محمدباقر خرمشاد: خیام فاتح دل‌هاست

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: هفتمین مجمع بین‌المللی استادان زبان و ادبیات فارسی نشان از استمرار راهی است که از جانب جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است.

به گزارش خبرگزاری شبستان، محمدباقر خرمشاد، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در هفتمین دوره استادان و فرهیختگان زبان و ادبیات فارسی در تالار اجتماعات علامه نائینی دانشگاه تهران با بیان این مطلب گفت: مهمانان ارجمند، استادان فاضل، دانشجویان گرامی و حاضران در مجلس، در ابتدای سخن اجازه می‌خواهم از جانب خود و تمامی همکارانم در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی خوش‌آمد بگویم و از زبان خواجه شیراز عرض کنم که رواق منظر چشم من آشیانه توست، کرم نما و فرود آ که خانه، خانه توست. یک بار دیگر شکوه و معنویت زبان پارسی، گروهی بزرگ از جستجوگران اقلیم اندیشه و فرهنگ و معنویت را در این مکان گرد آورده است. کمترین نتیجه این همایش دو ساله، گرد آوردن این همه جان مشتاق و روح مستعد در یک جاست و برکات فراوان دیگر نیز در پی دارد که در این مجال کوتاه در پی تبیین و توضیح آن نیستم.

 

خرمشاد افزود: همچنین هفتمین مجمع بین‌المللی استادان زبان و ادبیات فارسی نشان از استمرار و دوام راهی است که از جانب جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است و انشاء الله ادامه خواهد یافت و از آنجا که در فرهنگ ایرانی و در نگاهی وسیع‌تر در فرهنگ بشری، هفت را عددی شگفت و مقدس و رازناک می‌دانند من امیدوارم این شگفتی و رازناکی در نتایج حاصل از این نشست بین‌المللی چهره نشان دهد.

 

وی تصریح کرد: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مدیریت روابط فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور را به عهده دارد و جان آن، مأموریت پرداختن به زبان و ادبیات فارسی است، از این رو من در این مجلس روحانی سخن گفتن در باب موضوع مجمع را پرداختن به مأموریت سازمان فرهنگ و ارتباطات می‌دانم.

 

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات خاطرنشان کرد: این پرسشی اساسی است که در عرصه فرهنگ بین‌الملل ایران چه چیزی برای گفتن دارد. این سؤال را می‌توان هم در چشم‌اندازی تاریخی مطرح کرد و هم در نگرشی امروزین، به سخن دیگر می‌توان پرسید ایران امروز چه سخنی برای طرح در محافل فرهنگی جهان امروز دارد و از زبان فارسی و میراث معنوی آن در طی اعصار چه بهره‌ای می‌توان گرفت البته پاسخ گفتن به این سؤال به معنای تبیین و توضیح مأموریت سازمانی است که افتخار مدیریت آن به من داده شده است.

 

وی اظهار داشت: من در این مجال اندک می‌کوشم به این موضوع بپردازم و امیدواریم این تصدیع و توضیح آغازی باشد بر بحث‌های علمی این مجمع تا اندیشمندان حاضر در مجلس بیش از پیش در باب آن تفکر و تأمل کنند.

 

خرمشاد گفت: فرهنگ ایران، فرهنگی ترکیبی است، به این معنا که از سپیده‌دم تاکنون ایران و فرهنگ ایرانی در تعامل و نهادی مستمر و سازنده با جهان بوده است. دریچه‌های گفت‌وگوی فرهنگی با جهان در این سرزمین همیشه باز بوده است. از معماری تخت جمشید تا شعر شهریار در روزگار ما، آثار این داد و ستد فرهنگی به روشنی هویدا است و همین ویژگی است که موجب شده این ملت و فرهنگ در گذار عصرها و نسل‌ها همیشه امکان زیست و خلاقیت داشته باشد. به دیگر سخن، فرهنگ این سرزمین در عین اینکه ویژگی‌های بومی و ملی دارد اما تلخیصی از دستاوردهای فرهنگی جامعه انسانی است. این خصیصه ممتاز و درخشان، نیازی است که در این عصر بیش از هر دوره‌ای جامعه بشری بدان نیاز دارد. تقشع و تعصب فرهنگی که امروز بر عرصه فرهنگی جهان حاکم شده، دریچه‌های داد و ستد و گفت‌و‌گو و تعامل با جامعه بشری در سطح جهانی را بسته است و حاصل آن نزاع‌های خونینی است که هر روز در ابعادی هولناک‌تر پیدا می‌کند.

