اجرایی کردن معماری ایرانی با حرف میسر نمی شود

به گزارش خبرگزاری شبستان، غلامعلی حداد عادل، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در پنجمین همایش "مدرسه ایرانی معماری ایرانی" گفت: از سال 85 بودجه‌ای در حدود چهار هزار میلیارد تومان برای نوسازی و مقاوم‌سازی مدارس در طول چهار سال اختصاص داده شد. این اندیشه همچنان دنبال شد که در آن زمان وزیر کنونی آموزش و پرورش نیز عضو هیئت‌رئیسه و رئیس فراکسیون فرهنگیان در مجلس بود که کمک‌های او در تصویب این قانون بسیار مؤثر واقع شد.

وی با اشاره به ضرورت اختصاص این بودجه در قانون و تصویب آن اظهار کرد: در سال‌های بعد به شکلی پیش‌بینی شد که این بودجه به صورت صددرصد اختصاص داده شود اما این رشته قطع شد و برای دریافت این بودجه و صرف آن در محل واقعی جلساتی تشکیل داده شد که در دور هفتم مجلس نیز این جلسات ادامه داشت.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس مقاوم‌سازی و بومی‌سازی را دو امر مهم در امر مدرسه‌سازی دانست و افزود: در امر مقاوم‌سازی دستاوردهای خوبی حاصل شده است که با دقت در معماری شهری متوجه این امر می‌شویم.

حداد عادل با بیان اینکه ایران یکی از کشورهای زلزله‌خیز دنیا است، ادامه داد: با توجه به زلزله‌خیز بودن ایران تعداد مهندسین در مقاوم‌سازی اندک است و به هیچ‌وجه این نیرو پاسخگوی مقاوم‌سازی مدارس نیست، هرچند که بودجه این امر آماده باشد.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس خاطرنشان کرد: نمونه و نشانه‌هایی از مقاوم‌سازی در برخی از ساختمان‌ها دیده می‌شود، اما مقاوم‌سازی باید به صورت فرهنگ دربیاید و بناهایی که ضرورت تخریب ندارند با مقاوم‌سازی در برابر زلزله مصونیت پیدا کنند.

وی اجرای معماری ایرانی در مدارس ایرانی را یکی از طرح‌های مهم دانست و ادامه داد: این حرکت از پنج سال پیش آغاز شده است، اما امروز چیزی به نام معماری ایرانی در ساخت و ساز شهری وجود ندارد و منظره عمومی شهرها که در جاهای دیگر نشان داده می‌شود هیچ نوع از معماری ایرانی را مطابق با فرهنگ ایرانی نشان نمی‌دهد. در حقیقت معماری کنونی هیچ هویتی را بیان نمی‌کند و باید برای اصلاح آن دستورالعمل‌هایی طراحی شود تا تحولی آرام آرام شکل گیرد.

حدادعادل با بیان اینکه مدارس می‌توانند فراوان‌ترین نمونه معماری ایرانی برای مردم باشند، اظهار کرد: با گذشت 32 سال از پیروزی انقلاب چند ده هزار مدرسه ساخته شده است، اما اثری از معماری ایرانی در ساخت این مدارس دیده نمی شود. معماری ایرانی یعنی طرح‌هایی برگرفته از هویت ملی و ایرانی که در ساخت بنا لحاظ شود، اما امروز با نگاه به گذشته می‌بینیم که هیچ نوع انتقالی در این زمینه صورت نگرفته است اما باید تلاش کنیم شعار مدرسه ایرانی معماری ایرانی را محقق کنیم.

وی با بیان اینکه ما هنوز نمی‌دانیم معماری ایرانی در مدارس ایرانی چگونه است، خاطرنشان کرد: طرح‌هایی که در این همایش برگزیده می‌شوند گرچه با توجه به معماری سنتی و رعایت جهات شرعی مانند احداث نمازخانه، توجه به محرم‌سازی فضا و حفظ آن از نامحرم در مدارس دخترانه طراحی شده است اما نشان‌دهنده معماری واقعی ایرانی نیست و ما به دنبال چیز دیگری از معماری ایرانی هستیم.

حداد عادل افزود: ما می‌خواهیم مدرسه‌ای طراحی شود تا وقتی به آن نگاه می‌کنند به یاد معماری ایرانی بیفتند، اما نمونه ایرانی راضی‌کننده‌ای در این طرح‌ها ندیده‌ایم.

