سرسوزی ها در بیرجند کاشته شد/ کاکل و بی بی نوروزک بر سر سفره هفت سین

به گزارش خبرگزاری شبستان از بیرجند، اسفند ماه؛ ماه پایانی زمستان، هنگام کاشتن دانه و غله است. کاشتن " سبزه عید " به صورت نمادین و شگون، از روزگاران کهن در همهً خانه ها و در بین همهً خانواده ها مرسوم است.

در ایران کهن " بـیست و پنج روز پیش از نوروز، در میدان شهر، 12 ستون از خشت خام برپا می شد، بر ستونی گندم، برستونی جو و به ترتیب، برنج، باقلا، کاجیله، ارزن، ذرت، لوبـیا، نخود، کنجد، عدس و ماش می کاشتـند؛ و در ششمین روز فروردین با سرود و ترنم و شادی، این سبزه ها را می کندند و برای فرخندگی به هر سو می پراکندند ".

ابوریحان نقـل می کند که " این رسم در ایرانیان پایدار ماند که روز نوروز در کنار خانه هفت صنف از غلات در هفت اسطوانه بکارند و از رویـیدن این غلات، به خوبی و بدی زراعت و حاصل سالیانه حدس بزنند.

امروز، در همه خانه ها رسم است که 10 روز یا دو هفته پیش از نوروز، در ظرف های کوچک و بزرگ، کاسه، بشقاب، پشت کوزه و ... دانه هایی چون گندم، عدس، ماش و ... می کارند. موقع سال تحویل و روی سفره "هفت سین " بایستی سبزه بگذارند.

کاشتن سرسبزی یا به قول بیرجندی‌ها سرسوزی یکی از آیین‌های پابرجا در ایام عید است که حدود 10- 15 روز مانده به عید در ظرف‌های کوچک یا بزرگ مقداری جو، گندم، عدس یا ماش می‌کارند تا روز عید سر سبز باشد.

برخی نیز روی جداره‌های کوزه‌های سفالی سر سبزی‌های بسیار زیبا و دلربایی به وجود می‌آورند. در بعضی از خانواده‌ها هم به نیت سلامتی افراد خانواده برای هر یک از آنها یک سر سبزی می‌کارند. مناطقی در شهرستان قاین به این سبزه کاکل و مردم روستای پهنایی قاین به آن بی‌بی نوروزک می‌گویند.

مردم شهرهای مختلف استان خراسان جنوبی این سبزه ها را تا روز 13 عید نگه می دارند تا زمانی که برای " سیزده بدر " از خانه بـیرون می روند، در آب روان می اندازند.

کاشت سبزه سفره هفت سین
برای کاشت سبزه می توان از ظرف های مختلف با اشکال گوناگون مثل سینی زیر گلدان و بذرهایی مثل گندم، جو، عدس، منداب و ... استفاده کرد.

در کف ظرف مورد نظر باید پارچه ای پهن کرد و بذرها را به طور یکسان و به اندازه ای که کف ظرف پوشیده شود در آن قرار داد و سپس داخل ظرف را به آرامی به اندازه ای که روی بذر پوشانده شود آب ریخت.

اگر از آب شبکه شهری استفاده می شود باید آب به مدت 3 تا 4 ساعت در ظرف در باز بماند تا کلر آن تجزیه شود ضمن اینکه برای جلوگیری از کپک زدگی باید آب را هر روز تعویض کرد.

در نگهداری سبزه نیز باید دقت کرد که سبزه شب در داخل اتاق و روز کنار پنجره قرار گیرد؛ در این روش سبزه بعد از 4تا 7 روز به اندازه مطلوب رشد می کند.

باید دقت کرد در کاشت سبزه استفاده از ظروف سفالی و چینی نتیجه بهتری خواهد داشت تا ظروف پلاستیکی و هر قدر قطر بستر کمتر باشد عمر سبزه بیشتر می شود.

همچنین آبی که در طی مراحل کشت سبزه عید استفاده می کنید آب ولرم باشد و اگر در محیط گرم و خشک زندگی می کنید تا مرحله ای که جوانه ها هنوز به یک سانت نرسیده اند از پارچه مرطوب استفاده کنید.

پایان پیام/