 

این مقام مسئول اظهار داشت: اگر روزگاری ابن بطوطه در گذر از چین شعر سعدی را از زبان خنیاگران چینی می‌شنید که تا دل به مهرت داده‌ام در بحر فکر افتاده‌ام تا در نماز استاده‌ام گویی به محراب اندری، نشان از حضوری دارد که این زبان و فرهنگ در ادوار گوناگون و در گستره‌ای وسیع از قلمروهای فرهنگی داشته و دارد. اگر شاعری در این دوره در قالب مدحیه‌ای میدان سلطان سنجر را از حلب تا کاشغر می‌داند به واقع حضور فرهنگی زبان فارسی را بیان می‌کند.

وی در ادامه افزود: سلطان محمد عثمانی در روز فتح قسطنطنیه وقتی وارد قصر امپراطوری بیزانس شد، این بیت انوری را خواند پرد‌ه‌داری می‌کند در قصر قیصر عنکبوت بوم نوبت می‌زند بر طارم افراسیاب. سودی بوسنوی در اروپای شرقی، قرن‌ها پیش بر دیوان حافظ شرح نوشته و گوته در زبانی ستایش‌گرانه حافظ را می‌ستاید. تو بزرگی چه تو را نقطه پایانی نیست بی سرآغازی نیز قرعه فال به نام تو زدند شعر تو دوارست چون ستاره سیارست مطلع و مقطع آن یکسان است و آنچه در فاصله این دوست عیان عین آن است که در اول و در پایان است.

 

خرمشاد بیان کرد: قرن‌ها قبل از دانته، سنایی، در سفری روحانی، گذار روح را در مراتب مختلف به تصویر کشیده است و چرنیشفسکی، پدر معنوی انقلابیون روس، هستی خویش را بر سر دلدادگی به فردوسی می‌گذارد. ویسینین تمام عمر کوتاه خویش را در حال و هوای زیارت مزار خیام طی می‌کند. هنوز هم در فرهنگ اسلامی خیام فاتح دل‌هاست و ده‌ها چاپ و ترجمه از رباعیات‌اش صورت گرفته است. در مغرب زمین خورشید وجود مولانا جلوه و تلالو و مجدد و نوینی یافته است و ماجرای اقبال جامعه غرب به آثار و افکار این شگفتی عالم انسانی، نقل و نقل هر محفلی است.

 

وی افزود: اگر کسی سنگ نبشته‌هایی که به زبان فارسی را که در اماکن و مقابر این گستره جغرافیایی وجود دارد، جمع‌آوری کند سندی گرانبها از حضور معنوی زبان فارسی را بر هزار کیلومتر آنسوتر از سرزمین گویش سران این زبان گرد آورده است و این نشان از حضور معنوی این زبان در جهان دارد.

 

وی تأکید کرد: همین روح تعامل و تبادل است که موجب غنا و بالندگی قلمرو فرهنگ در این سرزمین شده و در عین حال بستری مناسب را در سطح جهانی برای حضور فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌المللی فراهم کرده است، همچنین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به کارنامه کاری خود می‌بالد که بخشی مهم و قابل اعتنا از فعالیت‌هایش در خارج از کشور به این موضوع اختصاص دارد. ما این دارایی معنوی را ارج می‌نهیم و به جد بر این اعتقادیم که جهان امروز بسیار به این زبان و آموزه‌های آن نیاز دارد و این سخنی است که ایران برای گفتن دارد و جهان هم نیازمند شنیدن و بهره‌ گرفتن از آن است.

