به گزارش خبرگزاری شبستان، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در همایش «مرگ در آئین‌های ادیان آسمانی» که در دانشگاه ادیان و مذاهب قم برگزار شد، گفت: احترام به میّت در اسلام تا سرحد مساوی بودن با حرمت افراد زنده به پیش رفته است؛ تا جایی که یک قاعده در فقه تحت عنوان «حرمة المیت کحرمة الحی» ارائه شده است.
وی اظهار کرد: سلام و تحیت که عملی نیکو میان زندگان است، اسلام همین عمل را نسبت به مردگان مورد سفارش اکید قرار داده است؛ در اسلام، عمل برخاستن برای انسان‌های زنده که به‌عنوان احترام مطرح است، در برابر جنازه مرده نیز که در حال عبور است مورد توصیه قرار گرفته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه با بیان اینکه پاره‌ای از حقوق نیز برای مردگان مورد توجه و تأکید قرار گرفته است، یادآور شد: اسلام با وجود اینکه در حوزه‌های مختلف اجتماعی بنا به اقتضائات و مبانی فکری خود دارای ادبیات، آداب اجتماعی و مناسک عبادی ویژه است، وقتی به حوزه‌های مشترک انسانی و ادیانی بر خورده، گاه به سرعت از فضای ویژه خود خارج و با ادبیاتی مشترک ظاهر شده است.
حجت‌الاسلام مبلغی با اشاره به اینکه رابطه با خداوند متعال، اخلاق‌ورزی انسانی، احساسات انسانی و برّ و نیکوکاری و تنبه از مرگ چهار حوزه مهم از حوزه‌های مشترک انسانی است و به دین خاصی اختصاص نداشته و بین همه ادیان و انسان‌ها مشترک هستند، اظهار کرد: خداوند نسبت به این چهار حوزه هرگز احتکاری عمل نکرده است و در فضای گفت‌وگو با فراتر از مسلمانان، ادبیاتی لطیف و زیبا را بکار گرفته است فی المثل در آیه «قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء؛ بگو اى اهل کتاب بیایید بر سر سخنى که میان ما و شما یکسان است بایستیم»، (آل عمران/64) توصیه می‌کند، مسلمانان با اتباع ادیان دیگر بر کلمه برابر که خداوند است به همکاری دست بزنند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه تصریح کرد: احساسات انسانی و عاطفه‌ورزی نسبت به پدر و مادر نیز در آیه 15 سوره احقاف «وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا؛ و انسان را [نسبت] به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم» با ادبیات فرا دینی مطرح شده است. در این آیه سه کلید واژه انسان، والدین و رفتار نیکو ارائه شده که ادبیاتی به شدت مشترک و انسانی است. جالب است که ضمیر «نا» در وصینا به این که ما خداوند همه هستیم اشاره دارد.
حجت‌الاسلام مبلغی عنوان کرد: اخلاق و بّر و نیکوکاری نیز مشترک بین همه است، البته اسلام، ارزش‌های تکمیل کننده‌ای را به اخلاق انسانی افزوده است، از این رو اسلام به رغم داشتن نگاه ویژه، در زمان رسیدن به فضاهای مشترک انسانی به سمت ادبیات مشترک حرکت می‌کند.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه مرگ نیز مختص ادیان، گروه و یا انسان‌های خاصی نیست، ابراز کرد: اسلام در عین داشتن آموزه‌های ویژه به مسئله مرگ و مردگان نگاه فرادینی افکنده و دایره احترام به آنها نیز همه انسان‌ها را دربر می‌گیرد و از جای برخواستن و احترام پیامر اسلام (ص) هنگام عبور دادن جنازه یک فرد یهودی دلیل این سخن است.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس افزود: فلسفه اول اینکه از رهگذر این احترام، مردم احساس نکنند که مرده به فضای عدم و پوچی قدم نهاده است و این احترام نوعی شخصیت و حضور را برای او در چشمان مردم به ارمغان می‌آورد، دوم اینکه با مردن کسی شرایط ویژهای برای تحول زندگان فراهم می‌آید.
حجت‌الاسلام مبلغی از مردگان به‌عنوان بازیگران اصلی تحولات انسان‌ها جهت اندیشه‌ورزی در مورد مرگ یاد کرد و گفت: مرده فاقد احترام، قادر به ایفای نقش برای ایفای نقش مثبت در تحول‌یابی زندگان نیست.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی مصیبت‌بینی و اندوه متراکم، آخرت‌اندیشی و پایان‌بینی زندگی را سه تحولی ذکر کرد که بر اثر مردن کسی بر زندگان ایجاد می‌شود و گفت: فراهم شدن این سه عنصر، تحول ویژه روحی و فکری را ایجاد می‌کند و عدم مدیریت درست این سه عنصر، سر از افسردگی یا زهد کاذب در می آورد.
به گزارش ایسکا، حجت‌الاسلام مبلغی با بیان اینکه آیین‌های بزرگداشت مردگان در مدیریت این شرایط و سازنده کردن نقش آن بسیار مهم و اثرگذار است، عنوان کرد: مرده تحقیر شده فاقد شخصیت است و توانایی ایجاد نقش مثبت در آخرت‌اندیشی و تداعی کردن پایان زندگی را برای زندگان ندارد؛ بنابراین اسلام با طرح احترام به مرده، دنبال آن است که دیدگاه ویژهای در رابطه با مرگ در ذهن انسان‌های زنده ایجاد کند.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: اسلام برای بهره‌گیری از شرایط، برنامه‌های دیگری را ارائه داده مبنی بر اینکه ما به خاطر مردن کسی، نشاط زندگی را از دست ندهیم بلکه مردن او را عاملی برای توجه به خداوند، آخرت و دست کشیدن از ستم‌هایی که علیه دیگران روا می‌داریم، قرار دهیم.
پایان پیام/
نظر شما