به گزارش خبرگزاری شبستان، آرش تنهایی؛ طراح، پژوهشگر و مدرس گرافیک؛ به خبرنگار صحنه گفت: متاسفانه هیچ نهادی کار آرشیو پوسترهای تئاتر ایران را برعهده ندارد و هیچ جایی نیز وجود ندارد که آرشیو کاملی از آثار نمایشی را داشته باشد. حتی مجموعهی تئاترشهر و تالار مولوی و... نیز آرشیو کاملی از آثاری که در تالارهای خودشان به صحنه رفتهاند را ساماندهی نکردهاند.
وی ادامه داد: از این رو با توجه به علاقهای که به کار پوستر تئاتر دارم از سال 1386 مشغول جمعآوری پوسترهای تئاتر ایران شدم و برای اینکار با مراجعه به آرشیو شخصی اساتید گرافیک، دوستان کارگردان و آرشیوهای مختلف تالارها، توانستم نزدیک به چهارهزار پوستر تئاتر را جمع آوری کنم.
عضو هئیت مدیره انجمن طرحان پوستر تئاتر، با بیان اینکه برای جمعآوری این آثار به شهرستانهای مختلف نیز مراجعه داشته گفت: البته همیشه بیشتر جریان تئاتر در پایتخت بوده اما قدیمیترین پوستری که در این مجموعهی جمعآوری شده، پوستری متعلق به نمایشی است که در سال 1305 در شهر تبریز اجرا شده است. منظور آن که میتوان در این مجموعه پوسترهایی از تئاتر استانها را نیز مشاهده کرد.
عضو انجمن هنرمندان نقاش ایران، تعداد طراحان شناسایی شدهی مجموعهاش را بیش از یکصد و پنجاه نفر عنوان کرد و اظهار داشت: خیلی از پوسترها امضاء نداشتند و طراح آنها قابل شناسایی نبود اما تا جایی که امکان داشت سعی کردهام صاحبان آثار را شناسایی کنم اما با اینحال در این مجموعه طراحان برخی از پوسترها، ناشناس باقی ماندهاند.
آرش تنهایی همچنین خاطرنشان کرد: تعداد چهارصد پوستر از مجموعهی جمعآوری شده برای چاپ در کتابی با عنوان "پوستر نمایش در ایران" انتخاب کردهام و این روزها مشغول تدوین نهایی کتاب هستم. این کتاب سالشماری خواهد بود بر وقایع تاریخ پوستر تئاتر ایران و هر چه به پایان کار نزدیکتر میشوم، وسواسم در کار بیشتر میشود. چرا که فکر میکنم خیلی از دوستان از انجام این کار با خبر نبودهاند که بخواهند در این راه همراهیای با من داشته باشند.
وی اضافه کرد: درفاصلهی سالهای 1326 تا 1344پوستر در خور توجهی پیدا نکردهام. خیلی خوشحال میشوم اگر دوستان طراح یا کارگردانان عزیزی که آرشیو یا اطلاعاتی در این خصوص دارند من را همراهی کنند. مطمئنا آثاری که دوستان برای این کار در اختیار میگذارند با ذکر منبع و نام آرشیو خصوصی این عزیزان، کتاب مورد اشاره را کاملتر خواهد کرد.
عضو انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران با تاکید بر اهمیت کارکرد پوستر تئاتر، تصریح کرد: وقتی کارگردانی با یک طراح ششدانگ و زبردست کار میکند، با پوستر خود، یاد آن نمایش را جاودانه میکند و البته اگر طراح خوبی، کار پوستر را انجام ندهد، غبار فراموشی بر روی خاطرهی نمایشها مینشیند.
وی افزود: اگر تئاتر را هنری میرا بدانیم که در لحظه خلق میشود، پوستر میتواند شناسنامهی خوبی برای نمایشها باشد و این پوسترها هستند که تاریخ صد سالهی تئاتر را روایت میکنند. چه بسا نمایشهایی هستند که هیچ سند و عکس یا مقاله و نقدی از آنها موجود نیست و فقط پوسترهایشان هستند که بهعنوان یک شناسنامه و خاطرهای تصویری از آنها به یادگار ماندهاند.
نویسندهی کتاب "سیسال تنهایی" در مورد کیفیت پوسترهای امروز تئاتر توضیح داد: جامعهی ما در حال پیشرفت است و خوشحالم جوانانی مشغول به کار هستند که کیفیت این رشته را بالا بردهاند. به راستی و درستی، پوستر تئاتر اکنون در حال دیده شدن است. فکر میکنم امروزه کارگردانی نیست که به اهمیت پوستر پینبرده باشد؛ ولی در گذشته پوستر تئاترهای مهمی در حد یک تراکت و آگهی منتشر شدهاند که برخی از نمایشهای عبدالحسین نوشین از آن جمله است و اکنون میگوییم ای کاش برای این کار از طراحان خوب آن روزگاران نیز استفاده میشد. چه بسا بسیاری از آثار ماندگار، حاصل همکاری کارگردانان سرشناس و اساتید طراح بوده است. میتوان از همکاریهای خانم پری صابری و مرحوم مرتضی ممیز، مرحوم حمید سمندریان و استاد ابراهیم حقیقی و همچنین دکتر علی رفیعی و استاد قباد شیوا نام برد که آثار بهجای مانده از این همکاریها بسیار در خور توجه هستند.
آرش تنهایی در مورد ضعف برخی از پوسترهای نمایشی گفت: هیچ کارگردانی دلش نمیخواهد هیچ نقش کوچکی از نمایش خود را به یک بازیگر کم تجربه بدهد. به همین نسبت هم دوست ندارد طراحی پوستر کارش را به افراد نابلد بسپارد اما وقتی از بودجههای اندک تولید نمایش با خبر میشویم احساس میشود کارگردانان در نوعی ناچاری میمانند. البته خیلی اوقات خود ما به عنوان طراح، وقتی میزان کمک هزینههای تولید نمایش را میبینیم از گرفتن دستمزد صرفنظر میکنیم. با این حال معتقدم اگر توان مالی باشد، بر کیفیت همهی جوانب تولید یک نمایش به خصوص طراحی پوستر آن نیز دقت بیشتری میشود.
آرش تنهایی در پایان ابراز امیدواری کرد که مسئولین تالارهای نمایشی نیز بر کیفیت پوسترهای نمایشی دقت نظر بیشتری داشته باشند.
پایان پیام/
نظر شما