به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، نشست "گفتاری پیرامون مکتب سیاسی امیرالمومنین(ع)" با سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین سجاد علم‌الهدی، رییس پژوهشکده مطالعات تطبیقی اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دوشنبه، 7 مردادماه در سالن غدیر این پژوهشگاه برگزار شد.
بر پایه این گزارش، وی در ابتدای سخنان خود با اشاره به مکتب سیاسی حضرت علی (ع) گفت: یکی از مشکلاتی که در مباحث اعتقادی به‌ویژه در باب امامت با آن مواجه هستیم، رویکرد افراطی و تفریطی است.
حجت الاسلام علم‌الهدی با بیان اینکه باید مرزهای غلو را از واقعیت مشخص کرد، ادامه داد: حضرت امیرالمومنین (ع) نیز کسانی که در مورد ایشان غلو کردند را در گروه کسانی قرار دادند که به هلاکت می‌رسند.
رییس پژوهشکده مطالعات تطبیقی تصریح کرد: حضرت علی (ع) قبل از هر چیز مخلوقی از مخلوقات خداوند است و متاسفانه از جمله مشکلات ما آن است که در ادبیات،اشعار و تعاریف خودمان و همچنین در مداحی‌ها در مورد ایشان مباحث را غلوانگیز مطرح می‌کنیم که البته شاید این رویکرد واکنشی باشد در برابر آنچه که اهل سنت در رابطه با شیعیان می‌گویند.
وی با بیان اینکه چنین انحراف‌هایی برای ما شیعیان قابل پذیرش نیست، عنوان کرد: بیان مطالب غلوانگیز سبب می‌شود تا مطالب از مسیر اصلی خارج شوند، ضمن آنکه هنجارهای ظاهری لزوما نمی‌توانند هدایت‌گر حقیقت به انسان باشند.
حجت الاسلام علم‌الهدی با اشاره به رابطه حضرت علی (ع) با پیامبر (ص) ابراز کرد: گاهی اوقات وقتی می‌خواهیم از جامعه علوی صحبت کنیم آن را طوری تفسیر می‌کنیم که گویی تنها جامعه مورد قبول خداوند همین جامعه است، در حالی که تا پیش از آن جامعه پیامبر(ص) کامل‌تر بود؛ برای مثال خیلی وقت‌ها برخی می‌خواهند در مورد عدالت سخن گویند و در این رابطه حضرت علی(ع) را معیار قرار می‌دهند، چنان‌که عدالت به دست حضرت علی(ع) ایجاد شده است، در حالی که حضرت امیر(ع) ادامه دهنده جامعه عدلی بود که پیامبر اسلام (ص) بنا کرده بودند.
وی ادامه داد: اساسا یکی از مواردی که ما شیعیان را متهم می‌کنند همین است؛ آنها می‌گویند شما شیعیان، یا علی (ع) را به پیامبر(ص) ترجیح می‌دهید یا هم‌وزن پیامبر (ص) می‌خوانید، بنابراین ما باید ریشه این اتهامات را از میان برداریم و وقتی‌که در مورد امیرالمومنین (ع) سخن می گوییم،متوجه باشیم که حضرت امیر(ع) هم‌عرض پیامبر (ص) نیستند.
حجت الاسلام علم الهدی تاکید کرد: حتی خود امیرالمومنین (ع) در پاسخ به این سوال که از او پرسیدند آیا تو پیامبر (ص) هستی، فرمودند: ویلک أنا عبد من عبید محمد،بنابراین ما باید توجه داشته باشیم که پیامبر(ص) علاوه بر دارا بودن مقامات امام معصوم (ع)، در عین حال خاتم‌الانبیاء است.
این محقق در ادامه به رویکرد مباحث سیاسی در دین اسلام اشاره کرد و افزود: اسلام در مورد انسان تعاریف متفاوتی را ارایه می‌کند از جمله آنکه وقتی سخن از مباحث سیاسی مطرح می‌شود، می بینیم که برای حضرت امیرالمومنین (ع) قدرت هدف نیست و شاید پایه‌ای ترین تفاوت میان مکتب سیاسی حضرت علی (ع) با سایر مکاتب و حکومت‌ها نیز در همین امر باشد؛ ضمن آنکه حضرت علی(ع)، زمانی‌که می‌خواهند قدرت را در دست بگیرند از مسالمت‌جویانه‌ترین مسیر استفاده می کنند و برای نصیحت نیز شب‌ها به خانه مهاجرین و انصار می‌رفتند که ظرفیت نصیحت‌پذیری را داشته باشند.
وی با بیان اینکه مساله حکومت و قدرت برای امیرالمومنین (ع) محور نیست، گفت: قدرت برای ایشان وسیله‌ای است برای رسیدن به هدف، چراکه هدف آن حضرت (ع) اقامه قسط و عدالت بود و همین عدالت است که در اسلام اصالت دارد، لذا شاهدیم که محوریت اسلام، صرفا ایجاد حکومت و در دست گرفتن قدرت نیست و برای مثال، زمانی که شورای شش نفره برای تعیین خلیفه تشکیل شد، عبدالرحمن بن عوف خطاب به حضرت علی(ع) گفت: من با تو بیعت می‌کنم در شرایطی که تابع سنت پیامبر (ص) و سیره شیخین باشی که حضرت (ع) فرمودند: من تابع سنت پیامبر (ص) و اجتهاد خود هستم.
حجت الاسلام علم‌الهدی ادامه داد: همین رویکرد در این شورا نشان داد که بسیاری سیاست را در قالب خدعه تعریف می‌کنند و نیرنگ را از ماهیات سیاست می‌دانند، در حالی‌که در اسلام حکومت وسیله‌ای برای رسیدن به ارزش‌های مشخص است، لذا زمانی که حضرت امیر (ع)، بعد از 25 سال از رحلت پیامبر (ص) با هجوم و اصرار مردم، حکومت را قبول کردند هرگز هیچ‌گونه امتیازی را به خانواده و بستگان خود قایل نشد و به‌اندازه‌ای حضرت در مورد عدالت حساس است که زمانی که از او سوال می‌کنند عدالت بهتر است یا ایثار و عدالت بهتر است یا احسان، پاسخ دادند: عدالت.
وی در پایان ضمن انتقاد از برخی تصورات در مورد حضرت علی (ع) و اینکه او را همواره در میدان جنگ تصور می‌کنند، خاطرنشان کرد: این مساله از تاثرهای من است که اگر حتی تصویری از حضرت علی(ع) می کشند او را شمشیر به دست نقاشی می‌کنند، در حالی که امیرالمومنین (ع) شمشیرباز نبوده و برای جنگ ارزشی قایل نیستند مگر آنکه جهاد و دفاع لازم باشد لذا می‌بینیم که حضرت (ع) در هیچ جنگی آغازگر نبوده اند.
پایان پیام/
نظر شما