تجربه شخصی در ارتباط با عالم قدسی بر حضور در کلیسا ارجحیت دارد

به گزارش خبرنگار شبستان، نشست نقد و بررسی کتاب "تنوع تجربه‌ دینی" اط سلسله نشست های هفتگی شهر کتاب عصر روز سه شنبه، 3سوم تیرماه برگزار شد.

بنابراین گزارش، علی اصغر محمدخانی، دبیر نشست ضمن ارائه بیوگرافی از "ویلیام جیمز"، نویسنده کتاب تنوع تجربه دینی گفت: جیمز، فیلسوف و روان شناس آمریکایی است که در سال 1842 متولد شد و در سال 1910 میلادی از دنیا رفت، وی از طرفداران رواشناسی علمی تجربی بود.

وی ادامه داد: کتاب تنوع تجربه دینی در حقیقت ماحصل درس گفتارهای این روان شناسی است که برای نخستین بار در سال 1902 منتشر شده و اثر فعلی دومین تالیف وی در حوزه روان شناسی دین محسوب می شود.

محمدخانی در ادامه به اسامی برخی فصول بیست گانه این کتاب اشاره کرد و افزود:بخش های "دین و عصب شناسی"،"واقعیت عالم غیب"،"ایمان آوری" از جمله حوزه های قابل توجه در این اثر ارزشمند در حوزه روان شناسی، فلسفه و دین است.

بنابراین گزارش،  حسین کیانی، مترجم کتاب تجربه دینی در ادامه این نشست گفت: جیمز معتقد است آنچه که حقیقت می دانیم فرض است و من از این دریچه به معرفی و ارائه اجمالی از محتوای این کتاب می پردازم.

وی افزود: مطالب این کتاب همان طور که عنوان شد مجموعه ای از درس گفتارهای این فیلسوف است که تا سال 1935 توانست 38 بار زیرچاپ رود که همین امر نکته قابل توجه است.

کیانی ابراز کرد: جیمز درباره خود می گوید من نه عالم الهیات هستم و نه محقق و فرهیخته رشته تاریخ ادیان، جیمز خود را یک روان شناس می داند و بحث دین را به مثابه یک پدیده بررسی می کند. او معتقد است در بررسی هر مسئله ای دو حکم وجود دارد ک یکی بر اساس وجودی و دیگری بر پایه ارزش.

این مترجم تصریح کرد: ویلیام جیمز در این کتاب سیر تکوین و تکامل تاریخ را مورد بررسی قرار می دهد، او مباحث مطروحه در کتابش را این چنین به مخاطب معرفی می کند: نوع پرداخت و مباحث این کتاب به دنیال پاسخ به این سوال است که آیا در زندگی ما عمل واقعیت دارد یا توهم؛ و این مسئله را از جنبه ارزشی بحث تحلیل می کند.

کیانی افزود: نویسنده کتاب تنوع تجربه دینی درباره اعتقاد دینی و افراد مومن سخن می گوید، به زعم جیمز دو گروه  دین دار وجود دارند، دسته نخست متاثر از شرایط فرهنگی زندگی شان دینی را پذیرفته و به احکام آن عمل می کنند و دسته دوم دین داران اصیل هستند، یعنی نحوه ای دین داری که خود فرد در آن تجربه به دست می آورد، به بیان بهتر از نگاه جیمز دسته دوم در خلوت خویش با عالم قدسی در ارتباط هستند.

وی گفت: جیمز نهادهای متمرکز به دین مانند کلیسا را در مرتبه دوم توجه قرار می دهد و اصل موضوع را در نوع ارتبط شخص با عالم قدسی قلمداد می کند. او پرسشی را مطرح می کند مبنی بر اینکه "اگر کسی در مورد خصیصه زندگی دینی پرسش کند، پاسخ چیست؟" و در پاسخ این سوال چنین حواب می دهد: خصیصه زندگی دینی در حقیقت اعتقاد به یک نظام غیبی است و اینکه این نظام وجود دارد.

این مترجم افزود: مولف کتاب دین را به دو دسته دین سالم اندیش و دین بیمار اندیش تقسیم کرده است، که بر مبنای آن دین سالم اندیش در مورد کسانی مصداق دارد که رنج های زندگی را نمی بینند و به بیان بهتر سختی های زندگی را به عنوان رحمتی از سوی خدا قلمداد می کنند.
 

کیانی همچنین به ارائه توضیحاتی در رابطه با دین بیماراندیش از دیدگاه جیمز پرداخت و یادآور شد: بنابر عقیده جیمز افرادی که در این دسته قرار دارند مدام از روزگار ناله و شکایت می کنند و به جنبه شر و بدی دامن می زنند، آنها بنا به اعتقادات خود به دنبال دعا و راز و نیاز شدید هستند، جالب است که دسته دوم از نظر جیمز انسان های عمیق تری هستند چراکه به دنبال روزنه و راهی برای رهایی از مشکل می گردند.

پایان پیام/