به گزارش خبرگزاری شبستان از گیلان، مائده فلاحتکارضیابری:
«ازگیل» جنگلی يا «كُنُس» یکی از میوه های بسیار خوشمزه فصل پاییز جنگل های گیلان است، میوه ای خوش طعم و ملس که در سفره شب یلدای گیلانی‌ها جایگاه خاصی دارد. برداشت ازگیل به طور معمول از اواخر آذر آغاز می شود و تا آخر دی ماه ادامه دارد، اما باغداران و عموم مردمی که برای سرگرمی قدم به جنگل‌های خدادادی می‌گذارند، به دلیل شرایط وضعیت جوی امسال زودتر از زمان موعد برداشت را آغاز کرده اند.
این میوه جنگلی و پرخاصیت در شهرستان های تالش، آستارا، ماسال، رضوانشهر و ماسال برداشت می شود. این میوه پاییزی سرشار از پتاسیم، منیزیم، منگنز، روی و آهن است و به کاهش فشار خون، درمان سنگ کلیه و مشکلات گوارشی کمک می کند.
«بمانی» یکی از بانوان ماسالی است که از ظاهرش پیداست بیش از هفت دهه از عمرش می‌گذرد و در بازار محلی در حال فروختن ازگیل‌های جنگلی است، با او به گفت‌وگو می‌پردازم؛ وی با بیان اینکه «ازگیل» را می‌توان معجزه طبیعت نامید افزود: این میوه ریز اما خوش طعم دارای خواص دارویی زیادی است و از زمان‌های خیلی دور با خانواده خود در این فصل به جنگل می‌رفتم و اقدام به چیدن آن می‌کردم.
این زن ماسالی با بیان اینکه این ازگیل‌ها هنوز رسیده نیست و نارس چیده می‌شوند گفت: میوه های ازگیل را موقعی كه هنوز سفت و نارس اند، می چینیم و مانند سیر ترشی درون ظرف های شیشه ای استوانه ای می ریزیم و سپس ظرف را از آب و اندكی نمك پر می كنیم و آن را در جایی خشك و خنك دور از تابش آفتاب نگه می داریم.
وی با بیان اینکه این فرآورده كه «آب كُنُس» نامیده می شود با لذت فراوان در زمستان خورده می شود تصریح کرد: میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و به همین خاطر تا خوب رسیده نشود قابل خوردن نیست.
بمانی که همه او را به مشت بمانی می‌شناسند خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از پوسیده شدن آن بر روی درخت، معمولا میوه ها را زودتر برداشت می كنند و در محل مناسبی انبار می سازند تا برسد.
برای اینکه از نزدیک چیدن ازگیل را مشاهده کنم دل را به جنگ‌های ماسال زدم و این بار به دور از ترس اینکه نکند با حیوان درنده‌ای مواجه شوم وارد جنگل شدم، جنگلی که انبوه از ازگیل‌های گیلانی است.
از هر پنج درخت شاید بتوان با مشقت چند دانه ای ازگیل رسیده چید و حدود دو سه هفته‌ای طول خواهد کشید تا این ازگیل‌ها بر روی درخت کامل رسیده شود، اما به هرحال یک پلاستیک چیدم و راهی شهر شدم.
دوباره آمدم سمت بازار تا ببینم باز هم از فروش ازگیل خبری است یا خیر، که با یک فروشنده که به اصطلاح به وی «بازارمج» می‌گویند روبه رو شدم که بار امروزش فقط ازگیل جنگلی است، البته ناگفته نماند، فرق بین ازگیل جنگلی با غیر جنگلی در اندازه و طعم آن است. ازگیل جنگلی خیلی ریز و ترش و ازگیل غیر جنگلی که در همه بازارهای میوه فروشی ایران یافت می‌شود، بزرگ و شیرین است.
به هر حال نزدیک فروشنده شدم و با پرسیدن چند سوال به راه خود ادامه دادم، این مرد فروشنده با بیان اینکه در زمان‌های خیلی دور که حدود 20 سال پیش است، هر روز به جنگل می‌رفتم و بیش از 20 تا 30 کیلو ازگیل چیده و به فروش می‌رساندم اظهار کرد: متاسفانه امروزه خبری از جنگل‌های آن سالها نیست و با ورود انسان‌ها و ساخت و ساز خیلی از جنگل ها نابود شده است.
وی با اشاره به فرآورده‌های حاصل از ازگیل افزود: در برخی موارد از ازگیل‌های بسیار رسیده و له شده برای درست کردن ترشی استفاده می‌شود به طوری که ازگیل‌های رسیده را پس از شستشو در درون دیگی بزرگ ریخته و پس از اضافه کردن مقداری اندک آب، بر روی آتش قرار می‌دهند و هنگامی که مخلوط حاصل ازگیل اندکی قل زد عصاره آن را برداشته و با صافی صاف کرده و پس از آن عصاره را دوباره مقداری بر روی شعله قرار داده تا غلیظ‌تر شود و این چاشنی در غذا استفاده می‌شود.
این فروشنده ازگیل گفت: ازگیل از میوه‌های سرشار از پتاسیم بوده به همین علت برای افراد مبتلا به فشارخون بالا مناسب است.
طبق تحقیقات به عمل آمده خواص دارویی ازگیل از روزگاران بسیار دور مورد توجه بوده به طوری که بقراط ازگیل را برای مبتلایان به ترشی معده و عوارض تب مناسب می دانسته است.هر 100 گرم از میوه ازگیل دارای 43 کالری، انرژی، 100 گرم از میوه ازگیل حاوی نیم میلی‌گرم روی، نیم میلی‌گرم منگنز، حدود هفت میلی‌گرم آهن، 39 میلی‌گرم فسفر، 55 میلی‌گرم منیزیم، 73 میلی‌گرم کلسیم و 792 میلی‌گرم پتاسیم است.
ازگیل فاقد هرگونه چربی اشباع و کلسترول و در آن 75 درصد آب و 21 نوع اسید چرب مانند استئاریک اسید، پالمتیک اسید، لینولئیک اسید و اولئیک اسید وجود دارد و همچنین سرشار از ویتامین C، ویتامین A، ویتامین B1 و ویتامین B2 است.
نظر شما