انگیزه های غرب از توافق با ایران

خبرگزاری شبستان: علی رغم تهدیدات پیش از توافق و یا حتی تهدید امریکایی ها (که دائما از روی میز بودن گزینه حمله نظامی سخن می گفتند و سرانجام به توافقی در حوزه دیپلماسی تن دادند) اگر بخواهیم انگیزه های غرب و اروپایی را در مورد توافق اخیر واکاوی کنیم پاسخ به این امر را می توان به راحتی در سخنانی که آقای کری وزیر خارجه امریکا و بعد از نشست ژنو و در برابر خبرنگارن یافت. وی در جواب منتقدان و معترضانی همانند برخی از کشورهای عربی، رژیم اسرائیل و همچنین نمایندگان مجلس امریکا اینگونه مطرح کرد که زمانی که ایران در گذشته برای مذاکره آمادگی ای داشت، ایران حدود 169 سانتریفیوژ داشت. اما بعد از تحریم ها و اقدامات دیگری که انجام دادیم، اکنون ایران هزاران و یا نزدیک به بیست هزار سانتریفیوژ دارد. این امر بیانگر این است که تحریم ها و اقدامات ایذایی اینچنینی هیچ گونه تاثیری بر روند پیشرفت هسته ای ایران نداشته است. لذا زمانی که ایران اعلام کرد که هدف آن ساختن بمب اتمی نیست، بر اساس باور های دینی و نوع سیاست رهبران حاکم کشور در پی تولید سلاح های کشتار جمعی نیست، قائل به شفاف سازی است و برای آنکه بتواند در حوزه دیپلماتیک کار شفافی انجام دهد پیشرفت برنامه هسته ای را متوقف می کند، امریکا از فرصت استفاده کرد. به عبارتی دیگر امریکا و کشورهای متحد وی به روشنی دریافته اند که به هیچ وجه حرکت های خشن، تند، نظامی و تحریم مانع پیشرفت هسته ای ایران نمی شود، لذا بهتر است زمان را غنیمت شمرده و در مسیری معقول و دیپلماتیک وارد شده و نوعی بازی برد-برد را شکل دهند.
در این بین ایالات متحده امریکا و دولت اوباما تلاش کرده اند عدم پذیرش غنی سازی هسته ای برای ایران در مذاکرات را بیان کنند، اما در واقع علت استفاده از این مفهوم کلی پاسخ گویی این دولت به محیط داخلی خود است. طبیعتا طرفین این مذاکره و غرب (بویژه ایالات متحده امریکا) با افکار عمومی خود هم سرو کار داشته اند. در این حال افکار عمومی ایران بعد از حمایت مقام معظم رهبری از تیم مذاکره کننده به گونه یکپارچه از تیم مذکراه کننده حمایت کرد و این امر به مذاکره کنندگان ایرانی نوعی قدرت داد. در حالی که ایالات متحده امریکا در این مدت و در این حوزه ضعف خود را نشان داد. یعنی آنان نتوانستند در بین جریان های داخلی و درون کشوری خود وحدتی در مقابل ایران ایجاد کنند. چنانچه لابی صهیونیست عملا محافظه کاران را در برابر اوباما قرار داد و حتی وی را تحت فشار نهاد. از سوی دیگر هم امریکا نتوانست هماهنگی کاملی با متحدان خود داشته باشد. یعنی از یک سو متحدان امریکا در قالب پنج به علاوه یک و عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی چرخشی شدید را در مقابل ایالات متحده امریکا نشان دادند و موضع های تندی در برابر رویکرد و نوع نگاه امریکا در مساله هسته ای ایران داشته و حتی دولت واشنگتن را به ساده لوحی محکوم کردند. از سوی دیگر فرانسه هم برای آنکه ثابت کند تنها ایالات متحده امریکا منشا اثر نیست مواضع تندی در ژنو دو گرفت و در جهت تخریب وجهه امریکا گام برداشت. به عبارت دیگر با وجود وضعیت سخت آقای اوباما، وی این فرصت را مغتم شمرد و برای پاسخ گویی به فشارهای افکار عمومی و لابی ها اینگونه مطرح کرد که در متن توافق هیچ گونه حقی برای پذیرش غنی سازی اورانیوم ایران وجود ندارد. در حالی که وقتی متن مورد تدقیق قرار گرفته میشود و خوانده میگردد به گونه روشنی مطرح شده است که ایران حق استفاده از انرژی هسته ای را دارد. یعنی با توجه به اینکه غنی سازی بیست درصد موضوع اختلافی بوده است و از ایران خواسته شده است آن را متوقف کند، آنها غنی سازی پنج درصد را مورد تایید قرار داده اند. نکته روشن آن است که از منظر آنان غنی سازی پنج درصد حق مسلم ایران است. لذا سخن اعضای هیئت ایرانی، در مورد اینکه غنی سازی در این متن حق ایران شناخته شده است، در مورد پذیرش غنی سازی تایید می شود. چنانچه هانس بلیکس هم در برداشت خود از ماده چهار این توافقنامه به این امر اشاره کرده است و هر نگاه منصفانه و عاقلانه دیگری هم همین امر را مورد توجه قرار میدهد. در واقع برداشت واژگونه ایالات متحده امریکا و دولت اوباما در مانور ها و شعارهای تبلیغی این دولت به حساب موقعیت سخت اوباما در توجیه این وضعیت در مقابل رژیم صهیونیستی، کشورهای عربی و همچنین مخالفان داخلی خود است.
چیزی که مشخص است این توافقنامه گامی ابتدایی است و راه درازی پیشرو وجود دارد. بیش از اینکه ایران نگران دغدغه ها برای آینده مذاکرات باشد این ایالات متحده امریکا و متحدان این کشور خواهند بود. لذا ایالات متحده امریکا این وظیفه را برعهده دارد که برای رسیدن به نتیجه و نشان دادن صداقت خود باید بتواند ابتدا نوعی از وحدت را بین نیروهای مختلف و موتلف خود در درون و بیرون از این کشور ایجاد کند. این امر برای امریکا بسیار دشوار خواهد بود و بستگی به توان این کشور دارد.
پایان پیام/