فرهنگ پژوهش باید در جامعه توسعه یابد

به گزارش خبرگزاری شبستان از قزوین، جعفر حبیبی، مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین، عصر روز گذشته (6 دی) در همایش بزرگداشت هفته پژوهش استان که در سالن اجتماعات شهید رجایی قزوین برگزار شد، بیان کرد: پژوهش و تحقیق در مبانی دینی و ارزشی ما جایگاه ویژه و بلندی دارد و با رجوع به بسیاری از آیات قرآن کریم این موضوع استنباط می شود.
 

وی ادامه داد: در آیه 125 سوره نحل خداوند متعال برای دعوت بندگان به راه خدا و رسیدن انسان ها به حقیقت حق تعالی، سه روش را مطرح فرموده است، نخستین روش برگرفتن و استفاده از حکمت به معنای برهان و استدلال است.
 

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین افزود: روش دیگری که خداوند در این آیه فرموده است، موعظه حسنه به معنای پند، اندرز نیکو، جدال و مناظره علمی و گفتگو استدلال با مطالب مورد قبول طرف مقابل است.
 

وی عنوان کرد: با تعبیر و تفسیر این آیه و آیات مشابه از قرآن کریم می توان به جایگاه تحقیق و پژوهش در مبانی دینی پی برد و در قرآن کریم به عنوان مهمترین و بزرگترین منبع دینی ما مسلمانان، واژه های بسیاری از جمله واژه های تفکر، تعقل، بصیرت، تفقه و غیره وجود دارد که تمامی اینها نشان دهنده توجه عمیق به امر تحقیق و پژوهش در مبانی دینی ما است.
 

حبیبی اضافه کرد: مقام معظم رهبری در رابطه با تحقیق بیانات ارزشمندی دارد که می تواند سرلوحه پژوهش و تحقیق پژوهشگران باشد به طوری که ایشان می فرمایند، تولید علم و تحقیق حیات آینده کشور است، علم و تحقیق کلید قطعی پیشرفت جوامع است و پیشرفت علمی بدون تحقیق امکان پذیر نیست و تحقیق علمی تنها به معنای فراگیری تقلیدی نیست و تحقیق خود ضد تقلید است.
 

وی با اشاره به جایگاه تحقیق و پژوهش در سند تحول بنیادین یادآور شد: در سند تحول بنیادین به عنوان قانون اساسی آموزش و پرورش که امروز مبنای حرکت آموزش و پرورش را ترسیم می کند و نقشه راه آموزش و پرورش است به امر تحقیق و پژوهش توجه ویژه شده است.
 

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین توضیح داد: یکی از بندهای سند تحول بنیادین به موضوع گسترش و تعمیق فرهنگ پژوهش، ارزشیابی، خلاقیت، نوآوری نظریه پردازی، مستندسازی تجربیات علمی، تربیتی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی اشاره دارد.
 

وی اعلام کرد: از دیگر بندهای سند تحول بنیادین نیز توسعه زمینه پژوهشگری و افزایش توانمندی های حرفه ای به شکل فردی و گروهی میان معلمان و تبادل تجارب و دستاوردها در سطح محلی و ملی، ایجاد فرصت های مستمر علمی و تحقیقاتی، برگزاری جشنواره های الگوی تدریس برتر و اختصاص امتیازات خاص برای فعالیت های پژوهشی معلمان است.
 

حبیبی تصریح کرد: چند نکته مهم را می توان از این سند تحول بنیادین به عنوان یک سند بالا دستی برداشت کرد نکته نخست و مهم در سند این است که روح حاکم بر سند تحول بنیادین، روح پژوهش و پژوهش محوری است و نکته دوم در باب تحقیق و پژوهش و توسعه، بسط و گسترش فرهنگ پژوهش است.
 

وی افزود: یکی از نیازهای امروز جامعه ما توسعه فرهنگ پژوهش است که در بندهای مختلف سند تحول بنیادین به آن استناد شده است، نکته سوم که می توان از این سند برداشت کرد، حمایت های مادی و معنوی از پژوهشگران و یافته های پژوهشی است.
 

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین تأکید کرد: موارد مذکور نشان دهنده این است که ما از نظر مبانی نظری در باب تحقیق و پژوهش بسیار غنی هستیم و آنچه که باید به آن توجه شود راهکارهای اجرایی بسط و توسعه این فرهنگ در جامعه و به ویژه در آموزش و پرورش است.
 

