خبرگزاری شبستان: یکی از راه های استعمار برای بهره کشی از کشورهای عقب افتاده و به تعبیر دقیق تر عقب نگهداشته شده دور کردن مردم از مسائل علمی و تلاش برای عدم اهتمام مردم اینگون جوامع نسبت به مسائل علمی و پژوهشی است. برای آنکه یکی کشور در حوزه های مختلف ضعیف و ناتوان بماند لازم است ریشه ای و مبانی رشد و ترقی را از میان برد و از جمله آنها پژوهش های سازنده و علمی است .
پیشرفت، عزت و هویت ملى یک ملت به دانش و تمدن آن است. خاصه اگر کشوری اسلامی باشد سرشت آن با علم و علم آموزی گره خورده است. اگر میان علم و یک ملت فاصله افتد از آموزه های اسلامی در این کشور غفلت شده است.
کشور و ملت ایران کشور و ملتی ریشهدار است؛ این درخت در علوم مختلف و دانش های انسانی گوناگون ریشه زده است و حفظ تمدن اسلامی و ایرانی آن منوط به حفظ موانع مقوی و انرژی داری است که این درخت را تنومند کرده اند. لازم است برای حفظ حیات و هویت این درخت ریشه ها و مبانی آن را حفظ کنیم. بهره بریم و آن را در سیاست های راهبردی خویش اعمال کنیم. تنها شعار تمدن و سابقه بلند بالای تاریخ ایران عزیز برای هویت آن کافی نیست.
رهبر فرزانه انقلاب تحقق سند چشمانداز را تهیهى نقشهى جامع علمى دانسته اند، ایشان آورده اند:
«ما اگر بخواهیم سند چشمانداز تحقق پیدا کند و آن مرجعیت علمى که براى کشور پیشبینى شده، به وجود بیاید و عملى بشود، ناچاریم که این کارها را انجام بدهیم، که مهمترینش تهیهى نقشهى جامع علمى است. این یعنى یک گام مهم، یک دروازهى مهم به سوى اجرائى کردن اهداف و شعارهائى است که مطرح شده و امروز بحمداللَّه در محیط هاى علمى به صورت یک گفتمان در آمده است.»(بیانات در دیدار اساتید و رؤساى دانشگاهها1386/07/09).
تحول در عرصه پژوهش نیازمند نقشه راه
تحول در عرصه پژوهش و دانش کشور نیاز به نقشه راهی عالمانه دارد که با آسیب شناسی و شناخت شرایط زمان و شرایط حاکم بر کشور بهترین روش را برای ترقی ارائه دهد.
رمز پیشرفت یک کشور، اقتدار یک کشور، پیشرفتِ همراه با اقتدار، علم است. علم به پیشرفت معنا و هویت می بخشد. آن را متمایز کرده و از گزند حوادث مصون می دارد.
علم همیشه موجب پیشرفت است اما اگر تهی از اخلاق باشد منجر به زورگویی می شود چنانچه هم اکنون شاهد زورگویی برخی از دولت های غربی هستیم و اگر چنانچه با اخلاق آراسته شود ضمن ترقی دنیوی سعادت اخروی را نیز به همراه دارد. علم و دانش نه ابزار بلکه به معنای دقیق جزء ذاتیات انسان است. برخی با استفاده ابزاری از علم تلاش دارند نیازها و هوای نفسانی خویش را رفع کنند، اما اگر به آراء اندیشمندان و مذهب نگاه شود علم و دانش سعادت آفرین و آرامش بخش و هویت بخش است. در آیات قرآن می خوانیم:
أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّیْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا یَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَیَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ ۗ قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ۗ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ [٣٩:٩]
(آیا چنین کسی با ارزش است) یا کسی که در ساعات شب به عبادت مشغول است و در حال سجده و قیام، از عذاب آخرت می‌ترسد و به رحمت پروردگارش امیدوار است؟! بگو: «آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند یکسانند؟! تنها خردمندان متذکّر می‌شوند!»
