کتاب نیازمند معرفی است نه تبلیغ

به گزارش خبرگزاری شبستان، دکتر علی زارعی نجفدری، مشاور رئیس جمهور و مدیرعامل انتشارات علمی و فرهنگی که پیرامون موضوع «تبلیغ یا معرفی کتاب» سخن می‌‌گفت با اعلام مطلب فوق افزود: در جامعه ما رشد کمّی کتاب بسیار زیاد است. بیش از 69 هزار عنوان کتاب در کشور منتشر می‌شود و این رشد نسبت به سال 1357 که در سال حدود 600-500 عنوان کتاب منتشر می‌شد، رشد فوق‌العاده‌ای است. به لحاظ کیفی هم رشد داشته‌ایم هر چند رشد کیفی به اندازه رشد کمّی، نیست.

وی با طرح این سئوال که چرا با وجود این رشد کمّی و کیفی، کتابخوانی در جامعه ما رشد مناسبی نداشته است؟ افزود: نباید مخاطبان را سرزنش کرد، نباید پدید آورندگان را ملامت کرد ( هرچند در جای خودشان آنها به همراه ناشران مقصر هستند )، بلکه باید مراکز علمی جامعه را ملامت کرد که چرا نتوانسته‌اند بین رشد کمّی و کیفی کتاب و مخاطبان ارتباط برقرار کنند و این مشکل اصلی است.

مشاور رئیس جمهور با تأکید بر اینکه با یک بررسی ساده به این نتیجه می‌رسیم که دستگاه‌های عریض و طویل رسانه‌ای و مراکز فرهنگی نتوانسته‌اند راه معرفی کتاب را پیدا کنند تا مردم به سوی کتابخوانی تشویق شوند، ادامه داد: مهم‌ترین دستگاه رسانه‌ای و فرهنگی که باید در این زمینه کار می‌کرد و نکرد، صدا و سیما است، هرچند مراکز دیگر هم به نوبه خود مهم هستند.

زارعی نجفدری در ادامه سخنان خود، کتاب را نیازمند تبلیغ ندانست و گفت: کتاب نیاز به تبلیغ ندارد، چون در دل تبلیغ خواسته یا ناخواسته نوعی اغواگری نهفته است. حالا ممکن است تبلیغ درباره بعضی کالاها توجیه داشته باشد. کتاب به جای تبلیغ، نیاز به معرفی دارد. در معرفی، حقیقت‌‌نمایی مطمع نظر است. تبلیغ درباره کتاب به بیراهه رفتن است. زیرا کتاب کالا نیست. کتاب موجودی زنده است و با انسان حرف می‌زند. کتاب از جنس دیگری است. باید به اقتضای جنس و ماهیت کتاب به کتاب پرداخت.

وی با اشاره به اینکه باید راه چگونگی معرفی کتاب را پیدا کنیم، گفت: بعضی‌ها درباره معرفی کتاب از واژه اطلاع‌رسانی استفاده می‌کنند که به نظر من آن هم چندان درست نیست. زیرا کتاب باید معرفی شود. تبلیغ کتاب شبیه تبلیغ یک فرد نخبه است اگر او را تبلیغ کنیم مخاطب نظر معکوسی نسبت به این فرد نخبه پیدا می‌کند اما اگر به جای تبلیغ، از ویژگی‌هایش و از واقعیات وجودیش بگوییم، او معرفی می‌شود و مخاطب می‌پذیرد. درباره کتاب هم باید همین گونه رفتار کرد.

زارعی نجفدری اضافه کرد: در معرفی کتاب، همه مراکز فرهنگی تأثیرگذار هستند. چون کتاب اساس فرهنگ است یعنی هیچ نهاد و مرکز فرهنگی را با قطع نظر از کتاب نمی‌توان تعریف کرد. به نظرم دانشگاه‌ها، حوزه‌ها، مراکز فرهنگی دولتی و خصوصی و عمومی و مهم‌تر از همه صدا و سیما باید وارد میدان معرفی کتاب شوند که متأسفانه تاکنون کارشان را خوب انجام نداده‌اند.

پایان پیام/