جای خالی «مادر» در سینمای ایران

سینمای ایران جز در مواردی انگشت شمار، نتوانسته تصویری جامع و ماندگار از «مادر» برای مخاطب ایرانی ترسیم کند.

خبرگزاری شبستان: هر سال که روز مادر می رسد،همه به مادران خود و جایگاهی که در زندگیشان دارند بیشتر می اندیشند.مادرانی که پیامبر اکرم(ص)بهشت را زیر پایشان گذاشته و با فداکاری و از جان گذشتگی همچون الگوی خود فاطمه زهرا(س)،تلاش شبانه روزی خود را برای تربیت فرزندانی شایسته جامعه اسلامی لحظه ای از یاد نبرده اند.
 

انقلاب اسلامی با پیروزی خود جایگاه واقعی زن ایرانی را در جامعه احیا کرد و و سینمای ایران نیز همگام با رشد خود پس از انقلاب،تلاش کرد تا با نشان دادن این جایگاه والا،به نقش مادر در رشد اجتماع بیشتر بپردازد.در سینمای پس از انقلاب آثار مختلفی با حضور شخصیت مادر ساخت شده اما اکنون و با نگاهی گذشته،تنها چند نام را می توان دید که هنوز سالها پس از ساخت،دیدنی و جذاب مانده و تصویری هم که از مادر ارائه می دهد،هنوز تازه و تاثیر گذار است.
 

قطعا پر رنگترین مادر سینمای بعد از انقلاب،مادری است که علی حاتمی در ساخته سال 68 خود به تصویر کشید.این فیلم که جمعی از بهترین بازیگران آن روز سینمای ایران را در خود دارد،داستان مادری را روایت می کند که از خانه سالمندان به خانه خود می آید و فرزندانش را که با هم قهر هستند برای مراسم تدفین خود آماده می کند و در طول کار،آنها را با هم آشتی می دهد.سرانجام وپس از آنکه همه چیز آماده پذیرایی شد،مادر به بستر می رود و در آرامش می میرد.
 

مادرانگی رقیه چهره آزاد که مادر این فیلم بود،شاید اولین نکته ای که جادوی باور پذیری او را برای تماشاگر به وجود می آورد.لباس و چهره طراحی شده اش که برای تقریبا تمام بینندگان فیلم،یاد آور مادر یا مادربزرگهای خودشان است،تاثیر اول را در ماندگاری این نقش می گذارد.
 

این مادر به فضایی رویایی برای تمام ایرانیها متعلق است.خانه ای کوچک با یک باغچه و حوض که در آن مادر با اینکه پیر است و مدتها در خانه نبوده،در آنجا فرمانروا است و یک کلامش می تواند هر کدام از فرزندان خیره سرش را آرام کند.
 

همین اقتدار مادرانه است که این فرزندان با یکدیگر قهر را به خانه می آورد. هر مادری در دل،این اقتدار را می پسندد و این برداشت از مادر در ذهنش ماندگار می ماند.
 

فصلهایی مثل آماده کردن غذای مراسم عزاداری و دیدن بچه ها در لباس سیاه نشان دهنده نظم و ترتیب ویژه ای است که مادر در تمام زندگی خود آن را به فرزندانش آموزش داده و سرانجام هم آنها را وادار به آشتی می کند.آرامش،لبخند و راه حلهایی که مادر به کار می برد،برای تمام ایرانیها بیش از این آشنا است که نتوانند در آن بزرگان خانواده خود را به یاد نیاورند و «مادر»علی حاتمی را در آنها نبینند و این رمز واقعی ماندگاری این مادر در ذهن مخاطب است؛آشنا بودن و در دسترس بودنی که هرگز به پایان نمی رسد و همواره جلوی چشم ما است.
 

شاید به جز فیلم علی حاتمی،تنها فیلمی که حس مادرانه در یک مادر مهمترین بازیگر آن باشد،مهمان مامان ساخته داریوش مهرجویی است که او هم مادر ماندگار دیگری را به سینمای ایران افزود.فداکاری مادری که برای حفظ آبروی خانواده اش حتی از جان هم مایه می گذارد در کنار تلاش همه همسایه ها برای کمک به این مادر که از خصوصیات اخلاقی ایرانیان است تصور مادر در این فیلم را ماندگار کرده.
 

در مهمان مامان،مادر در تمام اتفاقات نقش دارد و تمام راه حلها هم به دست او است.پدر خانواده می خواهد از پولهایی که او ذخیره دارد بگیرد و برای مهمانها خرید کند و تمام مشکلات هم تنها با حضور شخص او حل می شود.در پایان فیلم هم با اینکه به بستر بیماری می رود،اما باز هم تمام امیدها برای فردا،تنها به شخص او ختم می شود و در یک کلام،مادرانگی است که فیلم مهمان مامان را به پیش می برد.
 

مادر موضوع چند فیلم دیگر نیز در سینمای ایران بوده که بعضی از آنها را می توان نمونه هایی خوب درباره شخصیت مادر دانست،اما حقیقت این است که فیلمهایی که به مادر می پردازند در سینمای ایرا به شدت کم هستند و هنوز این سینما نتوانسته با ساخت یک یا حتی چند فیلم،الگویی پویا و امروزی از مادر ایرانی به جامعه ارائه کند.

 

امیدواریم،سینمای ایران در راه پیشرفت خود،با آثاری متعالی،نمونه های خوب و الگوی های ماندگاری از شخصیت مادر را به جامعه معرفی کند تا مادران فردای جامعه با مدد از این الگوها،تلاش کنند تا جامعه اسلامی را سربلند و پیشرو سازند.
 

پایان پیام/

 

کد خبر 131740

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha