همه از قانون تمکین کنند/بی قانونی ها توجیه نشود

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، مقام معظم رهبری در بیشتر سخنرانی هایشان نصیحت هایی در رابطه با قانون مداری و قانون گرایی داشته اند. در این گزارش به اختصار برخی از آنها را منتشر کرده ایم:

قانون ریل است

بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت
شاخص بعدى [دولت اسلامی]، مسئله‌ى قانون‌گرایى است. خب قانون‌گرایى خیلى مهم است. قانون ریل است؛ از این ریل اگر چنانچه خارج شدیم، حتماً آسیب و صدمه است. گاهى قانون ناقص است، گاهى قانون معیوب است؛ امّا همان قانون معیوب هم اگر چنانچه عمل نشود - [ قانونى‌] که منتهى به بلبشو و هر که هر که خواهد شد - ضرر آن عمل نشدن، بیشتر از ضرر عمل کردن به قانون [ است‌]. این را باید نهادینه کرد؛ در مجموعه‌ى دستگاهها این باید نهادینه بشود. و جزو رعایت قانون، رعایت اسناد بالادستى است که امروز خوشبختانه در کشور وجود دارد؛ مثل سیاستهاى کلّى، سند چشم‌انداز، مصوّبات شوراهاى عالى از قبیل شوراى عالى انقلاب فرهنگى، از قبیل شوراى عالى مجازى؛ که من دیروز پریروز بود با آقاى دکتر روحانى راجع به آن مختصراً صحبت کردم، بیشتر از این هم صحبت خواهیم کرد، شوراى عالى مجازى - که ما در همین اتاق شاید چهار جلسه‌ى سه چهار ساعته با حضور رؤساى سه قوّه، و مجموعه‌اى از قوا نشستیم و این شورا تشکیل شده و بسیار مسئله‌ى مهمّى است - مصوّباتى دارد، این مصوّبات را بایستى معتبر بدانند و بر طبق این مصوّبات باید عمل بشود. این قانون‌گرایى و قانون‌مدارى اگر چنانچه جا افتاد، مسلّماً خیلى از آسیبها از بین خواهد رفت.1392/06/06

وقتى قانون رعایت شد، دل مردم شاد می شود

بیانات در دیدار مسئولان و کارکنان قوه‌ى قضائیه‌
یک نکته‌ى دیگرى که در این انتخابات به نظر بنده برجسته بود و جا دارد که انسان خدا را شکر کند، این بود که بعد از انتخابات، نامزدهاى مختلف با نجابت و قانون‌پذیرى در این قضیه عمل کردند و واکنش نشان دادند؛ این خیلى چیز مهمى است. رفتند با رئیس جمهور منتخب، برادرانه و دوستانه دیدار کردند و به او تبریک گفتند، اظهار خرسندى کردند. بنده لازم است از این حضرات تشکر کنم. این است که کام مردم را شیرین میکند، این است که موجب میشود مردم احساس کنند موفقیت به دست آورده‌اند. حالا اگر بدقلقى نشان میدادند، در این قضایا رفتار نانجیبانه میکردند، یک چیزى را بهانه میکردند، دعوائى راه مى‌انداختند - که دعوا را به هر بهانه‌اى میشود راه انداخت - کام مردم تلخ میشد. اینکه ما بارها و به تکرار از حوادث سال 88 شکایت کردیم، گله کردیم، انتقاد کردیم، به خاطر این است. در یک انتخابات باعظمت و باشکوه، مردم احساس پیروزى میکنند؛ بعد یک نفر، دو نفر، چهار نفر آدم بیایند کام مردم را تلخ کنند؛ در حالى که راه براى قانونگرائى وجود دارد. این، آن سال اتفاق افتاد؛ کام مردم تلخ شد، شیرینى انتخابات از مردم دریغ داشته شد؛ در انتخابات امسال نه، بحمدالله کام مردم شیرین شد، مردم شادى کردند. رفتار باید قانونمدارانه باشد. اینکه ما این همه تأکید کردیم بر این که قانون را رعایت کنید، این نتیجه‌اش است. وقتى قانون رعایت شد، دهن مردم شیرین میشود، دل مردم شاد میشود. این باید براى همیشه براى ما درس باشد. مردم هم در اینجور قضایا تفرّس میکنند، نگاه میکنند، چهره‌هاى سیاسى را شناسائى میکنند. آن چهره‌ى سیاسى‌اى که با نجابت، با قانونمدارى در قضایا برخورد میکند، مردم از او خوششان مى‌آید. آن کسانى که به قانون بى‌اعتنائى میکنند، واگرائى از قانون میکنند - به هر بهانه‌اى - آنها را هم مردم شناسائى میکنند؛ از آنها بدشان مى‌آید. این هم یک نکته‌ى اساسى است.1392/04/05

تنها محدودیتى که براى رئیس جمهور در کشور ما وجود دارد، محدودیت قانون است

بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی

رئیس جمهور در کشور ما و طبق قانون اساسى ما، امکانات فوق‌العاده زیادى در اختیار دارد. رئیس جمهور امکاناتش در قانون اساسى، امکانات وسیعى است؛ رئیس جمهور بودجه‌ى کشور را در اختیار دارد، همه‌ى ارکان اجرائى کشور را در اختیار دارد، ترتیب اجراى قوانین را در اختیار دارد، توانائى استفاده از همه‌ى افراد صاحبنظر را در سراسر کشور در اختیار دارد؛ رئیس جمهور در همه‌ى مسائل گوناگون دستش باز است. تنها محدودیتى که براى رئیس جمهور در کشور ما وجود دارد، محدودیت قانون است؛ قانون فقط به او محدودیت میدهد، که این هم محدودیت نیست؛ قانون، هدایت‌کننده است؛ محدودکننده نیست. قانون، راه را نشان میدهد که چگونه حرکت کنیم.1392/03/14

