آیا تحریم ها واقعا به اقتصاد ایران لطمه وارد کرده است؟

به گزارش خبرگزاری شبستان،دور جدید مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 با هدف اصلی کاهش تحریم های اعمال شده علیه تهران،روزهای سه شنبه و چهارشنبه هفته گذشته در ژنو برگزار شد.
بسیاری از تحلیلگران بر این اعتقادند که تحریم های تنبیهی اقتصاد ایران را به زانو در آورده و کاتالیزوری برای توافق هسته ای ایران با غرب پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری و انتخاب حسن روحانی به عنوان رییس جمهوری ایران شده است.
اما به گفته گروهی دیگر از تحلیلگران و ناظران مسائل بین المللی،اقتصاد ایران قوی تر از آن است که قدرت های جهانی فکر می کنند.
دکتر جواد صالحی اصفهانی،اقتصاد دان مشهور ایرانی و از اعضای موسسه «بروکینگز» که در ویرجینیا تدریس اقتصاد می کند،در این باره می گوید:اگرچه اقتصاد ایران در حال حاضر وضعیت مطلوبی ندارد اما سوال اینجاست که آیا ایران در موقعیت اقتصادی ناامید کننده قرار دارد یا نه؟
از سوی دیگر «ویلیام لورس» نماینده پیشین آمریکا و مدیر پروژه ایران در واشنگتن که در حال حاضر به دنبال راهی برای بهبود روابط بین تهران و واشنگتن است می گوید که اقتصاد ایران در یک تنگنای واقعی قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه تجارت در بازار سیاه ایران رواج بسیار زیادی پیدا کرده تاکید دارد که ایران نیاز فوری به برداشته شدن تحریم ها دارد و الا با سقوط اقتصادی مواجه می شود.
اما اصفهانی در پاسخ به این ادعا تصریح می کند که اقتصاد ایران به هیچ وجه در معرض سقوط قرار ندارد.
وی می افزاید:ایران دارای اقتصادی بزرگ و بسیار پیچیده است به همین دلیل نمی توان به راحتی پذیرفت که این اقتصاد در لبه پرتگاه قرار دارد.
به گفته او،گرسنگی و شیوع بیماری از نشانه های سقوط اقتصادی هستند و ایران راه بسیار درازی تا رسیدن به این وضعیت دارد.
موسسه دفاع از دموکراسی و اقتصاد جهانی که در تهیه پیش نویس قانون تحریم ها علیه ایران نقش بسزایی داشته نیز از جمله نهادهایی است که ادعا می کند ایران به دلیل تنگنای اقتصادی وادار به توافق هسته ای شده است.
این موسسه در گزارشی آورده است:ذخایر ارزی خارجی ایران به شدت در حال کاهش است به طوری که از 100 میلیارد دلار در سال 2011 به 80 میلیارد دلار تا ماه جولای 2013 رسیده است و این رقم کماکان در حال کاهش است.
بر اساس این گزارش،تنها 20 میلیارد دلار از این هزینه برای ایران قابل دسترسی است و 50 میلیارد آن در حساب های کشورهایی که از ایران نفت می خرند مسدود شده است اما به دلیل تحریم های بانکی نمی توانند پول به ایران منتقل کنند.
اما سوال مهم دیگری در اینجا مطرح می شود و آن اینکه آیا فیزیک هسته ای ایران در حال می تواند فشارهای اقتصادی غرب را از پای در آورد؟و اینکه آیا ایران ظرفیت های هسته ای اش را سریع تر از تحریم ها و پیشرفت مذاکرات تکمیل می کند؟
مارک دابوویتز،اقتصاد دان انگلیسی معتقد است که فیزیک هسته ای ایران برنده این بازی است.
وی می افزاید:با وجود تحلیل رفتن بسیار سریع ذخایر ارزی ایران،این کشور دارای مقدار کافی سرمایه برای لنگان لنگان رفتن تا رسیدن به هدف مورد نظر یعنی بهره برداری از انرژی هسته ای است.
اصفهانی شرایط کنونی ایران را با دهه 1980 مقایسه می کند که تحریم ها ایران را از وارد کردن سلاح منع کرده بود و این مسئله موجب شد تا تهران صنعت تسلیحاتی داخلی خود را به منظور برآورده کردن نیازهای سخت افزاری نظامی اش ،تقویت کند.
به گفته او ایران به زودی می تواند به بهترین تولید کننده کالاها تبدیل شود و این در نتیجه تحریم های کنونی میسر خواهد شد.
وی می افزاید:بیکاری در ایران هم اکنون در حال کاهش است و تولید داخلی بسیاری کالاها در ماه های اخیر افزایش پیدا کرده است.
بنابراین،آنچه ایرانی ها در این برهه زمانی می گویند این است که زندگی کردن با تحریم ها و پیشرفت داخلی از این طریق بهتر از هر گزینه دیگری برای باج دادن به طرف غربی است.