وی با بیان اینکه معماری ایرانی مانند موسیقی ایرانی از سایر موسیقی‌ها جدا می‌شود و به راحتی در میان سایر ملل شناخته می‌شود، گفت: نمی‌دانم مشکل ما در عرصه معماری چیست که نمی‌توانیم گذشته معماری را به این روزگار منتقل کنیم. شما با ورق زدن کتاب‌های معماری به راحتی می‌توانید سبک معماری ایرانی را از سایر ملل جهان تشخیص دهید، اما این چگونه است که ما نمی‌توانیم این موضوع را به شکل عینی به این دوره منتقل کنیم، جای تامل دارد.

وی با تأکید بر اینکه ما باید بدانیم خصوصیت مدرسه ایرانی چیست، ادامه داد: آیا خصوصیات مدرسه ایرانی در ظاهر، مصالح و تزیینات ظاهری آن خلاصه می‌شود یا سایر موارد نیز باید در این موضوع مد نظر باشد.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: آیا ما می توانیم یک دبیرستان داشته باشیم که به سبک مدرسه چهارباغ اصفهان ساخته شده باشد؟ چرا نمونه هایی مانند آن را تکرار نکنیم؟ چرا برای طراحی مدرسه به مجلات معماری خارجی مراجعه کنیم و از طراحی مدارس اروپا و آمریکای لاتین در ایران استفاده شود. چرا یک مدرسه شبیه مدارس قدیم نمی سازیم تا ببینیم چطور جواب می دهد.

حداد عادل با بیان اینکه رجوع به معماری ایرانی با حرف میسر نیست، ادامه داد: کسی که ذهنش با فرهنگ ایرانی و معماری ایرانی انس ندارد، نمی توانیم توقعی داشته باشیم که در ساخت مدرسه، معماری ایرانی را اجرا کند. یک مهندس قبل از تخصص باید ایرانی مسلمان باشد که این امر نیز درجات متفاوتی دارد. باید در فضای ایرانی و اسلامی زندگی کنیم و با عناصر فرهنگی به ویژه تاریخ هزار و چهارصدساله ایران و به درک شهودی از این امر برسیم. در این صورت خودبخود در خلق معماری، نمونه معماری ایرانی را به وجود می آوریم.

وی با اشاره به شکوه و زیبایی و عظمت بناهای ایرانی در طول تاریخ تصریح کرد: کسانی که مدارس قدیمی و زیبا را ساخته اند در دانشگاه های ونیز و ایتالیا درس نخوانده اند، در فضای فرهنگ و تمدن ایران تنفس کرده اند و می دانستند این فرهنگ را چگونه بروز دهند. کسانی که طراحی فرش های زیبای ایرانی را انجام می دهند نیز درسی نخوانده اند، اما در حال و هوای تمدن و فرهنگ ایرانی تنفس کرده اند و خودبخود این فرهنگ اصیل را منتقل کرده اند و می دانستند که در این امر چگونه باید عمل کنند.

حدادعادل با اشاره به سبکهای معماری ایرانی در ساخت بازارهای اسلامی و ایرانی ادامه داد: بازار یکی از عناصر جدایی ناپذیر از کشورهای اسلامی است و گردشگران دوست دارند به بازارهای کشورهای اسلامی بروند. آنها ساختمان های بلندقامت را دیده اند و رقبتی برای دیدن ساختمان های سربه فلک کشیده ما ندارند. بازار یک نماد معماری اسلامی ایرانی است، مانند بازار وکیل شیراز، بازار تبریز و بازار تهران که همیشه برای گردشگران جذاب بوده است. آیا نمی توانیم بازاری به سبک این بازارها در شهرهای تازه تاسیس بسازیم.

وی از ساخته شدن بازار به سبک معماری ایرانی در شهرک اندیشه در نزدیکی شهریار خبر داد و افزود: جمعه گذشته اولین کلنگ بازار اسلامی و ایرانی در شهر جدید اندیشه با حضور وزیر مسکن به زمین زده شد تا در دو سال آینده در زمینی به مساحت 50 هزار مترمربع بازاری به سبک بازار ایرانی ساخته شود و به عنوان نمونه الگو برای ساخت بازارهای ایرانی در شهرهای تازه تاسیس قرار گیرد.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر در نظر گرفتن معماری ایرانی در ساخت مدارس کشور تاکید کرد: با ساختن مدارس ایرانی نمونه فراوان معماری ایرانی را به مردم معرفی کنیم تا قدمی در راه بازگشت به هویت ایرانی اسلامی در تمام وجوه تمدنی باشد و در هر کتابی از معماری ایرانی به عنوان ماندگارترین و گویاترین جلوه تمدن بشری یاد شود. ما در این زمینه هر چه تلاش کنیم کم کرده ایم و باید برای رسیدن به نقطه مطلوب تلاشی مضاعف شود.

شایان ذکر است، پنجمین همایش مدرسه ایرانی معماری ایرانی سه شنبه (17 اسفند) در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد.

پایان پیام/