سفری به مساجد روسیه در منطقه ولگای میانه

خبرگزاری شبستان، گروه جهان اسلام: ساخت مساجد در روسیه در قرن هفتم پس از میلاد مسیح در منطقه ولگای میانه از زمانی که بلغارها مسلمان شدند، آغاز شد و پس از انقلاب سال 1917 میلادی بسیاری از کلیساها تخریب و درهای مساجد در روسیه بسته شد و پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در سال 1990 میلادی، آزادی عبادی مجاز شد و بازسازی و افتتاح مساجد آغاز شد، تعداد مساجد به وضوح نشان دهنده روند احیای اسلامی در روسیه است، در صورتی که در اواسط دهه 1980 کمتر از 100 مسجد در روسیه وجود داشت. اما امروزه تعداد آنها فراتر از هشت هزار باب مسجد است.

در این گزارش به معرفی پنج مسجد با معماری خاص در روسیه می پردازیم.

مسجد آق یا (مسجد سفید) قدیمی ترین مسجد آستراخان

مسجد چوبی سفید در سال 1777 میلادی در شهر آستراخان افتتاح شد و پس از 33 سال با هزینه تاجر «دیوید اسماعیل اف» بازسازی شد و مناره زیبایی به ساختمان مسجد اضافه شد و در سال 1930 میلادی بسته شد و به مهدکودک تبدیل شد و تنها در سال 1992 میلادی مسجد به مسلمانان بازگردانده شد و برای اقامه نماز مرمت و افتتاح شد.

این مسجد، یکی از قدیمی ترین مساجد شهر آستراخان است که در جنوب غربی روسیه قرار دارد.

مسجد سن پترزبورگ، مهم ترین مسجد روسیه تزاری

مسجد سن پترزبورگ یک بنای یادبود معماری اسلامی در اوایل قرن بیستم است که در سال 1913 مطابق با مدارس معماری سمرقند و قاهره ساخته شد. دیوارهای مسجد با گرانیت خاکستری پوشیده شده است. در،  گنبد و مناره ها با سرامیک های لاجوردی پوشیده شده است. بالای در ورودی اصلی این مسجد مزین به آیات قرآنی است. ابعاد بنای ساختمان  واقعا شگفت انگیز است و طول آن بیش از 45 متر است و دو مناره در ارتفاع 48 متری از سطح زمین دارد. این مسجد می تواند در آن واحد، پنج هزار نفر را در خود جای می دهد. در سال 1940 نماز خواندن در این مسجد نیزممنوع شد و مقامات آن را به انبار وسایل پزشکی تبدیل کردند. در سال 1956 مقامات درخواست احمد سوکارنو، رئیس جمهور اندونزی، در جریان بازدید از شهر، آن را به مؤسسات اسلامی بازگرداندند و در سال 1980 این مسجد تحت عملیات بازسازی گسترده قرار گرفت و درهای خود را به روی نمازگزاران باز کرد.

مسجد «احمد قدیروف» بزرگ ترین مسجد در مرکز شهر گروزنی

مسجد «قلب چچن» در شصتمین سالگرد اولین رئیس جمهور جمهوری چچن، قهرمان روسیه احمد قدیروف، با مساحت 5000 متر مربع افتتاح شد. این مسجد برای حدود ده هزار نمازگزار ظرفیت دارد. این مسجد دارای چهار مناره است که ارتفاع هر کدام 63 متر است و گنبد اصلی بزرگ این مسجد 32 متر ارتفاع و 16 متر قطر دارد و گنبد کبود با چهار نیم گنبد احاطه شده است. در داخل، گنبد مرکزی از داخل با پرتوهای نور آبی می درخشد تا این تصور را ایجاد کند که آسمان است. این گنبد در شهر شالی در 35 کیلومتری گروزنی پایتخت چچن قرار دارد.

مسجد «ایرکوتسک» که در دوران حکومت شوروی تعطیل نشد

این مسجد در سال 1897 میلادی توسط بازرگانان تاتار، برادران شویگولنوف، در شهر ایرکوتسک که در 60 کیلومتری دریاچه بایکال در شرق سیبری قرار دارد، تأسیس شد و در همان سال اذان پخش شد. تقریباً بلافاصله پس از افتتاح مسجد، این سؤال در مورد بزرگ کردن ساختمان مطرح شد. از آنجا که ساختمان چوبی کوچک به سادگی نمی توانست همه مسلمانان ایرکوتسک را برای اقامه نماز در خود جای دهد، جمع آوری کمک های مالی برای ساخت یک ساختمان سنگی بلافاصله آغاز شد و در سال 1905 مناره ای بلند و باریک  برای مسجد ایرکوتسک ساخته شد و حتی در سال های جنگ و انقلاب ساخت آن متوقف نشد.

حال حاضر کار مرمت این مسجد در حال انجام است و به زودی مسجد به شکل اولیه خود که یک بنای معماری قابل توجه اواخر قرن نوزدهم است، دیده می شود.

مسجد «نورد کمال» در شهر نوریلسک، دورترین مسجد در شمال روسیه

مسجد نورد کمال در شهر نوریلسک در منتهی الیه شمال نزدیک قطب شمال واقع شده است. معماری آن غیرمعمول است.این مسجد با هزینه تاجر «مهاد بکمیف» شهروند نوریلسک ساخته شده است و این مسجد را به افتخار پدر و مادرش ساخته است و این مسجد در رکوردهای گینس به عنوان دورترین مسجد در قطب شمال ثبت شده است.

این مسجد برای حفظ گرما و مقاومت در برابر بادهای شدید طراحی شده است و به شکل ستاره طراحی شده است.

این مسجد به رنگ آبی است و گنبدهای ساختمان اصلی و مناره آن طلایی است و اضلاع بنا با ستون‌های سفید تزئینی از هم جدا شده و در هر طرف چهار پنجره مستطیل شکل است که قسمت‌های بالایی پنجره‌ها مثلثی شکل است.