به گزارش خبرگزاری شبستان از استان گلستان، محمد کیخا، معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان در جمع خبرنگاران گفت: طرح و نقوش نمد ترکمنی از بی‌نظیرترین نقوش از جهات تنوع و تعدد در هنرهای سنتی کشور به شمار می‌رود و از انواع مهم و معروف نمد ایرانی بوده که در ترکمن صحرا به آن «کِچِه» و در بخش کوهستانی گلستان به آن «لِمَد » گفته می‌شود.
وی افزود: نمد ساده‌ترین نوع فرش است که ساخت آن نسبتاً آسان بوده و نیاز به دستگاه خاصی برای تولید آن نیست و بیشتر با دستان توانای نمدمال تهیه می‌شود.
کیخا تصریح کرد: این نوع فرش در بسیاری از نقاط کشور و از جمله استان گلستان تولید می‌شود.
وی ادامه داد: نمدمالی از جمله صنایع دستی زیبا و ساده است که در گلستان در قالب «نمدمالی ترکمن» و «نمدمالی کوهستان» تولید می‌شود و دو نوع نمد متفاوت تولید و به عبارتی مالیده می‌شود که بیشترین وجه تمایز آنها نقوش انداخته شده روی آن است.
کیخا همچنین خاطرنشان کرد: در گذشته نمدمالی در شهرستان‌های گنبدکاووس، کلاله، گمیشان و برخی روستاهای ترکمن‌نشین نیز رواج داشت.
وی افزود: به دلیل این‌که تولید نمد نیاز به قدرت بدنی فراوان دارد در بیشتر نقاط ایران نمدمالی توسط مردان انجام می‌شود اما نمد ترکمن را صرفاً زنان تولید می‌کنند.نمدمالی کوهستان نیز بیشتر در روستاهای کوهستانی شهرستان‌های گرگان، رامیان، علی‌آبادکتول و مینودشت رواج دارد.
کیخا یادآور شد: شیوه نمدمالی در مناطق مختلف و از ادوار گذشته تاکنون تغییری نکرده و شامل مراحل جور کردن پشم، تهیه قالب، حلاجی پشم، رنگرزی و نقش‌زنی است.
وی افزود: ماده اولیه نمد پشم گوسفند است و در واقع در نمدمالی از خاصیت طبیعی پشم استفاده می‌شود و به عبارتی نمد نسج نابافته‌ای است که با ایجاد فشار، رطوبت، حرارت، متراکم شدن پشم و کرک و از طریق ورز دادن تولید می‌شود ودر این زمینه از دار استفاده نشده و تار وپودی در آن به کار نمی‌رود.
معاون صنایع دستی گلستان اضافه کرد: ماده اصلی نمد، پشم گوسفند است که رنگ‌های طبیعی آن مانند سفید، قهوه‌ای، سیاه یا ترکیبی از آنها است که برای زمینه و مقداری نیز به عنوان پشم رنگ شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زمینه نقش زنی مناطق ترکمن‌نشین و فارس‌نشین گلستان در یک ویژگی مشترکند که نقوش نمدی را به طور ذهنی بر روی قالب نمد اجرا می‌کنند و این نقوش مانند گنجینه‌ای از پیشینیان سینه به سینه به ارث رسیده است.
وی در مورد نقوش عمده نمد گلستن نیز تصریح کرد: در میان ایل یموت شامل «بوستانی، آلاجه، قوچق، امزگ، ساری‌ایچیان(عقرب) گل، کچه‌نقش، تیرانا، گزرمن، توینک نقش، دیه‌گزی(چشم شتر)، بستان نقش، دورت امزگ، تاریم نقش» بوده و نیز طرح قوچ که در بیشتر دست بافته‌های ترکمن کاربرد دارد که یکی از اصلی‌ترین طرح‌های نمد است.
کیخا افزود: نمد در گلستان علاوه بر کاربردهایی چون زیرانداز و فرش به عنوان جل اسب(زیرزین)، خورجین، پادری، پوشش آلاچیق، تن‌پوش چوپانان و سجاده کاربرد دارد.
معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان در پایان گفت: امروزه فناوری و صنعت پیشرفته در تسهیل کار نمدمالی دخیل شده و دستگاهی تولید گردیده که در میزان وقت مصرفی برای امر نمدمالی صرفه‌جویی کرده و هنرمندان با راحتی و حداقل زمان می‌توانند نمدمالی را انجام دهند هرچند تنها مالش نمد به وسیله دستگاه انجام شده و مراحل دیگر توسط نمدمال انجام می‌گیرد.
پایان پیام/
نظر شما