وی اظهار کرد: امروز یکی از مباحث مهم در آموزش و پرورش، بحث رتبه بندی معلمان است و معنا و مفهوم این نظام رتبه بندی این است که معلم را از نظام کارمندی متمایز می کند و به معلم سبقه پژوهشی، استادی و دانشگاهی می دهد و این موضوع امروز در دستور کار وزارت آموزش و پرورش قرار دارد و در شورای عالی آموزش و پرورش مطرح است.
 

حبیبی افزود: اگر بتوان نظام رتبه بندی معلمان را در فضای آموزش و پرورش اجرا کرد، قطع یقین فضای دیگری اتفاق خواهد افتاد و نگاه و رویکرد جدیدی در آموزش و پرورش ایجاد خواهد شد و یکی از مولفه های مهم در نظام رتبه بندی معلمان برای کسب امتیاز لازم، پژوهش است به این معنا که معلمی می تواند در این نظام، جایگاه خود را پیدا کند که امر پژوهش سرلوحه کار او باشد و بتواند مقالات خود را در مجامع بین المللی عرضه کند.
 

وی گفت: در اجرای نظام رتبه بندی، پژوهش و تحقیق به عنوان مولفه های تأثیرگذار در نظام رتبه بندی خواهد بود و نخستین نکته که ما معلمان باید به آن بپردازیم توجه به امر پژوهش در آموزش و پرورش است زیرا دانشگاه دیر است و امروز وقتی از پژوهش صحبت می شود، آزمایشگاه های مدرن و دانشگاه به ذهن متبادر می شود البته هریک از این عوامل جایگاه خود را دارد ولی برای توسعه فرهنگ پژوهش باید از آموزش و پرورش آغاز کرد.
 

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین توضیح داد: اگر در آموزش و پرورش نتوانیم به توسعه و بسط پژوهش برسیم در دانشگاه نیز نمی توانیم نتایج درخشانی داشته باشیم و در آموزش و پرورش باید به سراغ معلم رفت، گسترش فرهنگ پژوهش و تحقیق در جامعه فرهنگیان باید پیش از دانش آموزان صورت گیرد و معلم پژوهشگر است که می تواند دانش آموز پرسشگر تربیت کند.
 

وی افزود: برای نهادینه کردن امر تحقیق و پژوهش در آموزش و پرورش باید به سراغ دانش آموزان مقطع ابتدایی رفت، راهنمایی و متوسطه دیر است و بهترین بستر و زمینه برای توسعه فرهنگ پژوهش دوران ابتدایی است.
 

حبیبی گفت: آسیبی در این بین وجود دارد و آن موضوع این است که وقتی از تفکر و تحقیق بحث می شود، بلافاصله ما در بحث نظری آن وارد می شویم و از نظر به عمل راه پیدا نمی کنیم و به اصطلاح توقف در نظر پیدا می کنیم.
 

وی اضافه کرد: به جای اینکه متوقف در تعریف پژوهش شویم باید دانش آموز را وادار به انجام تحقیقات کنیم چراکه تعریف را خود دانش آموز یاد می گیرد و این اشکالی است که در درس زبان و عربی دانش آموزان ما نیز وجود دارد و آنها پس از اخذ دیپلم نمی توانند به زبان های خارجی آموزش دیده صحبت کنند.
 

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین یادآور شد: امروز سیزدهمین همایش اهمیت تحقیق و پژوهش، به مناسبت هفته پژوهش برگزار شده است و امر پژوهش و تحقیق در جامعه و به ویژه در آموزش و پرورش جایگاه ویژه ای دارد و لازم است برای توسعه، بسط و گسترش فرهنگ پژوهش اینگونه همایش ها برگزار شود.
 

وی ادامه داد: کنجکاوی، تحقیق و پژوهش سرچشمه بسیاری از یافته های انسان است و این بحث باید از آموزش و پرورش و پس از آن در دوران ابتدایی آغاز شود.
 

حبیبی اعلام کرد: معلمان باید دانش آموزان خود را وادار به امر پژوهش و تحقیق کنند و این موضوع باعث می شود که جامعه هر موضوعی را به سادگی نپذیرد و برای پذیرش موضوعات اطراف خود تحقیق کند و شاید به این دلیل است که شایعه در جامعه ما به سرعت رواج پیدا می کند.
 

