به گزارش خبرگزاری شبستان این اثر، بررسی تصوف در پنج کشور قرقیزستان، قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان است که در پنج بخش به موضوعاتی همچون: «زمینه های پیدایی تصوف»، «زهد و تصوف در عصر طاهریان و سامانیان»، «تصوف در آسیای مرکزی در عصر پیش از چغتایی»، «حیات صوفیه در عصر چغتایی و ازبکی» و «تحولات عصر جدید و حیات صوفیه»، پرداخته است.در بررسی تاریخی حاضر، در گزینش شخصیت های مورد مطالعه، سعی بر آن است تا به کسانی پرداخته شود که یا در سلسله های معنوی صوفیه جای گرفته اند، یا به نحوی دیگر ارتباط آنان با مسیر شکل گیری تصوف در آسیای مرکزی به اثبات رسیده است.در صفحه 616 از این کتاب ذیل عنوان «گروه های بنیادگرای سلفی» می خوانیم: "مقصود از گروه های بنیادگرای سلفی، مجموعه ای از گروه های مذهبی است که بسیاری از باورها و رفتارهای دینی دیگر گروههای مسلمان را ناشی از بدعت پنداشته،دیانت صحیح را دیانتی مبتنی بر سنت «سلف»، یعنی پیامبر اکرم(ص) و اصحاب ایشان می شمارند. پیروان محمد بن عبدالوهاب که به وهابیه شهرت یافته اند، در شمار همین گروه ها جای می گیرند، اما نباید عنوان وهابی را عنوانی شامل برای همه گروه های بنیادگرای سلفی قلمداد کرد. این خطایی است که در حوزه های گوناگون، از جمله در آسیای مرکزی به تکرار دیده می شود. البته این که برخی از گروه های سلفی آسیای مرکزی، نام وهابی را بر خود نمی پسندند، گاه از آن روست که اساسا پیرو محمد بن عبدالوهاب نیستند و گاه بدان سبب است که اصولا «وهابی» از نگاه پیروان محمد بن عبدالوهاب نامی ناشایست برای این گروه است که از سوی مخالفانشان بر آن ها اطلاق می گردد و آنان ترجیح بر آن دارند که خود را با نام هایی چون «اهل توحید» بخوانند.
درباره رابطه گروه های صوفیه و گروه های سلفی، همین اندازه کافی است که گفته شود، سلفیان، بسیاری از افکار و اعمال صوفیه را ناشی از بدعت می شمارند و بزرگترین شیوخ صوفیه را به انتقاد می گیرند. بدین ترتیب می توان تصور کرد که در شرایط همجواری، رقابت میان مبلغان صوفیه و سلفیه، بالقوه و گاه بالفعل رقابتی خصمانه است."
نظر شما