چرا ثواب زیارت تو را همسان زیارت کربلا می دانند

حجت الاسلام قاسم خانجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار معارف خبرگزاری شبستان در رابطه با جایگاه و احترام ویژه حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام در میان سایر امامزادگان و تحلیل دلایل توجه ویژه ائمه نسبت به این بزرگوار گفت: حضرت عبدالعظیم علیه السلام در میان امامزادگان چه امامزادگان بی واسطه یعنی آن دسته از امامزادگانی که مستقیما فرزند امام معصوم هستند و چه امامزادگان با واسطه که از نسل ائمه هستند، بسیار مورد احترام و تکریم بوده و دارای جایگاه خاصی است در حالی که ما در ردیف ایشان امامزادگان فراوانی از نسل ائمه داریم که حتی بی واسطه به امام منتسب بوده و فرزند مستقیم معصوم بوده اند اما به اندازه ایشان مورد تکریم، تایید و توجه نبوده و نیستند.
وی افزود: نسب حضرت عبدالعظیم با چهار واسطه به امام حسن مجتبی علیه السلام می رسد یعنی ایشان عبدالعظیم پسر عبدالله، پسر علی، پسرحسن، پسر زید بن حسن بن علی بن ابیطالب علیهم السلام هستند و با وجود این که با چهار نسل به حضرت مجتبی علیه السلام می رسند اما در مقایسه با برخی امام زادگان که بی واسطه فرزند امام هستند یا با تعداد واسطه کمتر، به معصوم منتسب می شوند، از ایشان تجلیل بسیاری شده است البته ایشان زمان سه امام بزرگوار یعنی امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) را درک کرده اند.
این محقق و پژوهشگر اسلامی در تحلیل دلایل این توجه ویژه خاطرنشان کرد: به نظر می رسد یکی از دلایل تکریم ویژه ایشان علاوه بر منتسب بودن به امام، آنست که این بزرگوار خود شخصی عالم، محدث و راوی احادیث ائمه بوده است. در بیانات رجالیون شیعه درباره ایشان عناوینی مانند عالم، پارسا، راوی ثقه و تعابیری از این دست فراوان دیده می شود که بیانگر بعد علمی برجسته آن حضرت است.
حجت الاسلام خانجانی افزود: شاید اگر این وجهه علمی و راوی ثقه و مورد اعتماد و تایید بودن ائمه، در باره حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام مطرح نبود تا این حد مورد احترام و تکریم واقع نمی شدند. اما نکته قابل توجه دیگر آنست که حضرت عبدالعظیم با وجود این که به واسطه چند نسل به امام معصوم منتسب می شود و علیرغم برخورداری از تعابیر و صفاتی مانند عالم، زاهد، پارسا و راوی ثقه بودن و همچنین برخورداری از عنایت و توجه از ناحیه ائمه علیهم السلام نسبت به ایشان، هیچگاه خود را از قرار گرفتن در مظان وسوسه های شیطانی روزگار خود، مبرا ندانست و هیچ یک از این امتیازات موجب نشد که تصور کند حال که از نسل ائمه است و از سوی دیگر از
ناحیه حضرت امام هادی علیه السلام به مردم سفارش شده است که برای پاسخ به پرسش هایشان به ایشان رجوع کنند، بنابراین تافته جدا بافته ای است و نیاز به مرور عقاید خود ندارد .
وی یادآور شد: این بزرگوار در حالی که در چنان سطحی از علم، تقوا، ارتباط و تایید از سوی ائمه قرار داشت، با این حال هنگامی که محضر حضرت امام هادی علیه السلام شرفیاب شد به امام عرض کرد من عقاید خویش را به شما عرضه می دارم تا درست یا نادرست بودن آنها را به من اعلام بفرمایید. یعنی فرد عالم و مجتهدی مانند حضرت عبدالعظیم، تمامی اعتقادات خود در رابطه با توحید، خداشناسی، رسالت پیامبر صلی الله علیه وآله و امامت ائمه معصومین علیهم السلام، معاد، قیامت و غیره را خدمت امام هادی علیه السلام مطرح می کند تا امام صحت یا عدم صحت آنها را بازگو کرده و تایید یا در صورت نیاز اصلاح کند.
