به گزارش خبرگزاری شبستان از سنندج، شهرستان دیواندره و مسلمانان این خطه از میهن اسلامی به دلیل ارادت ویژه و تلاش مجدانه در مباحث دینی و مذهبی همواره زبان زد عام و خاص بوده و علما و روحانیون برجسته ای از این شهرستان به مدارس علوم دینی کردستان و حتی جهان اسلام معرفی شده است.
شهرستان دیواندره پیشینه ای به قدمت کشور پهناور ایران دارد که در قدیم «میران شاه» نام داشت، دیواندره در فاصله 98 کیلومتری شمال سنندج با وسعت 4203 کیلومتر مربع و با 1850 متر ارتفاع از سطح دریا، در 47 درجه و یک دقیقه شرقی از نصف النهار گرینویچ و 35 درجه و 54 دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد، که از شمال با تکاب، از شرق با شهرستان بیجار، از شمال غربی با سقز، از غرب با مریوان و از جنوب با سنندج همسایه است.
این شهرستان با مساحتی معادل 4203 کیلومتر مربع در حدود 15درصد از وسعت استان کردستان را شامل می شود، این شهرستان بین 34 درجه عرض شمالی و 32 دقیقه و 46 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است.
وجود آثار باستانی بسیاری همچون غار کرفتو نشانگر وجود تمدن و حیات تا 2 هزار سال قبل از میلاد در این منطقه است.
زبان گویش مردم کردی سورانی و دارای لهجه مخصوص به خود هستند و هماهنگ با سایر ملت ایران مراسم ملی و مذهبی را نیز برگزار می کنند.
در شهرستان دیواندره قومیت‌ها و طوائفی همچون گوران، ایل گلباغی، تیلکوئی، جاف، منمی (مندمی) برازنده، خواجه وند، ایل کلهر،طایفه زند و قاقالی وجود دارند. اما این عناوین در منطقه کم رنگ شده و صرفاً جنبه محلی داشته و هیچ گونه وجه تمایزی بین افراد نداشته و تمام اقشار همزیستی مسالمت آمیزی با هم دارند.
شهرستان دیواندره دارای سه بخش مرکزی، کرفتو و سارال و 9 دهستان (حومه – قراتوره – چهل چشمه – اوباتو – کانی شیرین – زرینه – سارال– کوله و حسین آباد شمالی) بوده و تعداد کل روستاهای تابعه شهرستان دیواندره 194 روستا می‌باشد.
همزمان با حلول ماه مبارک رمضان در این منطقه همچون مناطق دیگر استان کردستان مسلمانان اهل سنت شافعی مذهب که اکثریت جمعیت غالب منطقه را تشکیل می دهند از گذشته دور تاکنون آداب و رسوم ویژه ای را داشته اند که نشان از تدین و خلوص نیت و ارادت ویژه مردمان این خطه از میهن اسلامی به مبانی دین مبین اسلام و آموزه های قرآنی است.
ماموستا کامل گلباغی از علمای دینی اهل سنت روستای گیزمل منطقه سارال در گفتگو با خبرنگار شبستان در سنندج، اظهار داشت: سارال یکی از بخش های غنی از توابع شهرستان دیواندره با 38 روستا است که اکثریت اهالی این روستاها از طوایف گلباغی، مرادگورانی، چوخه رشید، حمزه ای و گاملی هستند.
وی افزود: از جمله شاخصه های اصلی اهالی این روستاها احترام ویژه آنان به سادات بوده و همواره در طول تاریخ پرافتخار اسلامیشان به خاندان رسول الله(ص) با نگاهی سرشار از ارادت و احترام نگریسته اند و علما و بزرگان دینی از سادات در این منطقه منشأ خدمات دین بسیاری بوده اند و مدارس سنتی علوم دینی اهل سنت منطقه سارال زبان زد عام و خاص بوده و بسیاری از علمای اهل سنت کردستانی در این منطقه به کسب علوم مختلف پرداخته اند.
این عالم برجسته دینی دیواندره ای تصریح کرد: مردم دیواندره به ویژه اهالی منطقه سارال همواره احترام ویژه ای را برای بزرگان دینی همچون سید محمد کول، حاج شیخ احمد کول، مدرسین گرجی، مشایخ هزارکانیان، مهجوری کردستانی، بابا شیخ احمد باینچوب، سیدنعمت و سیداحمد گیزمل، سیدموسی شیخ رضا و سیدموسی هزارکانیان قائل بوده اند و هم اکنون نیز مزار این امام زادگان پذیرای ده ها هزار زائر از مناطق مختلف استان کردستان به ویژه منطقه سارال دیواندره است.