 

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات گفت: اما در زمره این دارایی‌ها که امروز در سطح جهانی مطرح است و همه دوستداران حق، عدالت و مظلومان بدان عشق می‌ورزند، ظهور و بروز پدیده‌ای به نام انقلاب اسلامی است؛ آنها که طی چند سده گذشته با صدای بلند با جهان عتاب و خطاب کرده‌اند و نه گفت‌وگو و از اینکه صدای تازه‌ای با پژواکی گسترده در جهان طنین‌افکن شده به شدت به خشم آمده‌اند چرا که آنان طی دوره گذشته به هر عملی دست زده‌اند تا مجالی برای دیگری و شنیدن سخنانش نگذارد. در ویتنام چند نسل است که تاوان سلاح‌های شیمیایی و کشتار جمعی کدخدایان پیشین جهان را پس می‌دهند؛ مردم ژاپن هنوز با آثار ناشی از بمباران اتمی شهرهایشان دست و پنجه نرم می‌کنند، تاوان نژادپرستی آقایان را مردم فلسطین چندین دهه است که پس می‌دهند، اینان منکری نیست که انجام نداده‌اند و شگفت اینکه که با این کارنامه آکنده از ننگ و رنگ به تازگی نگران همزیستی مسالمت‌آمیز انسانی شده‌اند. ایران و انقلاب اسلامی صدای تازه‌ای است که در جهان طنین‌افکن شده است، ایران اسلامی با وجود جوهر فرهنگی پیشین خود و آموزه‌ها انقلاب اسلامی پیامی تازه برای جهان معاصر دارد و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان مخاطب مشتاق این پیام هستند. این پیام را بمب‌افکن‌ها و موشک‌ها حمل نمی‌کنند بلکه حامل آن فرزانگی هستند که طی سه دهه گذشته کوشیده‌اند این صدای تازه را جایگزین وضع موجود جهان کنند.

 

خرمشاد خاطرنشان کرد: آنچه که صدور انقلاب اسلامی نامیده می‌شود چیزی جز صدور یک پیام نیست، ایران نه لشکری در جایی دارد و نه جهان را با زرادخانه خود تهدید می‌کند بلکه جوهر اصلی انقلاب ایران تحول در فکر و ذهن است و این همان چیزی است که کدخدایان پیشین جهان برنمی‌تابند، همچنین تحولات پیش آمده در جغرافیایی فرهنگی ایران طی سه دهه پس از انقلاب اسلامی شایسته تأمل و عبرت است.

 

مسئول فرهنگی متذکر شد: در بامیان، بام جهان قرن‌ها بود که مجسمه‌های بودا وجود داشت و هیچ‌کس تعرضی به آنها نمی‌کرد و حتی برای حفظ و نگهداری آن کوشش می‌شد. دست‌پرورده‌های کدخدایان پیشین جهان با کمک‌های آشکار و پنهان بر افغانستان مظلوم دست پیدا کردند و دستاورد فرهنگی آنها انهدام مجسمه‌های بودا بود، همچنین طالبان از درون سنت فرهنگی این سرزمین سر برنیاوردند بلکه آنان ادامه رفتار فرهنگی هستند که اربابان آنها طی ادوار گذشته در جهان اعمال کرده‌اند.

 

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: سازمان فرهگ و ارتباطات اسلامی مسئولیت مدیریت این جریان را از جانب جمهوری اسلامی ایران به عهده دارد و در ایفای این نقش، شما را شریک و همراه و همکار خود می‌داند، از همین رو کامیابی و توفیق شما را کامیابی و توفیق برنامه‌های خود می‌داند. مرکز گسترش زبان و ادبیات فارسی سازمان مسئولیت دارد تا امکان همراهی و همکاری شما را با یکدیگر و با دانشوران ایرانی فراهم کند و در شکل‌گیری این همایش شکوهمند نیز سهمی شایسته داشته است.

 

وی در پایان گفت: از خداوند منان طلب می‌کنم به همه ما توفیق رساندن این پیام بزرگ را عنایت کند. برای شما در ایفای این وظیفه خطیر آرزوی توفیق و سربلندی دارم و امیدوارم حاصل این جمع آمد فرهنگی بتواند به رونق زبان فارسی در محیط‌های علمی و دانشگاهی سراسر جهان کمک کند.

 

پایان پیام/
 

کد خبر 13442

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha