دکتر محمدصادق کوشکی: آنچه در مصر، تونس، لیبی و کشورهای عربی میگذرد نشانه خستگی مردم این کشورها از استبداد و دیکتاتوری و فساد و فقر است، مردم این کشورها میدانند چه نمیخواهند اما نمیدانند چه میخواهند و این مهمترین مانع در مسیر تبدیل این حرکتها به انقلاب و نظام اسلامی در این کشورهاست.
شدت سرکوب در این کشورها اجازه ظهور هیچ نمونهای از رهبری انقلابی و البته اسلامی را نداده است، نه رهبری فردی مانند سیدحسن نصرالله و نه کادر رهبری مانند رهبران حماس، حتی اخوانالمسلمین مصر نیز بر اثر شدت اختناق نمیتواند در اندازه رهبر یک انقلاب اسلامی ظاهر شود، چه رسد به این که یک نظام اسلامی را در حساسترین نقطه جهان عرب برپا کند.
در حال حاضر مصر در التهاب است و دخالت آمریکا و رژیم صهیونیستی از مجموعه پارامترهایی به حساب میآید که میتواند در آینده مصر تاثیرگذار باشد اما آنچه در آینده مصر مهمتر به نظر میرسد روند حرکت پارامترهای درونی مانند احزاب و گروههای سیاسی است که تاثیر قابل توجهی در تحولات مصر میتواند داشته باشد.
تمرکز آمریکا و غرب و رژیم صهیونیستی بر این مناطق حساس به ویژه اردن و مصر باعث خواهد شد تا خیزش غضبآلود مردم این سامان در حد تعویض سران نظامهای حاکم باقی بماند و تداوم پیدا نکند.
مصر بعد از سالها زیر ستمبودن در نهایت به این جمع بندی رسید که حذف مبارک از صحنه سیاسی تنها راه حل مشکل است؛ جنبش کشورهای عربی در حقیقت نشانه خستگی مردم این کشورها از استبداد و دیکتاتوری است اما این حرکت الزاما تضمین کننده نظام آینده مصر نیست.
برای رژیم صهیونیستی مسلم شده است که منافع آنها در مصر با حرکت مردمی و مستقل به خطر افتاده و با بحران روبرو شده است و در نتیجه آنها تمام تلاش خودرا به کار خواهند بست تا از این بحران خارج شوند.
از آنجایی که بازگشت به فضای استبدادی مصر و مبارک امکانپذیر نیست از این رو آمریکاییها به شدت احساس خطر میکنند زیرا آنها در مصر تکیهگاه خود را از دست دادند و با چند قدم عقب نشینی قصد دارد که در مصر تاثیر گذار باشند اما آنچه مسلم است اینکه حکومت آینده مصر چه به شکل دموکراتیک باشد و چه اسلامی، حکومتی باشد که در جهت حفظ منافع آنها حرکت نماید.
آنها سعی خواهند کرد با ابزارهای مالی، امنیتی و رسانهای به تدریج نفوذشان را در مصر افزایش دهند و دخالتهایشان را منجر به دست اندازی در حریم مصر آغاز کنند که مردم مصر با تدبیر خود میتوانند از آن جلوگیری کنند.
اینکه در مصر حکومت در دست چه کسی باشد تابع حضور مردم و احزاب سیاسی است که کدام یک بتوانند موازنه را به سمت خودشان تغییر دهند اما اگر قرار باشد انتخابات آزاد برگزار شود پارلمان مصر تشکیل خواهد شد و با تغییر قانون نیازی به چهره شاخص برای زمام حکومت نخواهد بود اما پیشبینی میشود به احتمال زیاد حکومت آینده مصر مستقل و مردمی خواهد بود.
مصر در جهان عرب گام نخست را در جهت سرنگونی حکومتهای مطلقه برداشت و از مجموعه 22 کشورعرب، نزدیک به 20 کشور مطلقه و تمامیت خواه هستند. جهان عرب خواهان کنار گذاردن نظامهای مطلقه هستند اما زمان آن بسته به اراده مردم جهان عرب و عملکرد حاکمان مطلقه آنها است.
بسیاری از کشورهای عربی که به شیوه استبدادی اداره میشود دچار ترس شدهاند. نمونه آن پادشاه بحرین با دادن هدایا به مردم و یا حکومت الجزایر که با کاهش قیمت کالاهای اساسی سعی در آرام کردن ملت دارند. اما اینها تلاشهای طبیعی است که زمان سرنگونی را به تعویق میاندازد اما دیر نیست روزی که تمامی حکومتهای مستبد عرب تجربه حرکت مردمی مصر را شاهد باشند.
استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی و بینالمللی
پایان پیام/
نظر شما