خبرگززاری شبستان: فردِ بشر امیدى دارد و اجتماع بشر امیدى. امید فرد ویژه خود اوست و امید اجتماع براى افرادى است که در آن اجتماع شرکت دارند. گاه امید فرد براى اجتماع است و فردى در راه آرمان اجتماع مىکوشد. این گونه افراد خدمتگذار بشر هستند.
امید اجتماعى وقتى شدّت یافت هدف اجتماعى و آرمان بشرى خواهد شد و همان طور که امید فرد خود به خود انجام شدنى نیست و براى رسیدن به آن باید در پى آن روان شد، امید اجتماعى نیز چنین است؛ باید کوشید، رنج برد و مقاومت کرد تا بدان رسید. از این جاست که عظمت مقام انبیاء و اولیا شناخته مىشود، زیرا این بزرگواران مىکوشند که اجتماع بشرى را به سوى آسایش و نیکبختى و سعادت رهنمون کنند.
در طول تاریخ انقلابهاى گوناگون فرهنگى، سیاسى، اجتماعى و ...صورت گرفته است، ولى اکثر این انقلابها یا در شروع موفّق نبوده یا اینکه در بین راه با مشکلات فراوانى مواجه شده و با دشمنان خود نتوانسته است دوام بیاورد و قبل از رسیدن به اهداف و آرمانهاى خود شکست خورده است. انقلاب کردن آسان است و انسانها هنگام انقلاب با شور و شوق و انرژى فراوانى که دارند مىتوانند با دشمنانشان بجنگند و آنها را از حدّ و مرز خود بیرون کنند، اما این شور و هیجان همیشگى نبوده و در صورت مواجهه با مشکلاتى که دشمنان قسم خورده آن ملت فراهم کرده، دوام نمىآورند و در نتیجه در مقابل آنها تسلیم مىشوند.
اسلام که در مکتب تشیع تبلور یافته براى پرکردن این خلأ در جامعه خود طرح جدیدى را پیش روىِ پیروان خود قرار داده که با عمل کردن و التزام به آن هیچ گاه طعم تلخ شکست و ناکامى را نخواهند چشید.
تشیع دو عامل و سوژه مهمّى براى پیروزى جامعه خود دارد که نه تنها توانسته با وجود دشمنان بسیار، خود را از گزند آنان حفظ نموده بلکه روز به روز پیشرفت کرده و حتى جوامع دیگر اسلامى را نیز از خواب غفلت بیدار نموده است. این دو عامل عبارتند از فرهنگ عاشورا و انتظار سبز:
فرهنگ عاشورا
قیام حسینى و فرهنگ عاشورا که جرقه خوبى براى بیدارى ملتها و انقلاب و ستیز آنها در برابر ظالمان است، زیرا با ملاحظه شعارهاى حسینى(ع) که با حماسه و عاطفه همراه است، مانند: "هیهات منّاالذلّة" بشر را نیرو بخشیده و در برابر ظالمان به حقوق دیگران و تحریف کنندگان اسلام ناب قیام خواهند کرد. ما الآن نمونه آن را در انقلاب ایران و جنگ ایران و عراق و حتى در کشورهاى اسلامى و غیراسلامى مىبینیم.
گاندى رهبر نهضت هند بر ضدّ استعمار انگلستان، مردم هندوستان را با اقتدا به قیام اباعبداللَّه الحسین(ع) از یوغ اسارت استعمارگران نجات داد.
ماربین، محقق آلمانى مىگوید: "ازجمله مسائل اجتماعى بسیار مهمّى که موجب امیدوارى و رستگارى شیعه است، اعتقاد به وجود حجت عصر و انتظار ظهور است."
پتروشفسکى، تاریخ دان و ایران شناس علوم شوروى سابق در این زمینه مىنویسد:
"چشم به راه مهدى بودن در عقاید مردمى که نهضتهاى قرن سیزدهم را در ایران به پا داشتند مقام بلندى داشته است، ولى در قرن چهاردهم میلادى این عقیده راسختر و مشهودتر گشت."
تفکّر سنى به هیچ وجه با مفهوم شهادت بیگانه نیست، امّا این مفهوم در این تفکّر داراى مقام محورى نیست، زیرا اسلام سنّى از یک شخصیت مذهبى، مانند امام حسین(ع) که در راه عقیده خود فدا شده باشد الهام نمىگیرد. امّا در تشیع اثناعشرى موضوع شهادت امام حسین(ع) و تا حدّى شهادت سایر ائمه(ع) محورى است. امام حسین(ع) با قربانى کردن جان خود در راه اسلام، تکلیف نسلهاى بعدى شیعیان را مشخص کرده است. همه ساله در ماه محرّم و در روز عاشورا؛ یعنى سالروز شهادت امام حسین(ع) با برگزارى مراسم پرشور و شرح وقایع جان گداز کربلا خاطره شهادت او گرامى داشته مىشود. این موضوع به آیینهاى تشیع مضمونى فوق العاده و احساسى مىبخشد.