وقتی انسان در مقابل قانون تمکین کرد، اختلاف حل می شود

بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی
خوشبختانه قوانینی هم که وجود دارد، قوانین خوبی است؛ قوانین معقولی است. همین طور که مکرر عرض کردیم، بن‌بستی وجود ندارد. لذا مشاهده میکنید که در همین انتخابات، تا این مرحله‌ای که تا الان پیش آمدیم، روال قانونی جریان پیدا کرده. وقتی که از نامزدهای محترم سؤال کردند که اگر چنانچه شورای نگهبان نظری بدهد، شما تمکین میکنید، همه‌ی آنها گفتند: بله، ما تمکین میکنیم. تمکین هم کردند. ما باید واقعاً تشکر کنیم از همه‌ی این نامزدها؛ آنهائی که به نحوی صلاحیتشان احراز نشد. اینها گفتند از نظر شورای نگهبان تمکین میکنیم، و به قول خودشان عمل کردند و تمکین کردند؛ این نشان‌دهنده‌ی اهمیت و ارجحیت قانون است، نشان‌دهنده‌ی کاربری قانون است؛ چون قانون بر مملکت حاکم است. ممکن است بنده یا جنابعالی از قانون ناراضی هم باشیم - گاهی اینجوری است - اما وقتی انسان در مقابل قانون تمکین کرد، حل اختلاف میشود، فصل‌الخطاب میشود؛ این نعمت بزرگی است، این برکت بزرگی است.
قوه‌ی مجریه وسط میدان ایستاده است - چه این دولت، چه هر دولت دیگری - و کارها به عهده‌ی اوست، بارها بر دوش اوست، ملامتها به طرف او سرازیر میشود، سؤالها و مؤاخذه‌ها از او میشود؛ لذا باید ملاحظه‌ی او را کرد. به قوه‌ی مجریه هم ما همیشه سفارش میکنیم؛ این حق عظیمی که در قانون برای مجلس قانونگذاری و برای کل قانون ملاحظه شده، باید از طرف مجریان رعایت شود. قانون اساس کار است، قانون ریل حرکت این قطار است؛ شما باید زحمت بکشید این ریل‌گذاری را بکنید، آنها هم باید بر روی این ریل حرکت کنند. شما کمک کنید که این ریل جوری باشد که این قطار سر پیچ بتواند بپیچد. قطار شمال را آقایان دیده‌اند؛ یک جاهائی پیچهای سختی دارد، اما بالاخره جوری است که قطار میتواند حرکت کند. از این پائین تا آن بالای کوه قطار حرکت میکند، میرود بالا و می‌آید پائین، مشکلی هم برایش پیش نمی‌آید؛ چون ریلها درست چیده شده است. اگر چنانچه این انحناهائی که لازم بود به وجود بیاید، به این شکل به وجود نیامده بود، اگر مثلاً جوری تنظیم شده بود که قطار نمیتوانست حرکت کند، مکرر شما شاهد سقوط قطار از آن بالا میبودید. این را باید در ریل‌گذاری ملاحظه کرد. شما ریل‌گذارید، او روی این ریل حرکت میکند و باید قدر شما را بداند؛ اما شما هم بدانید که بالاخره بنا است روی این ریل حرکت شود. بنابراین دو طرفِ قضیه مهم است.1392/03/08

همه هم باید تابع قانون باشند

بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌
همه هم باید تابع قانون باشند. آنجائى اشکال پیش مى‌آید که تخلف از قانون انجام میگیرد. سال 88 اشکالاتى که وارد شد، خسارتى که به کشور وارد کردند و نگذاشتند کشور و ملت طعم آراء چهل میلیونى را درست بچشد، به خاطر تخلف از قانون بود. یک عده‌اى یا براى خاطر اغراض نفسانى، یا هدفهاى خلاف سیاسى، یا هرچه - حالا در آن زمینه نمیخواهیم قضاوتى بکنیم - از قانون تخلف کردند، خطا کردند، از راه غیر قانونى وارد شدند؛ هم به خودشان صدمه زدند، هم به ملت صدمه زدند، هم به کشور صدمه زدند. راه درست، راه قانون است. همه تابع قانون باشند، همه تسلیم قانون باشند. گاهى ممکن است یک قانون، صددرصد درست هم نباشد، اما از بى‌قانونى بهتر است. گاهى ممکن است در یک بخشى، یک خطائى هم از مجرى قانون سر بزند که من و شما بفهمیم او در اجراى قانون این خطا را کرده است؛ اما اگر نتوانیم آن را از طریق قانونى اصلاح کنیم، تحمل آن بهتر است از این‌که باز بى‌قانونى کنیم؛ از راه بى‌قانونى بخواهیم آنچه را که به نظر ما خطا است، درست کنیم. قانون، معیار بسیار خوبى است؛ وسیله‌اى است براى آسایش کشور، آرامش کشور، حفظ وحدت ملى، ادامه‌ى راه عمومى.1392/02/25