وی یادآور شد: چنانچه افراد با تحقیق و پژوهش به مسائل دست یابند قطع یقین شایعه نمی تواند دامن گیر جامعه شود و یکی از شاخصه های گسترش سریع شایعات در جامعه ما این است که تحقیق و پژوهش در بین افراد جامعه نهادینه نشده است.
 

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین افزود: 350 نفر از فرهنگیان در اقدام پژوهشی که انجام شد، مشارکت داشتند که از این تعداد پژوهشگر، هشت نفر به جشنواره کشوری راه یافتند و همچنین یک نفر نیز از این استان موفق به کسب رتبه نخست کشوری شد.
 

در ادامه رئیس تربیت معلم شهید رجایی قزوین اظهار کرد: برگزاری همایش بزرگداشت هفته پژوهش به دلیل اهمیت موضوع پژوهش و تحقیق است و چنانچه بخواهیم به تمدن، پیشرفت و ترقی دست یابیم، گریزی نیست مگر اینکه پای در عرصه تحقیق و پژوهش بگذاریم.
 

سید محمد خیرخواه تأکید کرد: ورود به عرصه پیشرفت در سایه تحقیق و پژوهش میسر است و در سایه تحقیق است توفیق پیدا کرده، تولید علم می کنیم و نظریه پردازی صورت می گیرد و به این ترتیب زمینه برای رشد، ترقی و پیشرفت جامعه فراهم می شود.
 

وی خاطر نشان کرد: ما اصرار داریم که دانشگاه های خود را از دارالترجمه بودن رها کرده و به دارالعلم تبدیل کنیم زیرا تا زمانی که اسیر چرخه تقلید و ترجمه هستیم، این توفیق را پیدا نخواهیم کرد که گام های بلند و موثر در عرصه تمدن سازی و پیشرفت برداریم.
 

رئیس تربیت معلم شهید رجایی قزوین اعلام کرد: ورود به عرصه تحقیق و پژوهش نیاز به شجاعت، شهامت، اعتماد به نفس و احساس خودارزشمندی دارد چراکه ورود در عرصه تحقیق و پژوهش پیمودن راهی است که پیموده نشده و کسی این راه را طی خواهد کرد که اعتماد به نفس کافی، شهامت و شجاعت داشته باشد.
 

وی اضافه کرد: احساس خود ارزشمندی و اعتماد به نفس سرمایه ای است که متأسفانه کشورهای صنعتی، پیشرفته و استعمارگران در طول دهه های گذشته تلاش کردند آن را در ملت های جهان سوم سرکوب کنند و علوم ظَنّی خود را به عنوان پدیده ای مقدس و خط قرمز پررنگی برای ملت ها ترسیم کردند.
 

خیرخواه توضیح داد: استعمارگران به گونه ای نتایج پژوهش های خود را به مردم دهه های گذشته تحمیل کردند که هیچ ملت و کشوری به خود اجازه ندهد به عرصه علم و تحقیق و پژوهش ورود پیدا کند و مدعی بودند که حرف آخر را آنها زده اند و تبلیغ می کردند که ما برتر هستیم و شما پیوسته باید دنباله رو و تابع باشید.
 

وی تصریح کرد: علوم تجربی به عنوان علوم ظنی، ارزش یقینی ندارند و خط قرمز نیستند و عرصه برای تحقیق، پژوهش، نوآوری و خلاقیت پیوسته باز است.
 

رئیس تربیت معلم شهید رجایی قزوین یادآور شد: امیدواریم بتوانیم در عرصه تحقیق و پژوهش نیز حضوری پررنگ داشته باشیم به ویژه با تأسیس دانشگاه فرهنگیان که با شعار پژوهش محوری این دانشگاه برپا شده است امیدواریم خداوند متعال یاری کند تا ما در این دانشگاه و پردیس های متعدد دانشگاه فرهنگیان توفیق داشته باشیم معلمان پژوهنده، خلاق و نوآوری را به عرصه تعلیم و تربیت عرضه کنیم.
 

وی ادامه داد: امیدواریم توفیقی بیابیم که افرادی را برای جامعه تعلیم و تربیت کنیم که پیوسته در طول سنواتی که در خدمت میهن خود خواهند بود، بستر خیر و خدمت باشند.
 

پایان پیام/