ماموستا گلباغی افزود: اهالی این خطه از میهن اسلامی به ویژه طایفه بزرگ گلباغی ها از جمله طوایفی بوده اند که در طول تاریخ برای دفاع از ارزش های دینی و مبانی اسلامی در برابر حکام مستبد مقاومت کرده اند و در این مسیر نیز در آخرین واقعه تاریخی در زمان رژیم ستم شاهی رضاخانی و مبحث کشف حجاب به پا خاستاند و در برابر خواسته های ضد دینی رضاخان مقاومتی چندین ساله را از خود به جا گذاشتند که همین امر موجب شد بسیاری از افراد این طایفه بزرگ کردستانی به استان های اصفهان، یزد، کرمان، قزوین، خراسان رضوی و مازندران تبعید شوند و هم اکنون نیز در این استان ها زندگی می کنند.
وی با اشاره به حلول ماه مبارک رمضان و ارادت ویژه مردم کردستان به عمل به احکام و آداب این ماه مبارک، اظهار داشت: در منطقه سارال نیز همزمان با حلول ماه رمضان شاهد آداب و سنن ویژه ای هستیم که از جمله می توان به روشنگری ها و فعالیت های گسترده علمای دینی در مساجد روستایی، پیشقدم شدن ریش سفیدان روستاها برای حلالیت طلبی از دیگر اهالی روستا و رفع کدورت ها، ادعیه خوانی و برپایی نماز در شب های این ماه مبارک اشاره کرد.
وی خاطر نشان کرد: یکی دیگر از آداب و سنت های ویژه منطقه سارال"چیشتی مجیور" است که این سنت حسنه همواره در طول تاریخ پرافتخار مسلمانان این منطقه وجود داشته است و بدین معناست که روزه داران در روز عید فطر هر کدام غذاهایی را که برای این روز مبارک تهیه کرده اند به مسجد آورده و پس از کنار هم گذاشتن غذاها تمامی آن ها را با هم مخلوط کرده و هر فردی برای تبرک مقداری از غذاهای موجود را به خانه می برد.
بانو عایشه دستوری، از زنان خانه دار اهل دیواندره نیز اظهار داشت: بانوان این خطه نیز همچون دیگر مناطق کردستان همزمان با حلول ماه مبارک رمضان به پختن غذاهای ویژه این ماه مبارک برای سحری و افطاری می پردازند اما در این میان به دلیل وجود منابع بسیار خدادادی و گوشت فراوان در منطقه دیواندره همواره غذایی به نام"گیپه" بر سر سفره دیواندره ای ها حضو دارد.
وی افزود: مردم این خطه بر این باورند که ماه رمضان ابتدایش رحمت الهی، میانه اش غفران و آخرش دوری از آتش جهنم است لذا به همین مناسبت زنان دیواندره ای در روزهای 27 و 29 رمضان اقدام به پخت نان های سنتی ویژه ای به نام" برساق" کرده و این نان ها را در بین همسایه های خویش تقسیم کرده و مقداری را نیز در مساجد و بر ای افطاری نمازگزاران نگهداری می کنند.
آریان وقاری، اهل روستای گزان دیواندره نیز گفت: جوانان دیواندره ای نیز با همت و تلاشی مضاعف برای حفظ آداب و سنن غنی خویش تلاش کرده و در این مسیر نیز سعی می کنند همواره ادامه دهنده سنت های حسنه آبا و اجدادی خویش باشند.
وی افزود: جوانان روستاهای مختلف دیواندره در ماه مبارک رمضان با شور و شعفی فراوان به استقبال این ماه مبارک رفته و علاوه بر حضور گسترده در مساجد سعی می کنند در فعالیت های فرهنگی و اجتماعی ویژه این ماه نیز مشارکتی گسترده داشته باشند که از جمله می توان به یاری رساندن به کشاورزان و افزاد نیازمند روستا، تشکیل گروه های یاری رسان به روزداران کشاورز روستا برای جمع آوری محصولات و سحری خوانی و مراسم ویژه سحر برای بیدار کردن روزه داران اشاره کرد.
پایان پیام/
نظر شما