قانون را معیار قرار دهید

بیانات در دیدار دست اندرکاران برگزارى انتخابات‌
آنچه که انسان از فضل الهى سراغ دارد، از همت این مردم عزیز سراغ دارد، ان‌شاءاللّه به توفیق الهى، باذن اللّه، این انتخاباتى که در پیش است، یکى از بهترین و پرشورترین انتخاباتهاى ما خواهد بود. البته دشمن تلاش میکند زحمت مردم را باطل کند - همچنان که در سال 88 کردند - این هم یکى از کارهاى دشمنان بود؛ کسانى را وادار کردند که برخلاف قانون، توقعاتى بکنند و بر اساس آن توقعات، سعى کنند مردم را در مقابل نظام قرار دهند؛ که البته به توفیق الهى موفق نشدند.
راه اساسى براى اینکه مشکلات انتخاباتى پیش نیاید، التزام به قانون است؛ این را من عرض بکنم. آحاد مردم در هر جاى کشور که هستند؛ در شهر، در روستا، در مرکز، در کلانشهرها و در همه جا، باید به دنبال این باشند که هر کسى حرفى میزند، بر اساس قانون باشد؛ هر کسى توقعى دارد، بر اساس قانون باشد. آنهائى که آن سال آن خسارت را به کشور و به ملت وارد کردند و براى کشور هزینه درست کردند، اگر تسلیم قانون بودند، اینجورى نمیشد. قانون معیّن کرده است که اگر کسى اعتراضى دارد، بیاید. آن سال گفته شد؛ حتّى ما از شوراى محترم نگهبان خواهش کردیم، آن زمان را تمدید هم کردند که آراء بازشمارى شود؛ گفتیم هر تعداد معقولى و هر صندوقى که بخواهند بازشمارى شود، بازشمارى شود؛ خب، زیر بار نرفتند! کارشان منطقى نبود، معقول نبود؛ براى کشور هزینه درست کردند. خب، کشور بر این مسائل فائق مى‌آید. نظام جمهورى اسلامى قوى است. این خرابکارى‌ها و انگشت توى چشم کردنها و این مزاحمتها و آزارها، جمهورى اسلامى را که از پا نمى‌اندازد. جمهورى اسلامى در طول این سالها با انواع سیاستها و سیاستمدارانِ مختلف روبه‌رو بوده است؛ اما با وجود همه‌ى معارضه‌ها، همه‌ى زاویه‌ها - که احیاناً وجود داشته است - جمهورى اسلامى پیش رفته؛ بعد از این هم همین جور خواهد بود. جمهورى اسلامى که با این حرفها از پا در نمى‌آید، منتها براى کشور هزینه درست میشود. راه هزینه درست نشدن، التزام به قانون است. این توصیه‌ى من به شما مسئولان محترم انتخابات هم هست: قانون را معیار قرار دهید. در آیه‌ى کریمه‌ى قرآن که تلاوت کردند، به اداى امانت اشاره شد - «انّ اللّه یأمرکم ان تؤدّوا الامانات الى اهلها» - اداى امانت به همین است که طبق مرّ قانون عمل شود؛ هم در مرحله‌ى تشخیص صلاحیتها - چه در مورد ریاست جمهورى، چه در مورد شوراها، و در موارد دیگرى که در پیش است - هم در مرحله‌ى قرائت آراء، هم در مرحله‌ى حفظ آراء و صندوقها. باید مرّ قانون رعایت شود و نهایت امانتدارى انجام بگیرد؛ که بحمداللّه تا حالا هم همین جور بوده است.
بدیهى است در هر انتخاباتى، یک عده‌اى به نتیجه‌ى مطلوبِ خودشان نمیرسند - من نمیخواهم اسمش را بگذارم بازنده‌ى انتخابات؛ نباید تعبیر برنده و بازنده و این واژه‌ها و اصطلاحات غربىِ مادى را به کار برد؛ اگر براى خدا و براى انجام تکلیف وارد میشویم، برد و باخت وجود ندارد - خب، اینها اعتراض دارند. انسان پیش قاضى هم که میرود، همین جور است. قضاوتى در یک دادگاهى وجود دارد؛ آن طرفى که در این قضاوت به مقصود خود رسیده، خوشحال است، آن طرف دیگر ناراحت است؛ آن طرف دیگر نباید دادگاه را متهم کند که برخلاف حق عمل کرده؛ نه، دادگاه است و بر طبق قانون عمل میکند؛ منتها او ناراحت میشود، ناراضى میشود. باید همه‌ى آنچه را که پیش مى‌آید - که مبتنى بر قانون است - تحمل کنیم؛ این را باید همه‌مان یاد بگیریم؛ این صبرِ انقلابى است، این تحملِ انقلابى است. امیدواریم خداى متعال هم دلها را هدایت کند به آنچه که براى کشور بهتر است.

گناه آتش‌افروزان فتنه‌ى 88 همین بود که به قانون تمکین نکردند
بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه‌
در انتخابات، دو تا مسئله از همه مهمتر است: مسئله‌ى اول، حضور مردم، شرکت مردم - که بایستى وسیع و گسترده باشد - مسئله‌ى دوم، قانون‌گرائى در انتخابات، وفادارى به قانون، احترام به رأى مردم. اینجور نباشد که اگر چنانچه انتخابات بر طبق نظر و میل ما انجام گرفت، این را ما قبول داشته باشیم؛ اگر برخلاف نظر ما بود، «و ان یکن لهم الحقّ یأتوا الیه مذعنین».(2) اگر حق را به ما دادند، آنى که ما میخواهیم، سر کار آمد، قانون را قبول داریم؛ اگر آنى که ما میخواهیم، سر کار نیامد، میزنیم زیر قانون؛ نه قانون را قبول داریم، نه رأى مردم را قبول داریم؛ این نمیشود. فتنه‌ى 88 همین جور بود. ادعا کردند که قانون‌گرا هستند، بعد خب مردم به آنها رأى ندادند، اکثریت مردم به کس دیگرى رأى دادند؛ اینها بنا کردند دعوا راه انداختن که چرا! کشور را، ملت را مدتى مضطرب کردند، دشمن را خوشحال کردند؛ البته آخرش هم در مقابل مردم دیگر تاب نیاوردند و عقب نشستند.
گناه آتش‌افروزان فتنه‌ى 88 همین بود که به قانون تمکین نکردند، به رأى مردم تمکین نکردند. ممکن است کسى بعد از انتخابات اعتراض داشته باشد؛ خیلى خوب، این اعتراض ایرادى ندارد؛ اما راهِ قانونى دارد که چگونه باید این اعتراض را بیان و دنبال کرد. اگر قانون را قبول داریم، باید از آن راه برویم. این هم نکته‌ى اصلى است.1390/07/20

قانون‌ را دقیق رعایت کنید

بیانات در دیدار اعضاى هیئت دولت

‌دولت به قانون‌ اهمیت بدهد. بله اینى که آقاى رئیس‌‌جمهور گفتند که همه باید قانون‌ را رعایت کنند، بله مسلم است؛ مجلس، قوه‌‌ى قضائیه، دستگاه‌‌هاى گوناگون، باید قانون‌ را رعایت کنند؛ به آن‌ها هم ما توصیه‌‌ى این را مى‌کنیم، به شما هم توصیه مى‌کنیم. قانون‌ را دقیق رعایت کنید. خوب، حالا بعضى از منتقدین دولت گفتند که دولت قانون‌ را رعایت نمى‌کند. آقاى رئیس‌‌جمهور هم در جواب گفتند که نه، این دولت قانون‌گراترین دولت‌هاست. این، دوتا ادعا شد؛ دو طرف قضیه. باز من اینجا کار ندارم که کدام طرف ترجیح دارد، کدام طرف ترجیح ندارد. من مى‌خواهم به شما عنوان مسئولین مجریه‌‌ى کشور سفارش اکید بکنم که به قانون‌ اهمیت بدهید. اگر چنانچه ما اینجا قانون‌ را در مسئله‌‌اى خاص شکستیم و عمل نکردیم، صرفاً این نیست که یک قانون‌ نقض شده باشد؛ بلکه معنایش این است که یک راهى، یک خطى باز شد که این خط، دنباله خواهد داشت. کارِ قانون‌‌شکنى این‌جورى است. اینجا که قانون‌ نقض شد، نقض قانون‌ یک فرصت تازه‌‌اى پیدا کرد که به وسیله‌‌ى دیگران انجام بگیرد. لذاست که به مسئله‌‌ى قانون‌، خیلى اهمیت بدهید.1388/06/18

بایستى مُرّ قانون به صورت قاطع انجام بگیرد

بیانات در دیدار مردم قم در سالگرد قیام 19 دى
یک نکته را هم به جوانان عزیز انقلابى، به فرزندان عزیز انقلابى خودم، به فرزندان بسیجى - از زن و مرد - عرض بکنم: جوانان از اطراف و اکناف کشور، از آنچه که تهتّک بیگانگان از ایمان دینى به گوششان میخورد یا با چشمشان مى‌‌‌‌بینند، عصبانى هستند؛ وقتى مى بینند روز عاشورا چگونه یک عده‌‌‌‌اى حرمت عاشورا را هتک میکنند، حرمت امام حسین را هتک میکنند، حرمت عزاداران حسینى را هتک میکنند، دلهاشان به درد مى‌‌‌‌‌آید، سینه‌‌‌‌‌هاشان پر میشود از خشم؛ البته خوب، طبیعى هم هست، حق هم دارند؛ ولى میخواهم عرض بکنم جوانهاى عزیز مراقب باشند، مواظب باشند که هرگونه کار بى رویه‌‌‌اى، کمک به دشمن است. اینجا جوانها تلفن میکنند - میفهمم من، میخوانم، غالباً تلفنها و نامه ها را خلاصه میکنند، هر روز مى آورند، من نگاه میکنم - مى بینم همین طور جوانها گله‌‌‌‌‌مند، ناراحت و عصبانى؛ گاهى هم از بنده گله میکنند که چرا فلانى صبر میکند؟ چرا فلانى ملاحظه میکند؟ من عرض میکنم؛ در شرائطى که دشمن با همه‌‌‌ى وجود، با همه‌‌‌‌ى امکاناتِ خود درصدد طراحى یک فتنه است و میخواهد یک بازى خطرناکى را شروع کند، باید مراقبت کرد او را در آن بازى کمک نکرد. خیلى باید با احتیاط و تدبیر و در وقت خودش با قاطعیت وارد شد. دستگاه‌‌‌‌هاى مسئولى وجود دارند، قانون وجود دارد؛ بر طبق قانون، بدون هیچگونه تخطى از قانون، بایستى مُرّ قانون به صورت قاطع انجام بگیرد؛ اما ورود افرادى که شأن قانونى و سمت قانونى و وظیفه ى قانونى و مسئولیت قانونى ندارند، قضایا را خراب میکند. خداى متعال به ما دستور داده است: «و لایجرمنّکم شنئان قوم على ان لاتعدلوا اعدلوا هو اقرب للتّقوى».(1) بله، یک عده‌‌‌‌اى دشمنى میکنند، یک عده‌‌‌‌اى خباثت به خرج میدهند، یک عده اى از خباثت‌‌‌کنندگان پشتیبانى میکنند - اینها هست - اما باید مراقب بود. اگر بدون دقت، بدون حزم، انسان وارد برخى از قضایا بشود، بى‌‌‌‌گناهانى که از آنها بیزار هم هستند، لگدمال میشوند؛ این نباید اتفاق بیفتد. من برحذر میدارم جوانهاى عزیز را، فرزندان عزیز انقلابىِ خودم را از اینکه یک حرکتى را خودسرانه انجام بدهند؛ نه، همه چیز بر روال قانون.1388/10/19

