رمضان...خوان کرامت طلبی

خبرگزاری شبستان: فرمود: شما در این ماه، کرامت بخواهید؛ زیرا خداوند آبروی انسان کریم را نمی‏ ریزد و همیشه آن را حفظ می‏کند. کرامت وصف خاصّ فرشتگان است. فرشتگان، بندگان مکرّمند ، شما هم در کنار سفرهٴ کرامت دعوت شده ‏اید؛ سعی کنید، کریم بشوید.
کرامت، یعنی نزاهت از پستی و فرومایگی؛ همهٴ دستورات اسلام به انسان روح کرامت می‏بخشد چون از ناحیه خدای کریم آمده است. علی (علیه ‏السلام) می‏فرماید: «من وجد ماءً وتراباً ثم افتقر فأبعده الله» ملت یا فردی که آب و خاک به اندازه کافی داشته باشد و محتاج دیگران شود خدا او را دور کند! این سخن دعوت به تولید و پرهیز از بیکاری است، حضرت، فرد یا گروه بیکار را نفرین می‏کند و به افراد، روحیه کرامت می‏بخشد.
باز در نهج البلاغه به طور منطقی استدلال می‏کند که: 1 ـ آیا خدا پیامبرش را گرامی داشته یا نه؟ عزیزترین بندگان نزد خدا پیامبر (ص) است و هیچ کرامت و عزت و حرمتی نبود جز آن که خدای سبحان به پیامبرش عنایت کرد.
2 ـ زندگی پیامبر (ص) بسیار ساده بود و بارها ایشان گرسنه می‏ خوابیدند، چه در شعب ابی طالب و چه در جای دیگر؛ و اگر مالی از خدیجه (سلام ‏الله‏ علیها) رسید در راه تقویت اسلام هزینه شد و خود حضرت مصرف شخصی نکردند.
3 ـ یا باید مال و ثروت داشتن کمال و شرافت باشد پس باید گفت خدا پیامبرش را تحقیر کرده که به او ثروتی نبخشیده است و این صحیح نیست. پس بدانید خدا کسی را که با مال او را سرگرم کند اهانت کرده است ، او را با مال سرگرم می‏کند که دیگر سراغ معارف نیاید.
این تحلیل با آنچه در سوره «فجر» آمده منافات ندارد چون در این سوره می‏فرماید: کسی که مال دارد خیال نکند کریم است و آن کس هم که ندارد تصور نکند حقیر است، نفرمود کسی که مال دارد حقیر نیست؛ و حاصل آنچه در نهج البلاغه آمده این است که: هر کس را خدا به مال سرگرم کند تمام عمرش به صرّافی می‏گذرد، او بداند که از عنایت خدا دور شده است.
کرامت، در محدوده اعتباریات دنیایی نیست، هر چه طعم دنیا می‏دهد نه تنها مایه کرامت نیست بلکه موجب دنائت است.
ظاهراً این بیان از امام سجاد (علیه ‏السلام) است که فرمود: در قرآن وقتی سخن از علم و معرفت و توحید باشد صاحبان این نعمت ها را با فرشتگان ذکر می‏کند و آنگاه که سخن از خوردن و پوشیدن و… است صاحبان آنها را با حیوانات می‏آورد مثلا ً دربارهٴ گروه اول می‏فرماید: ﴿شهد الله أنّه لا إله إلاّ هو والملائکة وأُولوا العلم﴾ خدا به وحدانیت شهادت می‏دهد فرشتگان و علمای اهل توحید نیز به وحدانیت شهادت می‏دهند. در این جا علما و دانشمندان را در کنار فرشتگان ذکر کرده است.
اما وقتی سخن از مادیات است می‏فرماید: ما دستور دادیم آفتاب بتابد، باران ببارد تا باغ شما سرسبز و خرم گردد ﴿متاعاً لکم ولأنعامکم﴾ برای شما و دامهای شما! یا می‏فرماید: ﴿کُلوا وارْعوا أنعامکم﴾ خودتان بخورید، دامهایتان را نیز بچرانید!
اگر انسان بیش از مقداری که برای حفظ آبرو نیاز است عمر خود را صرف دنیا کند ضرر کرده و برای او وبال است. اسلام از طرفی می‏گوید: دل به دنیا مبند و از طرفی دیگر می‏فرماید: کریمانه زندگی کن، برای کرامت جامعه اسلامی تولید داشته باش و برای سربلندی خود و جامعه اسلامی تلاش و کوشش کن، دیگران را نیز از دسترنج خود برخوردار ساز.
علی (علیه‏ السلام) پس از آن که به زحمت کندوکاو کرد تا توانست قنات یا چاهی را به جریان بیندازد صیغهٴ وقف را جاری ساخت و فرمود: «هذه صدقة».
برگرفته از کتاب حکمت عبادات حضرت آیت الله جوادی آملی،ص147