بازار تبریز؛ الگوی بازار اسلامی

به گزارش خبرگزاری شبستان از تبریز، تحلیل ویژگی ‌ها و کارکردهای بازار اسلامی یکی از مباحث مهم اقتصاد اسلامی است که کمتر بدان پرداخته شده است. بازار اسلامی را می ‌توان با ویژگی های شفافیت، تطابق با شرع، حاکمیت اخلاق اسلامی و هدایت و نظارت دولت تحلیل کرد. در کنار نظارت رسمی دولت، حضور و ارتباط موثر حوزه‌ های علمیه و مساجد در بازار اسلامی تاثیری شگرف بر رعایت موازین شرع و اخلاق اسلامی در بازار داشته است.

این نهادهای دینی با دمیدن روح تقوا در بازار، موجب از بین رفتن زمینه‌های فساد مالی و بروز آثار تربیتی اهتمام به لقمه حلال می شوند. قرار گرفتن برخی مدارس علمیه و بازار در شهر تبریز نشان از همین ارتباط نهادهای اسلامی و دینی با بازاریان است. حتی در گذشته بازاریان قبل از بالا کشیدن کرکره مغازه های خود در جلسات مکاسب شرکت می کردند تا با نحوه صحیح اقتصاد اسلامی آشنا شوند.

رعایت روش های داد و ستد اسلامی در بازار

آیت الله محسن مجتهد شبستری امام جمعه تبریز چندی پیش در دیدار با اصناف و بازاریان و حوزه بسیج اصناف تبریز با تأکید بر اینکه روش های داد و ستد مطرح در اسلام، بایستی در تمامی معامله ها مورد توجه قرار گیرد، گفت: خوشبختانه بازار تبریز و آذربایجان شرقی از دیر باز به عنوان الگویی برای اقتصاد اسلامی مطرح است و اصناف بازار استان نیز در کشور از خوش انصاف ترین اصناف هستند.

نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی تصریح کرد: اصناف و بازاریان در طول تاریخ تعهد و حمایت خود را از انقلاب اسلامی به اثبات رسانده اند و اکنون نیز در این برهه، پشتیبانی همه جانبه خود را از انقلاب اسلامی کشور و توسعه ایران اسلامی در تمامی جنبه ها نشان دادند.

نقش بازاریان در اجرای اقتصاد اسلامی

معاون فرهنگی و پژوهشی اداره کل تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی ابراز می دارد: بازار شهر تبریز باید الگوی اجرای اقتصاد اسلامی در جامعه باشد و بازاریان در اجرای این مهم نقش بسزایی دارند.

حجت الاسلام میکائیل اسکندری با اشاره به تاثیرات عدم اجرای اقتصاد اسلامی در بازار، جامعه می گوید: اگر در جامعه کم فروشی و ربا حاکم شود برکت از اقتصاد آن جامعه رخت برکنده و قحطی در آن جامعه به وجود می آید.

وی با بیان آثار و برکات امربه معروف و نهی از منکر، شکوفایی تمام ابعاد جامعه را در گرو اجرا و احیای آن می داند.

معاون تشکل های مردمی ستاد احیاء امربه معروف و نهی از منکر آذربایجان شرقی با اشاره به اهمیت رزق و روزی حلال در قرآن و روایات به تشریح عوامل ازدیاد و کاهش رزق پرداخته و عنوان می کند: باید فریضه امربه معروف ونهی از منکر و شوراهای امربه معروف و نهی از منکر در بازار اصلاح و احیا شود.

تعطیلی بازار تبریز هنگام اقامه نماز

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی می گوید: بازار تبریز هنگام اقامه نماز ظهر تعطیل می شود.

محمدجعفر عظمایی با اشاره به نقش بی بدیل بازاریان و تاثیرگذاری آنان در مسایل دینی، مذهبی و اجتماعی تصریح می کند: این قشر همواره پیشقدم و پیشتاز تحولات مختلف بود و در خصوص اقامه نماز ظهر نیز پس از بازار قم در کشور دومین بازار به شمار می رود.

وی می افزاید: تاثیرگذاری بازاریان در توسعه تفکر بسیجی و عمل بسیجی وار در مسایل مختلف زبانزد است و در حال حاضر نیز این ویژگی به خوبی در جامعه بازاری استان جاری و ساری است.

عظمایی تاکید می کند: نقش اصناف در حمایت از انقلاب اسلامی و پیروزی آن، دفاع مقدس و دوران سازندگی انکار ناپذیر بوده به خصوص نقش اصناف در شکل گیری انقلاب و تحولات اقتصادی کشور تعیین کننده بوده است.
 

وی می گوید: در آذربایجان شرقی 135 هزار واحد صنفی در قالب 180 اتحادیه فعال صنفی فعالیت می کنند که در تحقق اهداف انقلاب اسلامی نقش ممتازی بر عهده دارند.