آن چیزى که از بى‌‌قانونى بر سرِ همه خواهد آمد، بسیار تلخ‌ است

‌بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه‌ى قضائیه‌
در همین‌جا هم براى حل و فصل قضایا، معیار قانونى وجود دارد. اگر قانون‌ حاکم نشد، آن چیزى که از بى‌‌قانونى بر سرِ همه خواهد آمد، بسیار تلخ‌تر است از آنچه که اجراى قانون‌ ممکن است در کام بعضى تلخى به وجود بیاورد؛ «و من ضاق علیه العدل فالجور علیه اضیق». عدل همان رعایت قانون‌ است. اگر ما از رعایت قانون‌ احساس ضیق کردیم، نخواستیم به قانون‌ تن بدهیم، آنچه که بر سر ما از بى‌‌قانونى خواهد آمد، بمراتب از این تلخىِ تحمل قانون‌، سخت‌تر است. این را باید همه توجه کنند.
مردم ما به توفیق الهى، به هدایت الهى، به دستگیرى الهى، مردم مؤمنى هستند؛ هم آگاهند، هم مؤمنند، هم حاضر در صحنه‌‌اند، پابه‌‌رکابند در هرجائى که لازم باشد. ماها باید خودمان را اصلاح کنیم. نخبگان و خواص سیاسى بایستى مراقب کار خودشان، حرف زدن خودشان باشند؛ این خطاب به همه‌‌ى نخبگان است، خطاب به یک طرفِ خاصى، جناح خاصى نیست. همه باید مراقب باشند. همه بدانند این ملت، یک ملت یکپارچه است. احساسات این طرف را علیه آن طرف تحریک کنند، آن یکى بیاید احساسات این طرف را علیه آن طرف تحریک کند، این‌ها راه به جائى نمى‌‌برد. وقتى شما متحد بودید، وقتى شما همدل بودید، وقتى شما احساس و ابراز اعتماد به کشورتان و نظامتان کردید، آن وقت این وسوسه‌‌هاى خناسان بین‌‌المللى، این سیاستمداران ظالم، مداخله‌‌گر، دور از انسانیت، دیگر اثرى نخواهد کرد.1388/04/07

مسئله‌‌ فرهنگ قانون‌‌مدارى در کشور است
بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شوراى اسلامى
یک مسئله‌‌ى دیگر هم- که حالا دارد صحبت ما طولانى مى‌شود- مسئله‌‌ى فرهنگ قانون‌‌مدارى در کشور است. ما واقعاً احتیاج داریم به اینکه قانون در تمام امور کشور، یک شاخص، یک محور، یک فصل الخطاب محسوب شود. اگر ما قانون‌مدار باشیم، واقعاً این، زندگى مردم را روان خواهد کرد؛ درست مثل چراغ‌هاى سبز و قرمز سر تقاطع‌ها. ببینید رعایت نکردن این مسئله چقدر مشکل ایجاد مى‌کند. خوب، شما با اتومبیلتان رسیدید سر چهارراه. فرض کنید یک دقیقه، دو دقیقه چراغ سبز بود و داشتند مى‌رفتند؛ تا شما رسیدید، قرمز شد. سخت است دیگر؛ باید حالا مدتى اینجا بایستید. ورود شما در این منطقه‌‌ى ممنوعه، براى خاطر آسایش خودتان و دل خودتان، موجب مى‌شود که چند ده برابر شما گاهى آدم و اتومبیل در دو طرف مسیر کارشان دچار اختلال بشود؛ آن کسى هم که به عنوان پلیس راهنمائى آن وسط ایستاده که باید کار را تنظیم کند، دچار مشکل بشود. خوب، قانون را رعایت کنید تا این همه مشکل به وجود نیاید. ببینید، این یک مثال واضحى است که به طور روزمره با آن مواجه‌‌ایم و لذا غالباً هم رعایت مى‌کنند. همه‌‌ى جاها قانون همین است. اگر رعایت قانون شد، کارها روان مى‌شود؛ اگر بى‌‌قانونى آمد وسط میدان- که هرکسى هم براى بى‌‌قانونىِ خودش بالاخره یک توجیهى دارد؛ یکى مى‌گوید آقا این قانون حق من را ضایع کرد، این قانون نمى‌دانم چنین بود، این قانون چنان بود؛ اما این توجیه‌‌ها قابل قبول نیست- کارها مختل مى‌شود.
اگر بى‌‌قانونى رائج شد، کارها گره خواهد خورد؛ ترافیک سنگین خواهد شد، گره‌‌هاى ترافیکى به وجود مى‌‌آید، کار مردم از بین مى‌رود، مصالح مردم پامال مى‌شود. همه بایستى به قانون‌ احترام بگذارند. و من به شما عرض بکنم؛ این مورد هم مثل موارد دیگر از چیزهائى است که فرهنگ آن بایستى از نخبگان سرریز بشود به بدنه‌‌ى جامعه. اگر شما که جزو نخبگان هستید، قانون‌ را رعایت نکردید، انتظار نداشته باشید که بدنه‌‌ى جامعه قانون‌ را رعایت کند. ادعاى نخبگى بکنیم- نخبگى سیاسى، نخبگى علمى- اما در همان مورد کارِ خودمان به قانون‌ بى‌‌اعتنائى کنیم.
در همین قضایاى جارى هم بنده مُصر بودم و هستم و خواهم بود بر اجراى قانون؛ یعنى یک‌قدم از قانون فراتر نخواهیم رفت؛ قانون کشورمان، قانون جمهورى اسلامى. مطمئناً نه نظام، نه این مردم به هیچ قیمتى زیر بار زور نخواهند رفت. نقطه‌‌ى مقابل قانون‌گرائى و انقیاد در مقابل قانون، دیکتاتورى است. این هم دوستان حتماً مى‌دانند و بدانند- اگر نمى‌دانند- که در زمینه‌‌ى روحىِ همه‌‌ى ما یک میل به دیکتاتورى وجود دارد؛ این را باید سرکوب کنید. همین طور که عرض کردیم، این فیلِ مستِ درون را با چکش قانون و دین و تعبد دائماً سربه‌‌راه‌راه نگه داریم. اگر خود ما علاج نکنیم، علاجش مشکل خواهد شد. اگر انقیاد به قانون نبود، روح دیکتاتورى یواش‌‌یواش بروز خواهد کرد. در جوامع، دیکتاتورى همین‌جور به وجود مى‌آید.1388/04/03