ثروت هم از ناحیه علم بدست می آید
رهبر معظم انقلاب در باب علم آورده اند: «پول فی نفسه اقتدار نمىآورد. آنى که اقتدار مىآورد، دانش است. ثروت هم اگر به دست مىآید، از ناحیهى علم به دست مىآید. علم را اهمیت بدهید. اینى که من سال هاست روى مسئلهى علم، تحقیق، پژوهش، پیشرفت، نوآورى، شکستن مرزهاى علمىِ موجود تکیه مىکنم، به خاطر این است. بدون انواع دانش، اقتدار کشور امکانپذیر نیست. دانش اقتدار مىآورد»..(بیانات در دیدار جمعى از نخبگان علمى کشور 1388/08/06).
امکان دارد در کشورهای غربی به برخی از پژوهشها اهتمام شود که متناسب با فرهنگ و نیازهای ما نیست. بر این اساس ملاک ارزشگزاری پزئهشهای کشود را نباید بر اساس امتیاز بندی نهادهای پزوهشی غرب بنا نهاد بلکه امکان دارد انچه در ایران عزیز بسیار سازنده و مهم است و پزوهشگری در ان زمینه تحقیقات فراوانی صورت داده بسیار سودمنتر از پژوهش هایی باشد که برطرف کننده نیازهای داخلی نیست . البته رفع نیازهای داخلی به معنای رفع نیازهای مادی و دنیوی صرف نیست بلکه منظئر رفع نیازهایی است که متناسب با فرهنگ و مذهب و تمدن ایران عزیز باشد. (مربوط به بیانات در دیدار جمعی از اساتید دانشگاهها، تاریخ 1383/09/26)
پژوهش اگر چه لازم است اما توسعه و پیشرفت نیاز به زنجیره ای از علل دارد که می بایست گره در هم کرده تا بتواند به منصه ظهور رسد. اگر پژوهش بی جهت باشد یا آنکه حمایت از آن نشود چنین پژوهشی به سر منزل مقصود در عرصه عمل نائل نخواهد آمد. سالانه پایان نامه ها و رساله ههای فراوانی از سوی دانشجویان عزیزو پزوهشگران ارائع میشود اما اگر به این تحقیقات و پزوهشها بها داده نشود جز نام برخی چیزی بر جای نمیماند. باید این علم و دانش در حوزه عمل به کار گرفته شود تا کاستیهای ان در بعد عمل نیز بررسی شود و با اسیب شناسی ان مشکلات جامعه اسلانی را از پیش رو برداریم .
برای آنکه پزوهش را نهادیه کنیم لازم است سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه را مرور کنیم:
تحول در نظام آموزش عالى و پژوهش منوط به اجرا و تحقق برنام های ذیل معرفی شده چناچه رهبر فرزانه در ابلاغ خود به ان اشاره کرده اند (ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه1387/10/21) :
1ـ افزایش بودجه تحقیق و پژوهش به 3 درصد تولید ناخالص داخلى تا پایان برنامه پنجم و افزایش ورود دانش آموختگان دوره کارشناسى به دورههاى تحصیلات تکمیلى به 20 درصد.
2ـ دستیابى به جایگاه دوم علمى و فناورى در منطقه و تثبیت آن در برنامه پنجم.
3ـ ارتباط مؤثر بین دانشگاهها و مراکز پژوهشى با صنعت و بخشهاى مربوط جامعه.
4ـ توانمندسازى بخش غیردولتى براى مشارکت در تولید علم و فناورى.
5ـ دستیابى به فناورىهاى پیشرفته مورد نیاز.
6ـ تحول در نظام آموزش و پرورش با هدف ارتقاء کیفى آن بر اساس نیازها و اولویتهاى کشور در سه حوزه دانش، مهارت و تربیت و نیز افزایش سلامت روحى و جسمى دانشآموزان.
7ـ تحول و ارتقاء علوم انسانى با: تقویت جایگاه و منزلت این علوم، جذب افراد مستعد و با انگیزه، اصلاح و بازنگرى در متون و برنامهها و روشهاى آموزشى، ارتقاء کمى و کیفى مراکز و فعالیتهاى پژوهشى و ترویج نظریهپردازى، نقد و آزاداندیشى.
8ـ گسترش حمایتهاى هدفمند مادى و معنوى از نخبگان و نوآوران علمى و فناورى از طریق: ارتقاء منزلت اجتماعى، ارتقاء سطح علمى و مهارتى، رفع دغدغه خطرپذیرى مالى در مراحل پژوهشى و آزمایشى نوآورىها، کمک به تجارى سازى دستاوردهاى آنان.
9ـ تکمیل و اجراى نقشه جامع علمى کشور.
پایان پیام /
نظر شما