بازار تبریز باثبات ترین بازار در اجرای طرح های اقتصادی

عظمایی با اشاره به اتحاد بسیار بالای بخش های مختلف اصناف استان در پشتیبانی و حمایت از دولت در اجرای طرح های مختلف اقتصادی، اظهارداشت: اطاعت از ولی امر مسلمین و رهبر معظم انقلاب سرلوحه کار اصناف کشور و بالاخص آذربایجان شرقی به عنوان بزرگترین تشکل غیر دولتی همسو و همراه با دولت است.

وی تصریح کرد: اکنون که قدم در مسیر آغاز اجرای طرح تحول اقتصادی گذاشته ایم بازار آذربایجان شرقی جزوء با ثبات ترین و مطمئن ترین بازارهای کشور بوده است.

بازار اسلامی تنها به تعطیل کردن هنگام نماز نیست

علی رضا محمدزاده، یکی از بازاران تبریز است، او بیش از 20 سال است که در این عرصه مشغول فعالیت های اقتصادی و تجاری است.

محمدزاده می گوید: ما هنگام نماز، تجارت خود را به حالت تعویق درآورده و در نماز جماعت مسجد بازار شرکت می کنیم و همین مساله برکت تجارت ما را نیز افزایش داده است.

وی تاکید می کند: البته هنوز تا رسیدن به این مرحله که هنگام برپایی نماز تمامی بازارهای شهر تعطیل شود، خیلی فاصله داریم اما امیدوارم تمامی بازاریان به این مساله توجه کنند و با همت خود، نشان دهند که بازار تبریز الگوی بازار اسلامی است و در این زمینه نیز جزو اولین هاست.

محمدزاده می گوید: بازار اقتصادی تنها به این معنا نیست که هنگام نماز کرکره ها پایین کشیده شود، بلکه باید در رعایت انصاف و تقوا در خرید و فروش نیز دقت کرد تا در جهت کسب مال حرام پیش نرویم.

اکبر تقی زاده از دیگر بازاریان شهر تبریز است، او که چندسالی در حوزه علمیه نیز تحصیل کرده است، بیشتر بر ضرورت اسلامی شدن بازار و تجارت تاکید می کند و می گوید: بازاریان باید در عرضه محصولات خود کمال انصاف و درستی و پاکی را رعایت کنند، بعنوان مثال در هنگام ارائه مشاوره به مشتریان خود، جنس خوب و جنس نامرغوب را تمیز دهند و واقعیت را به مشتری بگویند نه اینکه سعی در پنهان کردن عیوب محصول خود کنند.

وی تاکید می کند: بازاریان در گذشته در درس مکاسب حوزه های علمیه شرکت می کردند و با احکام اسلامی تجاریت آشنا می شدند که امروزه متاسفانه این مساله به فراموشی سپرده شده است و همین امر نیز باعث لکه دار شدن عنوان اسلامی بازار اسلامی شده است.

تقی زاده به مسئولان حوزه های علمیه پیشنهاد می کند: با همکاری اصناف و بازاریان بار دیگر این جلسات را تشکیل دهند تا بازاریان با احکام و قوانین اسلامی اقتصاد و کسب و تجارت بیشتر آشنا شوند.

بازار تبریز، بزرگترین بازار سرپوشیده جهان

بازار تبریز، یکی از بزرگ ‌ترین و مهم‌ ترین بازارهای سرپوشیده در سطح ایران و قاره آسیا به‌ شمار می ‌رود. این بازار با مساحتی حدود یک کیلومتر مربع، بزرگ ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است. بازار تبریز در مردادماه سال 1389 خورشیدی به‌ عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌ است. این بازار از بازارچه‌ها، تیمچه‌ها، سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل یافته‌ است. پیش ‌تر به‌ جهت قرارگرفتن شهر تبریز بر سر چهارراه جاده ابریشم و گذر روزانه هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی از آن، این شهر و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده‌ است.

بازار تبریز در سال 1354 خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است. تاریخ بنای این مجموعه مشخص نیست؛ ولی بسیاری از جهان‌گردانی که از سده چهارم هجری تا دوره قاجاریان از این بازار بازدید کرده‌اند، درباره آن اطلاعاتی ارائه داده‌اند.

بسیاری از گردشگران و جهانگردان نظیر ابن بطوطه، مارکو پولو، جاکسن، اولیای چلبی، یاقوت حموی، گاسپار دروویل، الکسیس سوکتیکف، ژان شاردن، اوژن فلاندن، جان کارت‌رایت، جملی کاردی، کلاویخو، رابرت گرنت واتسن، حمدالله مستوفی و مقدسی از رونق و شکوه بازار تبریز تمجید کرده‌اند.

این بازار با داشتن حدود 5 هزار و 500 باب حجره، مغازه و فروشگاه، 40 گونه شغل، 35 باب سرا، 25 باب تیمچه، 20 باب مسجد، 20 باب راسته و راسته‌بازار، 11 باب دالان و 9 باب مدرسه دینی، به‌عنوان اصلی‌ ترین مرکز داد و ستد مردم تبریز شناخته می‌ شود. قرار گرفتن مساجد و مدارس دینی در محوطه این بازار، بازار تبریز را به الگوی بازار اسلامی تبدیل کرده است.

گزارش: بیت اله احمدی

پایان پیام/