همه باید الزامات قانونى را بپذیرند و تسلیم الزامات قانونى بشوند
‌بیانات در در دیدار فرماندهان نیروى هوائى ارتش
آنچه در انتخابات بسیار مهم است، حضور عمومى مردم است؛ همه باید در انتخابات شرکت کنند؛ این یک وظیفه‌‌ى ملى است؛ این چیزى نیست که با بودن دولت دولتهاى مختلف، روى کار بودن جریانهاى مختلف، جناحهاى مختلف، تغییر بپذیرد. انتخابات یک فریضه است؛ همه باید شرکت کنند؛ همه باید خود را موظف بدانند براى اینکه در انتخابات شرکت کنند. بهانه‌‌جوئى نباید بشود. بعضى از حرفها بهانه‌‌جوئى است. گاهى بهانه‌‌جوئى حقیقى است، گاهى بهانه‌‌جوئى براى این است که مردم دلسرد بشوند. انتخابات در کشور ما در مقایسه‌‌ى با انتخابات‌هائى که ما مى‌بینیم در دنیا دارد انجام مى‌گیرد و خبرش را داریم، جزو سالم‌‌ترینهاست؛ انتخاباتِ خوبى است.
البته من به مجریان انتخابات توصیه کرده‌ام، الآن هم توصیه مى‌کنم: باید به‌‌شدت قانون‌ را رعایت کنند. حد و مرز، قانون‌ است. همه باید الزامات قانونى را بپذیرند و تسلیم الزامات قانونى بشوند. قانون‌ حد فاصل حق و باطل است در حرکت و مشى ملت و مسئولین. قانون‌ را نباید دور زد. این باید رعایت بشود؛ بحمد اللَّه رعایت هم مى‌شود. ما هم توصیه داریم مى‌کنیم که با مراقبت و دقت بیشتر قانون‌ را رعایت کنند؛ به کسى ظلم نشود، حق کسى تضییع نشود؛ حق مردم در طرف مقابل، تضییع نشود، که آدم‌‌هاى ناباب و ناصالح، صالح معرفى نشوند؛ آدم‌‌هاى صالح هم از حق خودشان محروم نمانند، ناصالح معرفى نشوند. این رعایت‌‌هائى است که باید همه بکنند.1386/11/19

