به گزارش خبرنگار شبستان، یعقوب توکلی، پژوهشگر، تاریخ نگار و استاد دانشگاه در نشست پژوهشی فرهنگ عاشورا در اسلام و سیره امام خمینی و مقام معظم رهبری که عصر روز گذشته سوم بهمن در حوزه هنری برگزار شد، ضمن بیان این مطلب گفت: همانگونه که در زمان امام حسین(ع) اسلام با خطری جدی مواجه بود، باز خوانی تاریخ معاصر نیز جلوه هایی از این مسائل را پیش روی ما می گذارد. حضور نیروهای فکری مخالف اسلام و شیعه و به طور کلی مخالف هر نوع جریان دینی در کشور و یا وجود نیروهای وابسته به جریان های فکری بابیت و بهائیت همانند دوران امام حسین مقدمات شورش بر یزید زمان را فراهم آورد.
وی افزود: قیام سید الشهدا محصول حرکت چند روزه نبود. در طول 10 سال بعد از رحلت امام حسن(ع) تلاش های بسیاری از سوی امام حسین (ع) برای روشنگری مردم اتفاق افتاد. سخنرانی های فراوانی همچون سخنرانان مشهور منا در میان هزاران نفر صحابه پیامبر، مسئولیت دینی و انسانی آنها را به عنوان یک مسلمان متذکر شدند. بنابراین اوج دریافتی که می توان از تلاشهای امام حسین (ع) داشت توجه به زمان و مکان این فعالیتهاست زیرا طبق پیمان صلح تعهد شده بود که به هیچ اقدامی دست نزنند اما با نقض مفاد صلح توسط معاویه، امام نیز به طور جدی شیوه روشنگری را در پیش گرفتند.
توکلی اظهار کرد: دوران ده ساله شهادت امام حسین تا قیام سیدالشهداء (ع) دوره مقاومت امام است. ایشان از هر طرف در برابر گسترش حکومت امویان ایستادگی می کنند، این همان اصلی ترین خصوصیت سیدالشهداست که در سیره امام خمینی نیز مشاهده می شود. پذیرش مسئولیت، هیجان و خروش، التهاب برای دفاع از اسلام ویژگی هایی است که در امام حسین به وضوح قابل مشاهده بوده و بارقه هایی از آن را نیز در زندگی و منش امام شاهد هستیم.
وی تاکید کرد: در روایتی معروف آمده است «آنها که صیانت نفس دارند و می توانند خود را در برابر معصیت و گناه معصوم بدارند، تابع امر مولا هستند و در مسیر تابعیت از امام کوتاهی نمی کنند و وظیفه حفاظت از دین را بر عهده دارند». در این روایت از انسان هایی سخن به میان می آید که امام خمینی از حمله آنهاست. زیرا در تاریخ همواره علمایی وجود داشته اند که پاک نهاد بوده و از گناه دوری می جستند اما در جایی که سخن از حفاظت دین پیش می آید، خود را کنار می کشیدند زیرا فداکاری در راه دین و اعتقاد، قدرت فراوانی می طلبد.
این تاریخ نگار خاطرنشان ساخت: امام به عنوان رهبر شیعه باید این نقش و فداکاری را برای دفاع از کیان اسلام انجام می داد و تن به خطر می سپرد. به اعتقاد من، رهبری که اهل خطر نباشد نمی تواند وظایف رهبری خود را به حد لازم انجام دهد.البته دفاع از اسلام نیز مقتضیات خود را می طلبد همانند نقش امام حسن در بیعت با معاویه که در کتاب "قهرمانه ترین نرمش تاریخ" به خوبی توضیح داده شده است.
وی درخصوص تاثیرپذیری امام از شخصیت های سیاسی و فرهنگی و دینی زمانه خود گفت: بخشی از میراث رفتاری امام به خانواده و پدر ایشان بازمی گردد و این در گزارشی که ساواک تهیه کرده بود، مشاهده می شود. در این گزارش آمده است "او نیز همانند پدرش بسیار جرات مند است". اما منش فکری امام را می توان بسیار نزدیک به مولا احمد نراقی دانست، ایشان فقه را از حالت یک جزیره تنها درآورد و کلام و دیگر علوم را به خدمت آن گماشت. بنابراین بیش از کسانی که نظریه امام را صدرایی می دانند معتقدم که نظریات ایشان به مولااحمد نراقی شبیه است.
وی همچنین به درک امام از شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه اشاره کرد و گفت: مطالعه تاریخ گاهی برای طی طریق و گاهی برای عدم طی طریق گذشتگان است. درک دقیق امام از گذشته تاریخی و موقعیت فعلی جامعه، پیش بینی آینده با توجه به تجربیات گذشتگان و انسان شناسی ایشان از جمله ویژگی هایی مهمی است که نباید به سادگی از آنها گذشت.
وی همچنین درخصوص قیام سیدالشهدا گفت: امام حسین می دانستند که با این قیام نمی توان حکومت را تغییر داد اما می شود در اصل حکومت اسلامی به روشنگری پرداخت .در قیام ایشان بیش از شیعیان اهل تسنن وامدار هستند. زیرا شیعیان به چیز کمتر از حکومت علی (ع) رضایت نمی دادند اما اهل سنت به حکومت معاویه و یزید نیز قانع بودند. درک موقعیت و زمان از ویژگی های قیام سیدالشهدا حتی در خطبه های زنان و اسیران کربلا نیز به خوبی قابل مشاهده است.
وی در پایان گفت: سیره سیدالشهدا و زندگی امام خمینی تجلی ایمان توحیدی و فداکاری برای اسلام ، تحقق عدالت ،گریزان نبودن از شهادت است. فرق رهبران دینی و رهبران سیاسی در دنیا نیز در همین است که پس از پایان رهبریت سیاسیون بزرگ جهان، مردم از اطراف ایشان پراکنده می شوند اما از آنجا که انبیاء و اولیا الهی و رهبران سیاسی برای هدایت مردم به سوی خداوند تلاش می کنند هیچگاه فراموش نمی کنند و قدرت معنویشان زائل نخواهد شد.
پایان پیام/
نظر شما