عضو هیئت علمی گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: حضرت امام هادی علیه السلام پس از عرضه مطالب حضرت عبدالعظیم کلیه عقاید ایشان را تایید و طبق روایات موجود سوگند یاد کرده و فرمود: ای اباالقاسم این دین، دین خداست که آن را برای بندگان خود پسندیده است، بر این دین پایدار باش و خدا تو را بر آن پایدار بدارد.
حجت الاسلام خانجانی افزود: شاید یکی از دلایلی که حضرت علاوه بر ابعاد علمی، روایی تا این حد مورد تایید ائمه معصومین بوده اند، همین مسئله باشد که این بعد از شخصیت ایشان می تواند برای ما درس و قابل توجه باشد.
هنگامی که فردی با شرایط این بزرگوار با چنان سطحی از علم، زهد، تقوا و قرابت به ائمه و روایت حدیث از امامان معصوم، خود را از عرضه عقاید به معصوم و فرد صاحب علم در این زمینه و اصلاح آنها بی نیاز نمی داند، ما که هیچ یک از این مقامات و امتیازات را دارا نیستیم تا چه حد می بایست مراقب عقاید خویش باشیم؟
وی تاکید کرد: ما باید هراز چندگاهی عقاید خود را مرور کرده و مراقب باشیم تا دستخوش وسوسه ها و عقاید من درآوردی امروزی برخی افراد که باعناوین مختلف از قبیل نزدیکی و ارتباط با امام زمان و غیره تبلیغ و ترویج می کنند نشویم.
این محقق اسلامی تصریح کرد: موضوع مراقبت از عقاید و مرور آنها، از جمله مسایلی است که مورد توجه بزرگان، از جمله آیت الله بهجت بوده است. در همین رابطه از آیت الله مصباح نقل است که مرحوم آیت الله بهجت گاه ما را به توحید یا به اعتقاد داشتن به ولایت حضرت امیرالمومنین علیه السلام توصیه می فرمودند و ما تعجب می کردیم که مگر ما در این زمینه مشکلی داریم که ایشان چنین توصیه هایی به ما دارند. اما بعدها در قضایای انقلاب اسلامی و حوادثی که اتفاق افتاد دلیل این تاکید و توصیه های حضرت آیت الله بهجت را درک کرده و متوجه شدیم که انسان در هر سطحی از علم و اطلاعات هم که باشد باز در معرض خطر است.

حجت الاسلام خانجانی افزود: این روش و مواجهه حضرت عبدالعظیم با امام هادی علیه السلام ما را متوجه اهمیت بررسی و تصحیح عقایدمان می کند همچنان که در زیارت آل یاسین نسبت به موضوع ولایت ائمه، نشر، حشر و قیامت شهادت می دهیم و این مطلب بیانگر اهمیت بسیار بالای ثبات قدم داشتن در توحید، نبوت و بخصوص رسالت خاتم النبیین و امامت ائمه صلوات الله علیهم و سپس موضوع برزخ ، قیامت، حشر، ملائکه و سوال و جواب است.
وی با بیان این که تجلیل از مقام حضرت عبدالعظیم تا جایی بود که هنگامی که یکی از اصحاب در کربلا حضرت هادی علیه السلام را ملاقات کرد حضرت به وی فرمودند: اگر در ری به زیارت عبدالعظیم می رفتی مانند آن بود که جدم حضرت حسین علیه اسلام را در کربلا زیارت کرده باشی و می توان به صراحت ادعا کرد که چنین تعبیری درمورد هیچ امامزاده دیگری به کار نرفته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ارجاع امام هادی علیه السلام در مسایل فقهی به عبدالعظیم حسنی را نیز دلیلی بر جایگاه آن بزرگوار دانست و گفت: وقتی از حضرت درباره مسایل فقهی سوال می شد حضرت می فرمود: سوالات خود را از عبدالعظیم بپرسید که او مورد وثوق ماست و چنین تایید همه جانبه
و کاملی از سوی امام معصوم در رابطه با اصحاب و شیعیان بسیار نادر و کمیاب است و طبعا به همین دلیل زیارت ایشان باید مورد توجه شیعیان بخصوص مردم تهران باشد. در همین راستا بزرگانی مانند مرحوم آیت الله بهجت بر زیارت آن حضرت تاکید داشته و سفارش می کردند که اهل تهران از زیارت حضرت عبدالعظیم غافل نباشند.
پایان پیام/