جایگاه امام مسجد/معرفی مساجدی که چهره های شاخص درآن امام جماعتند

 خبرگزاری شبستان: در گذشته مساجد به عنوان پایگاه های فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی به شمار می رفتند و در واقع بستری برای مدیریت و توسعه دین بوده اند، در حال حاضر مساجد احیاء سنتهای دین را دنبال می کنند اما باید یک نقش دیگر را نیز در دستور کار خود داشته باشد و آن انتقال و ارتقاء مفاهیم فرهنگی متناسب با شرایط روز است و این مهم توسط امام جماعت محقق خواهد شد.
 

امام جماعت نقش کلیدی و محورین در تعمیق و احیای کارکرد مسجد دارد. عاملی که جذابیت ویژه به مساجد می بخشد، در حقیقت وی یکی از عوامل توسعه به حساب می آید. بی تردید مسجدی می تواند همان مسجد مورد نظر اسلام و پیامبر باشد که یک امام جماعت، با توان مدیریتی بالا، عادل و جامع آن را رهبری کند. براستى مصداق کامل آنان که مساجد خدا را عمارت می کنند ائمه جماعاتى هستند که در ابعاد گوناگون مسجد را گرم و رونق می بخشد. بر همین پایه است که فقیهان مصرف نمودن درآمدهاى مربوط به مسجد را براى امام جماعت جایز می شمردند. زیرا آن بخش از اموال مسجد که در این راه هزینه شود در حقیقت براى آبادى رونق و تعمیر مسجد صرف شده است. تعمیرى که از عمارت مادى مسجد به مراتب بالاتر و برتر است چه برخوردارى مسجد از امام جماعتى که شایسته موجب عمران و آبادى معنوى آن است.

علامه طباطبایی در بحث روایی ذیل آیه «اقیموا وجوهکم عند کل مسجد»نقل می کند که منظور «ائمه» می باشند و توضیح می دهد که مراد از ائمه، امامان جماعت هستند. ایشان در ادامه بحث روایی اضافه می کند که منظور از «خذوا زینتکم عند کل مسجد» نیز «ائمه» می باشند فلذاست که جلو انداختن امام جماعت، زینت نماز است و بسیار پسندیده و مستحب است که برگزیدگان و خوبان جامعه برای امامت انتخاب شوند. 

ابن خلدون امامت جماعت و پیش نمازی را از شئون امامت بزرگ یا خلافت اسلامی به حساب می آورد:
« باید دانست که کلیه مناصب شرعی دینی، مانند نماز (پیشنمازی) و فتوی و قضا یا داوری و جهاد و محتسبی در زیر عنوان امامت بزرگ یا خلافت مندرج است، چنان که گویی خلافت به منزله دستگاه رهبری بزرگ و ریشه جامع و کامل است و اینها (یعنی مناصبی را که یاد کردیم) از آن منشعب می شود و داخل در آن است؛ از این رو که خلافت و تصرفات آن به طور عموم ناظر بر همه احوال دینی و دنیوی اسلام است و اجرای احکام شرع درباره امور این جهان و آن جهان مردم می باشد. پیشنمازی این منصب بالاترین مقامات دستگاه خلافت است و برتر از همه مناصب و بخصوص بالاتر از مقام پادشاهی است که هر دو مندرج در خلافت اند.»

حضرت امام خمینی(ره) نیز با توجه به نقش مهم مسجد در ابعاد عبادی ـ سیاسی، نظامی و اجتماعی، وظیفه امام جماعت را بسیار گسترده‌تر از یک نماز جماعت می‌دانستند و لزوم شایستگی و احراز شایستگی امام جماعت را مورد تأکید قرار می‌دادند و بر این مسئله تأکید داشتند که استقامت هر مسجد و اهل مسجد بستگی به امام جماعت آن دارد، چرا که گاه عدم شایستگی او، موجب انحراف و دوری جماعتی از مسلمین از مسیر حق می‌شود. آن فقید فرزانه می‌فرمودند:«استقامت هر مسجدی و اهل هر مسجد به عهدة امام مسجد است».

توجه خاص آن بزرگوار بر لزوم دقت و حساسیت در تعیین و نصب امام جماعت مخصوصاً در مساجد خاص و پرجمعیت تا آنجا بود که حتی در مواردی شخصاً امام جماعت برخی از مساجد را انتخاب و معرفی می‌کردند که این انتخاب‌ها از دو جهت حائز اهمیت و قابل دقت می‌باشد:

اولاً: تعیین و انتخاب امام جماعت مساجد به قدری مهم و حائز اهمیت است که در بعضی موارد رهبر حکومت اسلامی، شخصاً اقدام می‌فرمودند.

