سنت دیرینه جغجغه زنی انجدان همزمان با روز یازدهم محرم

به گزارش خبرگزاری شبستان از ارک، جغجغه زنی یکی از آیین‌های مرسوم این روستای تاریخی است که این مراسم معنوی در فهرست آثار معنوی کشور نیز به ثبت رسیده است.

بنا بر این گزارش، قدمت این آیین کهن به دوره تیموری و صفویه می‌رسد و مردم عزادار این روستا در روزهای نهم و یازدهم محرم آن را اجرا می‌کنند.

روز نهم محرم همزمان با تاسوعای حسینی مردم محله پایین انجدان با آیین‌های سوگ و عزا در قالبت هیئت حضرت علی اصغر(ع) به سمت محله بالا حرکت کرده و در حالی که ابزاری چوبی و خراطی‌شده به نام جغجغه را در دست دارند با نوایی موزون به جای کوبیدن بر سینه، آن را به هم می‌کوبند.

در این آیین یک مرشد و رهبر به قرائت نوحه‌های اصیل و خاصی می پردازد و مردم در پاسخ به نوحه‌ها با اشک و مویه جغجغه می‌زنند و در صبح روز یازدهم محرم نیز مردم سوگوار و عزادار محله علیا انجدان نیز بعد از مراسم روضه خوانی و عزاداری در قالب دسته عزاداری به سمت محله سفلی حرکت کرده و این آیین کهن را برگزار می کنند.

همچنین عصر روز یازدهم محرم نیز کاروان عزای محله پایین نیز با عبور از کوچه های این روستا به عزاداری و جغجغه زنی پرداخته و خانه های مسیر حرکت این کاروان نیز با اسفند دود و پخش نذورات به استقبال این عزاداران می روند.

آداب و رسوم مردم روستای انجدان در ایام محرم
روستای انجدان با داشتن قدمتی تاریخی و مردمی مذهبی و عاشق اهل بیت(ع) همواره در برگزاری مراسم های مذهبی و آیینی پیشتاز بوده که امسال نیز همچون گذشته قبل از آغاز ماه محرم با غبار روبی و سیاه پوش کردن مساجد و حسینه های این روستا به استقبال ماه عزای حسین(ع) رفتند.

مردم روستای انجدان در مراسم آیینی در غروب شب اول محرم با تجمع در مقابل تکیه حاج آقا سعید این روستا به مدیحه سرایی و خواندن اشعاری با عنوان "شد ماه عزا" به با کوبیدن سنج و دهل آغاز ماه محرم را خبر می دهند.

روستای انجدان داری دو محله است که مردم این محله ها با طبخ نذورات از شب اول ماه محرم میزبان عزادارن حسینی هستند و مراسم سینه زنی و عزاداری، روضه خوانی، حرکت هیئات عزاداری و اقامه نماز جماعت از دیگر برنامه های این روستا در ایام محرم است.

انتقال عَلَم عزای حسینی در انجدان
برگزاری مراسم انتقال عَلَم عزای حسینی در روستای انجدان در روز سوم محرم انجام می گیرد که در این مراسم سنتی مردم روستای انجدان بر اساس آیین قدیمی عَلَم عزای اباعبدالله الحسین(ع)، که نماد پرچم اسلام است را طی مراسمی به حسینیه انتقال دادند.

سوگواران حسینی در این روز بعد از اتمام روضه سید الشهدا (ع) در تکیه حاج آقا سعید روستای انجدان، در قالب کاروان عزاداری به سمت محل نگهداری عَلَم حرکت کرده و با خواندن اشعاری به یاد ورود امام حسین (ع) در روز سوم محرم به صحرای کربلا و برافراشتن پرچم اسلام و خیمه ها، عَلَم را برداشته و با نوحه خوانی، سینه زنی و نواختن بر سنج و طبل به سمت مسجد و حسینیه حرکت کردند.

در مسیر حرکت این کاروان عزاداری نیز اهالی روستای انجدان که منازل آنان بر سر راه حرکت بیرق عزای امام حسین(ع) قرار دارد به ذبح گوسفند، پخش نذورات و اسفند و گلاب می پردازند و بعد از ورود بیرق اسلام به حسینیه مراسم عزاداری سنتی این روستا آغاز و پس از اقامه نماز ظهر و عصر عزاداران حسینی بر سر خوان نعمت اباعبدالله الحسین(ع) می نشینند.

برپایی مراسم تعزیه خوانی یکی دیگر از آیین های سنتی این روستاست که در 10 روز اول ماه محرم شبیه خوانان هر روز به نمایش و بازسازی وقایع کربلا و شهادت یکی از شهدای کربلا می پردازند.

روضه خوانی نیز از دیگر آیین هاست که هر روز صبح در تکیه حاج آقا سعید و شب ها قبل از حرکت هیئت در مسجد انجام می شود.

در آیین عزاداری روز عاشورا نیز که با حضور گسترده مردم این روستا و افرادی که از دیگر نقاط استان به این روستای تاریخی می آیند جوانان و نوجوانان با در دست داشتن بیرق های عزا به عزاداری پرداخته و کودکان کفن پوش با عنوان هیئت حضرت علی اصغر(ع) که گهواره شش ماهه ابا عبدالله (ع) را بر دوش دارند به حرکت در می آیند.

در عصر روز تاسوعا هیئت محله بالای انجدان با در دست داشتن علم و حرکت ذوالجناح که نماد اسب امام حسین است در قالب دسته سینه زنی و عزاداری به سمت محله پایین حرکت کرده و با حضور در حسینیه دیلم آباد به عزاداری می پردازند.

این دسته عزاداری در هنگام غروب آفتاب به محله بالا برگشته و در قالب دسته عزا به قرائت اشعاری با عنوان "شام قتل" تا مسجد حضرت ابوالفضل(ع) این روستا بر سر و سینه خود زده و اشک ماتم می ریزند.

مراسم عزداری در روز عاشورا از ساعات اولیه صبح آغاز می شود و عزادارن با آماده کردن نخل و پوشاندن لباس عزا بر آن که نمادی از تابوت امام حسین(ع) است پس از برگزاری مراسم عزاداری در تکیه حاج آقا سعید و رسیدن هیئت محله پایین به این مکان حرکت کرده و با عبور از دامنه کوه ها در مکانی با عنوان قتلگاه به عزاداری و سوگواری می پردازند.

قرائت زیارت عاشورا و اقامه نماز ظهر عاشورا از دیگر برنامه های این روز است که پس از بازگشت هیئت به مسجد انجام می شود.

مردم ولایتمدار و عاشق اهل بیت(ع) در شب یازدهم نیز به برگزاری آیین شام غریبان پرداخته و با در دست داشتن شمع و خواندن اشعار سنتی خود را در شام غریبان اهل بیت امام حسین(ع) شریک می دانند.

انجدان از روستاهای دهستان مشک‌آباد بخش مرکزی شهرستان اراک و از روستاهای نمونه گردشگری و تاریخی در استان مرکزی است، این روستای تاریخی در 64 کیلومتری شمال خمین، 37 کیلومتری شرق اراک قرار گرفته‌است.

اَنْجِدان، از روستاهای قدیم اراک و مرکز تجدید حیات فرهنگی و تبلیغی و جایگاه امامان اسماعیلی نزاری پس از سقوط الموت بوده‌است.

پایان پیام/