انتظار سبز
دومین محور نگاه سبزى است که شیعیان اثناعشرى به آن توجه دارند؛ یعنى امام زمان است، حضرت مهدى موعود(ع) امامى زنده و ناظر به اعمال و رفتار شیعیان، کمک کار و حافظ آنان در سطح کلّ.
مىدانیم که هر قیام و نهضت ضد استبدادى و استکبارى هر قدر در اصول و مبانى خود راسختر باشد دشمنانش بیشتر و دشمنى آنان شدیدتر خواهد بود، لذا چه بسا به جهت سست شدن در عقیده به زانو در آمده و از مواضع اصولى عقب نشینى کنند. امّا در جامعه شیعى این مشکل حلّ شدنى است، زیرا جامعه شیعى با آن تمدن و نگاه سبزشان امیدوار به ظهورند و این اعتقاد از جهت روانشناسى اثر عمیقى در روحیه شیعیان مىگذارد. در کشور فلسطین، بزرگترین عامل انتفاضه و تحرک علیه اسرائیل غاصب؛ بهرهگیرى از فرهنگ عاشورا و الگوپذیرى از قیام حضرت اباعبداللَّه الحسین(ع) است.
یکى از مبارزان فلسطینى به نام محمّد شحّاده که مدّتى در زندانهاى اسرائیل به سر برده و درحال حاضر یکى از رهبران انتفاضه است، بعد از تحقیقات فراوان در مورد مکتب تشیع به حقّانیت آن اعتراف کرده است. او در مصاحبهاى به انگیزه استبصار خود و علل و عوامل پیروزى ملت فلسطین در مقابل استکبار و اسرائیل جنایتکار اشاره کرده مىگوید: من آزادمردان را به اقتدا به پیشواى آزادمردان؛ حسین(ع) دعوت مىکنم.
همو در جایى دیگر مىگوید: به راستى که من در بسیارى از مواقع عاطفهام به جهت مظلومیّت اهل بیت(ع) برانگیخته مىشود. هم چنین در خود احساس مىبینم که در من عارض شده به اینکه على بن ابىطالب(ع) حقّاً مظلوم بوده است و این احساس در وجودم روز به روز عمیقتر مىشود، هر مقدار که ظلم اشغالگرى بر ملّت فلسطین بیشتر مىشود ..."
همو در جاى دیگر مىگوید: از جانب قائم اهل بیت نبوت(ع) به ملت فلسطین برکاتى مىرسد که- انشاء اللَّه تعالى- ما را تحرّکى بخشیده و نیز انگیزهاى براى فعالیّت دائمى براى رسیدن به پیروزى و امید براى آن در ما ایجاد خواهد نمود. من هر روز با او ارتباط برقرار کرده با او مناجات و نجوا مىکنم و به او عرضه مىدارم: اى مهدى! در این موقعیّت حساس ما را دریاب."
وى در جاى دیگر از مصاحبه خود مىگوید: به زودى براى نشر مذهب امامیه در فلسطین سعى خواهم کرد و از خداوند مىخواهم که مرا در این راه مساعدت و یارى نماید."
و نیز مىگوید: من در جشنهاى خطابهاى و جلساتى که براى سخنرانى در فلسطین تشکیل مىشود، درحالى که در آن جلسات هزاران نفر وجود دارند، محور اساسى در سخنانم را معرفى شخصیتها و بیان موقفها و سیره اهل بیت پیامبر(ص) قرار مىدهم و در این به نوبه خود سهم به سزایى در تحوّل ملت فلسطین و توجه آنها به اهل بیت(ع) داشته است؛ تا اینکه آنها را شناخته و با پیروى از آنان به اذن خداوند به نصرت و یارى برسند."
همانگونه که گفته شد عامل دیگر در پیروزى تشیع و جامعه شیعى فرهنگ انتظار و اعتقاد به امام زمان حىّ و زنده است که شیعه او را حاضر و ناظر بر اعمالش مىداند و در مواقع اضطرار به فریاد آنها خواهد رسید. همه ادیان و مکاتب و مذاهب اسلامى معتقد به آمدن منجى در آخر الزماناند، ولى تنها مکتبى که منجى را حىّ و حاضر در میان خود مىداند "تشیّع" است. از همین رو نجات، مسئلهاى زنده در جامعه شیعى است، بر خلاف سایر مذاهب اسلامى و ادیان مکتبهاى دیگر.
پایان پیام/
نظر شما