نشست بین الملل صلح؛ بازی امریکا برای خروج از بن بست ژنو 1

خبرگزاری شبستان: آمریکا با اذعان به شکست کنفرانس ژنو 1 در مورد حل بحران سوریه، اعلام کرده است که نشست بین المللی صلح جایگزین اصطلاح کنفرانس ژنو 2 شود زیرا مکانیسم ژنو از دور خارج شده و دیگر قابل اجرا نیست. این امر شکست ژنو 1 را که ادعا می کردند بدون حضور ایران به سرانجام می رسد روز به روز بیشتر ثابت می کند.
اگرچه آمریکا خوش بینانه ادعا می¬کرد که می تواند با کنفرانس هایی مانند ژنو، ابتکار حل بحران سوریه را در دست گرفته و بدون حضور ایران، منجی سوریه تلقی شود اما پیچیدگی های فعلی سوریه و منفعت طلبی های کشورهای عربی مانند عربستان و قطر، نه تنها این هدف آمریکا را نقش بر آب کرد بلکه در آستانه برپایی ژنو 2، به شکست این راه حل اعتراف کرد.
آمریکا که در آغاز بحران سوریه، تمامی تلاشهای خود را در راستای حمایت از مخالفان حکومت بشار اسد به کار گرفت و با طرفداری علنی از آنها، به اقدامات نیروهای مختلف افراطی و مسلح، در جهت ویرانی هر چه بیشتر این کشور، مشروعیت بخشید، در این بزنگاه تاریخی به شکست خود اذعان کرده است. بر این اساس اگرچه با تبلیغات بسیار تلاش کرد ژنو 1 را یک موفقیت بزرگ معرفی کند و خود را میانجی مورد قبول مخالفان سوریه، قلمداد کند اما رویدادهای جدید در عرصه تحولات سوریه نشان داد که این امر فقط در بستر بازی رسانه ای قابل قبول است و واقعیت امر خلاف این امر را ثابت می کند. گستره نگرانی ها و دغدغه های آمریکا در این باره به گونه ای است که اعلام می کند مکانیسم هایی که در ژنو 1 به تصویب رسیده، در شرایط فعلی قابل اجرا نیست. آمریکا در این راستا پیشنهاد می دهد که نشست بین المللی صلح جایگزین ژنو 2 شود که این به معنای اعتراف به پنبه شدن رشته هایی است که واشنگتن با افتخار ادعا می کرد در ژنو 1 آنها را با ابتکار خود بافته است.
خلف وعده عربستان و قطر و منفعت طلبی آنها در مسائل سوریه، منجر شد تا آمریکا که همراهی این کشورها را به عنوان برگ برنده خود در ژنو 1، اعلام می کرد اینک به این امر پی برده است که نیروهای افراطی از سوی این دوستان دیرین تغذیه می شود. قطر و سعودی ها که ادعا داشتند از نیروهای میانه رو مخالف جانبداری می کنند، در راستای رقابت با هم و تلاش برای سهم خواهی بیشتر در سوریه، نیروهای افراطی را روز به روز بیشتر تجهیز کرده و با شیوه های مختلف موضع آنان را تقویت کند. حمایت های عربستان از داعش و قطر از النصره از یک سو از یک سو و نیز درگیری این دو گروه با همدیگر از سوی دیگر که به درگیری دیپلماتیک عربستان و ترکیه انجامیده، بر پیچیدگی اوضاع افزوده است. این در حالی است که قطر با رویگردانی از مواضع قبلی خود، و ابراز تمایل به بازگشت به سمت بشار اسد، عملا نتایج ژنو 1را از اعتبار خارج کرده است.
با این بستر آشفته، روشن است که معادلات آمریکا برای سوریه در ژنو 2، کاملا با مانع مواجه شده است زیرا مخالفان حکومت بشار اسد، نماینده مشترکی نخواهند داشت که در این نشست شرکت کند و همچنین هیچ نماینده ای از سوی مخالفان سوریه مورد اجماع حاضران در ژنو 2 نیست. این امر وقتی با موقعیت بشار که اینک موضع بالا را داشته و با تثبیت جبهه واحد خود در عرصه داخل و اثبات مشروعیت خود در مقابل مخالفانش در سطح منطقه و بین الملل، برگ برنده را در دست دارد، همراه شود بر پیچیدگی ماجرا می افزاید. از این رو بشار با موضع فعلی حاضر به باج دهی به مخالفان و حامیان آنها نخواهد شد. بنابراین آمریکا عملا در نشست ژنو 2 به بن بست رسیده است.
اما راه حل آمریکا در این آشفته بازاری که خود مسبب آن است، نشست بین المللی صلح است یعنی اینکه از هر گروه از مخالفان، نماینده ای باید در نشست داشته و در مورد مطالبات خود به چانه زنی بپردازد، مسئله ای که نه تنها بحران سوریه را به پایان نمی رساند بلکه عملا به تکه تکه شدن این کشور خواهد انجامید و ضمن تعمیق جنگ داخلی، انگیزه سهم خواهی بیشتر را به حامیان منطقه ای گروههای مخالف خواهد داد. آمریکا با این ترفند نه تنها معامله را از حالت دو طرفه خارج می کند بلکه کما فی سابق در راستای جانبداری از گروههای مخالف عمل کرده و وزنه را به نفع آنان و ضرر بشار اسد سنگین می کند. در این صورت اگر این ماجرا جنبه عملی پیدا کند، بشار همچنان مطلوم میدان خواهد بود. زیرا با اینکه پیروز عرصه میدانی است اما مجبور می شود با چندین طرف مخالف و گروههای افراطی مورد حامی عربستان و قطر وارد چانه زنی شود و به همه آنها امتیاز دهد. به عبارتی باید برای خوشایند غرب و کشورهای منطقه، هر گوشه ای از خاک سوریه را به یک گروه از آنها تحویل دهد!
نکته مهم در این میان نقش مهم و محوری ایران در حل و فصل مسائل منطقه ای است. در حالیکه کشورهایی مانند عربستان و قطر ادعای میانجی گری تنش ها در خاورمیانه را دارند، ایران بدون این ادعاها به نه تنها کشورهای منطقه بلکه ابرقدرت ها نیز ثابت کرد که قابل اعتمادترین کشور در آشفته بازار منطقه است که می تواند با تدبیر و دور اندیشی و تأکید بر اصول بنیادین خود، بدون منفعت طلبی های اعراب تنش های داخلی را مدیریت نماید.
پایان پیام/