‌عظیم می نهد، زیرا به انسان اعتقادی عظیم دارد، از این روی حرکت ادبیات و هنر در جامعه انقلابی ما علیرغم قدر ناشناسی و ناسازگاری برخی از سرایندگان و سازندگان بریده از مردم به توقف و رکود نینجامید، و روگردانی آنها که نخواستند جوشش انقلابی مردم را بشناسند و ارج نهند، به خمود و سکون این جوشش نرسید.

جوانه‌های ادب و هنر انقلابی در همان جهت که سرانگشت انقلاب اشارت می‌کرد روییدن گرفت و بسیاری از آفرینندگان سخن به ندای انقلاب پاسخ گفتند و ما برای هنر و ادبیات فارسی آینده‌ای با شکوهتر و شیواتر از همیشه را انتظار می بریم.
نکته‌ای که ذکر آن را مفید می‌شمرم آن است که، انقلاب برای حرکت سازنده خود در انتظار این و آن نمی‌ماند. این رهروانند که برای خدا نماندن از قافله حیات و کمال باید گردونه انقلاب را دریابند و بدان چنگ زنند.
صلای انقلاب به همه سرایندگان و نویسندگان و هنرمندان در حقیقت، دعوت به رستگاری و جاودانگی است و این محصول تجربه‌های همیشگی تاریخ است.

پیام رهبر معظم انقلاب به کنگره بزرگداشت سعدی که در آذرماه ۶۳برگزار شد

پایان پیام/