قانون‌ یعنى سرنوشت انسانها در یک جامعه

بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان قزوین
قانون‌ یعنى چه؟ قانون‌ یعنى سرنوشت یک کشور؛ قانون‌ یعنى سرنوشت انسانها در یک جامعه. چون همه متّبع هستند و مجبورند از قانون‌ تبعیّت کنند. دولت هم باید از قانون‌ تبعیّت کند؛ رهبر هم باید از قانون‌ تبعیّت کند.
بعضیها خیال مى‌کنند که این «ولایت مطلقه‌‌ى فقیه» که در قانون اساسى آمده، معنایش این است که رهبرى مطلق‌‌العنان است و هر کار که دلش بخواهد، مى‌تواند بکند! معناى ولایت مطلقه این نیست. رهبرى بایستى موبه‌‌مو قوانین را اجرا کند و به آن‌ها احترام بگذارد. منتها در مواردى اگر مسئولان و دست‌‌اندرکاران امور بخواهند قانونى را که معتبر است موبه‌‌مو عمل کنند، دچار مشکل مى‌شوند. قانون بشرى همین‌طور است. قانون اساسى راه چاره‌اى را باز کرده و گفته آنجایى که مسئولان امور در اجراى فلان قانون مالیاتى یا سیاست خارجى، بازرگانى، صنعتى و دانشگاهى دچار مضیقه مى‌شوند و هیچ کار نمى‌توانند بکنند- مجلس هم این‌طور نیست که امروز شما چیزى را ببرید و فردا تصویب کنند و به شما جواب دهند- رهبرى مرجع است. زمان امام هم همین‌طور بود. بنده خودم آن‌وقت رئیس‌‌جمهور بودم و جایى که مضیقه‌‌هایى داشتیم، به امام نامه مى‌نوشتیم و ایشان اجازه مى‌دادند. بعد از امام، دولت قبلى و دولت فعلى گاهى راجع به مسائل گوناگون نامه مى‌نویسند که در اینجا مضیقه وجود دارد، شما اجازه بدهید که این بخش از قانون نقض شود. رهبرى بررسى و دقّت مى‌کند و اگر احساس کرد که به‌ناگزیر باید این کار را بکند، آن را انجام مى‌دهد. جاهایى هم که به صورت معضل مهمّ کشورى است، به مجمع تشخیص مصلحت ارجاع مى‌شود. این معناى ولایت مطلقه است، و الّا رهبر، رئیس‌‌جمهور، وزرا و نمایندگان، همه در مقابل قانون تسلیمند و باید تسلیم باشند.1382/09/26
همه باید در مقابل این قانون‌، حالت تسلیم داشته باشند
بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی
اگر شما امروز مى‌‌بینید که با تبلیغات و تحریک دشمنان، در هر برهه‌‌اى از زمان، قواى قانونى کشور مورد تعرّض تبلیغاتى قرار مى‌گیرند، این دنباله‌‌ى همان دشمنى‌‌اى است که از اوّل با اساس نظم و قانون‌ در جمهورى اسلامى وجود داشت و امام مقابل آن ایستاد. ما همیشه این را تأکید کرده‌‌ایم و بازهم تکرار مى‌کنیم، وظایفى که در قانون‌ اساسى براى قواى سه‌‌گانه و مسئولان قانونى معیّن شده، معتبر و محترم است و همه باید در مقابل این قانون‌، حالت تسلیم داشته باشند. بى‌‌قانونى به شکلهاى مختلفى خود را نشان مى‌‌دهد. یکى از آن‌ها همین است که علیه اساس و ترتیبات قانون‌ اساسى مبارزه‌‌ى تبلیغاتى شود و لجن‌پراکنى صورت گیرد و به مسئولیتهاى قانونى در هر بخشى از بخشها بى‌‌احترامى گردد. این آن چیزى است که از اوّلِ انقلاب، دشمنان امام و اسلام بر روى آن پافشارى مى‌کردند و امام در مقابل آن ایستاد.1380/03/14
قانون‌، راه نفوذ دشمن را هم بسته است

بیانات در اجتماع بزرگ مردم قم‌
قانون‌ اساسى ما یک قانون‌ مترقّى، بسیار مستحکم و بسیار هوشمندانه نوشته شده است. براساس این قانون‌، همه چیز در جاى خود قرار دارد و قرار گرفته است. توصیه‌‌ى من به همه‌‌ى مسئولان، به همه‌‌ى مراکز قانون‌گذارى، به همه‌‌ى مراکز قانونى و به همه‌‌ى آحاد ملت، رعایت قانون‌ است. اگر ما قانون‌ را رعایت کنیم، دشمن نمى‌تواند به طمع‌‌ورزى خود ادامه دهد. قانون‌ باید رعایت شود. قانون‌، راه نفوذ دشمن را هم بسته است. اگر دیده مى‌شود در مواردى اغتشاشگرانى از سوى دستگاه‌هاى تبلیغاتى دشمن تأیید مى‌شوند، اینجا بهترین پاسخ به دشمن این است که قانون‌ اجرا شود. اگر اغتشاشگرانِ حوادثى از قبیل حوادث خرم‌‌آباد، با قوّت و قدرت به وسیله‌‌ى دستگاه‌هاى قانونى به مجازات خود برسند هرکه هستند دشمن دیگر جرأت نمى‌کند. با رعایت قانون‌، با رعایت انصاف، بدون تن دادن به اختلافات جزئىِ سیاسى که همراه با هوچى‌ُ‌گرایی‌ها، بزرگ نشان داده مى‌شود دشمن نمى‌تواند به طمع‌‌ورزى خود ادامه دهد.1379/07/14
عمل به قانون‏ اساسى، علاج اساسى دردهاى این کشور است

بیانات در دیدار با نمایندگان دوره ششم مجلس شوراى اسلامى‌
عمل به قانون‏ اساسى، علاج اساسى دردهاى این کشور است. و عمل هم متوقّف بر این است که عناصر عمل‏کننده؛ چه آن‏هایى که مجارى اجراى قانون‏ اساسى را معیّن مى‏کنند مثل دستگاه‏هاى قانون‏گذارى چه کسانى که آن را اجرا مى‏کنند مثل قوّه‏ى مجریّه چه کسانى که عدالت و تخلّفها را مورد ملاحظه قرار مى‏دهند مثل قوّه‏ى قضائیّه و همه‏ى دست‏اندرکاران این کشور، در مقام عمل، اخلاص و صفا و مسئولیت و انجام وظیفه را ملاک خودشان قرار دهند. این اساس قضیه است.1379/03/29

