خبرگزاری شبستان، اکثریت کشورهای منطقه خاورمیانه عرب بوده و بسیاری از آن ها از منابع بی حد و حصر طبیعی برخوردارند. این منابع طبیعی که بزرگترین ذخایر سوخت های فسیلی را در خود جای داده است؛ امکانات و ثروت فراوانی را در اختیار دولت های خاورمیانه قرار داده است. کشورهایی مانند عربستان سعودی، کویت، قطر، امارات عربی متحده و عراق از مهمترین تقسیم بندی ها هستند.
با استقلال سیاسی این کشورهای از امپراطوری عثمانی توسط بریتانیا، فرآیند در هم تنیدگی حاکمیت این کشورها با قدرت های خارجی تشدید شد. کشف نفت به عنوان حیاتی ترین ماده انرژی در جهان امروز باعث شد تا توجه بسیاری از کشورهای توسعه یافته به این ناحیه از جهان معطوف شود.
حاکمیت سیاسی در این کشورها عموما از نوع پادشاهی و امیر نشینی بوده و از بدوی ترین ساختارهای سیاسی در جهان محسوب می شوند. اعمال قدرت و حاکمیت در این کشورها با خفقان و تمامیت خواهی قبیله ای توام شده است.
این کشورها به منظور ادامه حیات سیاسی و ایجاد ثبات در قدرت خود ناچارند دست دوستی به دول قدرتمند داده و تمامی تلاش خود را به کار گیرندتا با افزایش توان نظامی و امنیتی خود، هرگونه اعتراض و مخالفتی را سرکوب کنند.
هر کشوری بر اساس شاخصه های سرزمینی خود، در رویکرد به سیاست خارجی و داخلی مقتضیات خاص به خود را دارد. کشوری مانند عربستان سعودی، از ده ها سال پیش تاکنون بزرگترین خریدار تجهیزات نظامی روز از قدرت های غربی به شمار می آید. این که سالانه میلیاردها دلار از درآمدهای نفتی این کشور صرف خرید سلاح هایی می شود که هیچ گاه مورد استفاده قرار نگرفته اند، تنها یک دلیل می تواند داشته باشد. هنگامی که حکام سیاسی سعودی برای ادامه حیات سیاسی خود ناچارند به آمریکا وابسته باشند، در زمینه هزینه کردن دلارهای نفتی نیز مجبور به استفاده از نسخه های تجویزی این کشورها برای حیف و میل کردن این ثروت هستند. در این رابطه، میلیاردها دلار نیز میان واسطه ها و طرف های غربی و سعودی به عنوان رانت و حق دلالی دریافت می شود که اصلی ترین عامل تشدید این روند در سیاست گذاری های سالانه دولت ها رانتیر هستند .
در عرصه داخلی نیز، شاهزادگان، وابستگان قبیله ای، نظامیان عالی رتبه و از این دست اقشار، برای انجام تمامی پروژه ها در سطح کشور، مبالغی را به عنوان رانت برداشته و بدین صورت آن چه را که به عقیده این اقشار، پر سود باشد، به اجرا در خواهد آمد.
تداوم این مسئله باعث شده است تا با وجود منابع بسیار عظیم مالی، نظامی و طبیعی، حکام این منطقه توان اجرای هیچ حرکتی را در راستای منافع جهان اسلام نداشته و تنها به عنوان پایگاهی نظامی و اقتصادی برای غرب در منطقه محسوب شوند.
پایان پیام/
نظر شما