ثانیاً: با توجه به تأکیدات مکرر آن بزرگوار بر نقش سیاسی، اجتماعی و نظامی مسجد، علاوه بر نقش عبادی آن، این مطلب به دست می‌آید که لازم است ائمه جماعات مساجد، افرادی آگاه به زمان و با تأیید علماء انتخاب شوند. 

 قلوب دیگران را با جذابیت و نفوذ اجتماعی تسخیر کنیم
در بحث ارتباطات انسانى، یکى از موضوعات مهمّى که بسیار بدان پرداخته شده، مفهوم نفوذ اجتماعى است. نفوذ اجتماعى به زبان ساده یعنى این که کسى بتواند دیگران را با گفتار و یا رفتار خود تحت تأثیر قرار دهد. وقتى در عرف گفته مى‏شود فلانى شخص با نفوذى است، یعنى او با پول خود و یا به وسیله دوستى و آشنایى (به اصطلاح پارتى)، قادر به انجام دادن کارهایى است که از همه کس برنمى‏آید.

امام جماعت باید علاوه بر جاذبه های اخلاقی، رفتاری جاذبه های ویژه ای از نظر ظاهری داشته باشد، جذّابیت مى‏تواند افراد را به شدّت تحت تأثیر قرار دهد.

امام جماعت باید در حد امکان در اختیار مسجد باشد؛ یا اینکه حداقل چند شغله نباشد. اگر امام جماعت چند شغله باشد، باید نایب برای مسجد بفرستد و امام غیر راتب نمی تواند همه وظایف امام جماعت را ادامه دهد و در عین حال این عدم تبات خود به رابطه مخاطبان با امام جماعت لطمه خواهد زد.

امروزه برخی با وجود حجم کاری و اشتغالات فراوان در مناصب مختلف عهده دار اقامه نماز در مساجد می شوند بدیهی است این شخص توانایی انجام این رسالت عظیم را به شکل مطلوبی نخواهد داشت و تنها به اقامه نماز اکتفا خواهد کرد. از دیگر سو این تراکم کاری علاوه بر خستگی جسم، سبب کسالت و افسردگی روحی نیز می شود. در حالی که رفتن به مسجد نیاز به امنیت روحی و آمادگی جسمی و روحی دارد.

 به روز باشیم
عامل دیگر در جذب جوانان به مسجد، برخورداری از علم و دانش روز است. در دورانی که روزگار سرعت اطلاعات و ظهور و هجوم فرهنگ ها و اندیشه های مختلف است، روحانی مسجد باید از علوم و ادبیات روز آگاه باشد تا بتواند مشکلات فکری جوانان را پاسخ گوید.

نقش راهبردی امام جماعت در برطرف کردن اختلاف و دودستگی میان نمازگزاران با ظرافتی ویژه و بازگشت به فضای مسالمت آمیز مسجد و نیز پرهیز از خودمحوری افراد، بسیار راهگشا خواهد بود و این همان چیزی است که در حال حاضر بسیاری از مساجد از فقدان آن رنج می برند.

در گزارش ذیل برخی از مساجد تهران و استان های کشور که از حضور ائمه جماعات شاخص بهره مند هستند، معرفی می شود:

مسجد لرزاده میدان خراسان آیت الله برهان، فلسفی و عمید زنجانی

 مسجد موسی بن جعفر(ع) میدان 17 شهریور شهید آیت الله سعیدی و در حال حاضر حجت الاسلام سید مهدی طباطبایی امام جماعت

 مسجد امین الدوله  آیت الله حق شناس

 مسجد امیر المومنین (ع) شهرک شهید محلاتی، حجت الاسلام ثمری

مسجد و مدرسه شهید مطهری میدان بهارستان آیت الله امامی کاشانی

 مسجد جامع ازگل حجت الاسلام کاظم صدیقی

مسجد انصار الحسین(ع) شهرک محلاتی حجت الاسلام موحدی کرمانی

مسجد ولیعصر(عج) گیشا حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی

مسجد جامع جمهوری حجت الاسلام اختری

مسجد الهادی حجت الاسلام غفاری

مسجد اعظم قم آیت الله شبیری زنجانی و مکارم شیرازی

مسجد علی بن حسین(ع) شمیران آیت الله ضیا آبادی

پایان پیام/