قانون تا قانون است، همه موظّفند به آن عمل کنند

بیانات در خطبه‌هاى نماز عید فطر
بعضیها دستگاه‌هاى قانونى را متّهم مى‌کنند و این کار غلطى است. دستگاه‌هاى قانونى، اعم از وزارت کشور که مجرى انتخابات است و شوراى نگهبان که ناظر امین بر انتخابات است هرکدام وظیفه و قانونى دارند. کسانى هم هستند که مراقبت مى‌کنند تخلّف از قانون‌ انجام نگیرد. اگر میانِ خود این‌ها در موردى اختلافى باشد که این قانونى است یا نه باید میان خودشان آن را حل کنند. بعضیها مایلند که به دنبال همان سیاست جنجال‌‌آفرینى، این شخص را، آن شخص را، این مجموعه را، آن مجموعه را، به کارهایى متّهم کنند که شأن مسئول اسلامى نیست. مردم باید به مجریان و ناظران انتخابات، با چشم یکسان نگاه کنند. هم مجریان، هم ناظران، باید پایبندى‌ خودشان را به قانون نشان دهند. ملاک، قانون است؛ سلایق افراد ملاک نیست. آن قانونى که در مجلس شوراى اسلامى تصویب و در شوراى نگهبان تأیید شده است، براى همه معتبر و حجت است؛ چه کسى که آن قانون را مى‌‌پسندد، چه کسى که آن قانون را نمى‌‌پسندد. قانون تا قانون است، همه موظّفند به آن عمل کنند.1378/10/18
مواظب باشید کسانى که مى‌خواهند از قانون بگریزند، شما را به این دام نیندازند؛ نیایند شما را قانع کنند که این کار قانونى است

بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت
البته این حرف [مسأله‌ى «قانونگرایى»] هم - همان‌طور که عرض کردم - حرفى آسان است که در مقام عمل دشواریهایى دارد. بعضى قانون را طورى عمل مى‌کنند که اصحاب سبت(1) عمل کردند! اصحاب سبت هم عین مُرّ قانون عمل کردند؛ یعنى خدا گفته بود روز شنبه ماهى نگیرید، اینها هم روز شنبه ماهى نگرفتند. بله؛ کار کوچکى کردند که آن هم رسماً منع نشده بود و آن، این بود که حفره‌هایى درست کردند، ماهیها داخل آن حفره‌ها آمدند، راه آن حفره‌ها را در روز شنبه بستند، تا ماهى نتواند برگردد! روز شنبه این کار را کردند، روز یکشنبه همان ماهیها را گرفتند! این، ظاهر قانون است. اگر شما نگاه کنید، این مثل همان کلاه شرعیهایى است که یک رباى سنگین کذایى را با یک شاخه نبات جا به جا مى‌کردند! قانون بود، ظاهر شرع بود؛ اما امام بزرگوار رضوان اللَّه علیه که یک فقیه قوىِ آگاه به لبّ و روح دین بود، قبل از این‌که تشکیل حکومت بدهد، این را منع کرد. جزو فتاوى ایشان - که در دوران مبارزه، ما به آن فتوا افتخار مى‌کردیم و همه جا هم نقل مى‌نمودیم - منع حیل ربا بود. ایشان مطلقاً حیل ربا را منع کرد. شما آقایان، حیل قانون را هم منع کنید و جلوش را بگیرید. بعضى از شرکتها و بعضى از مجموعه‌هاى على الظّاهر قانونى، حامل باطن اصحاب السّبتى هستند. مواظب باشید کسانى که مى‌خواهند از قانون بگریزند، شما را به این دام نیندازند؛ نیایند شما را قانع کنند که این کار قانونى است.1376/06/02

باید طبق موازین و مقرّرات عمل کنید. هیچ‏گونه ملاحظه‏اى نباید مانع از اعمال مقرّرات شود
بیانات در دیدار اعضاى هیأت‌های نظارت شوراى نگهبان‌
در امر نظارت باید قانون‏ و موازینْ ملاک و معیار باشد و نه مذاقها و سلایق شخصى. مطلقاً دنبال مذاق شخصى نروید و این‏طور نباشد که یک‏وقت انسان خودش تشخیص دهد که اگر این فرد در مجلس نباشد، براى مجلس خسارتى است؛ اگر این شخص باشد، براى مجلس فایده‏اى دارد؛ آن‏گاه برخلاف موازین و مقرّرات، این مذاق اعمال شود. باید کارى کنید که بتوانید پیش خداى متعال و بندگان او جواب‏گو باشید. اگر از شما سؤال شد که به چه مناسبت این شخص را رد کردید، شما بگویید: پروردگارا! من ملزم بودم طبق مقرّرات عمل کنم. مقرّرات چنین گفت، من هم این شخص را رد کردم؛ یا مقرّرات چنین گفت، من این شخص را تأیید کردم؛ اما اینکه من این‏گونه تشخیص دادم، من این‏گونه فهمیدم، من این‏ آدم را مضر دانستم، من این آدم را مفید دانستم؛ این‏ها قابل قبول نیست. این‏ها را نه خداى متعال قبول خواهد کرد، نه بندگان خدا. باید طبق موازین و مقرّرات عمل کنید. هیچ‏گونه ملاحظه‏اى نباید مانع از اعمال مقرّرات شود.1374/11/14

پایان پیام/