به گزارش خبرگزاری شبستان، حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری که شامگاه پنجشنبه از شبکه دو سیما پخش شد، در خصوص تحولات منطقه و جهت‌گیری سیاست خارجی کشورمان در این خصوص با اشاره به وضعیت سیاسی جدید منطقه گفت: در این تحولات ساختار سیاسی- امنیتی وضعیت آمریکا و رژیم صهیونیستی به شدت تنزل یافته و آنها در حاشیه قرار می‌گیرند و وضعیت جریان مقاومت و مطالبات مردمی ارتقاء می‌یابد.
وی در تحلیل وضعیت منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه طی سال گذشته اظهار داشت: از نگاه آمریکایی‌ها چیدمان جدید وضعیت سیاسی اصلاً مناسب نیست. پس از آنکه آمریکا و رژیم صهیونیستی با خیزش‌های مردمی روبرو شدند، ابتدا دچار سردرگمی شدند اما بعد از مدتی تصمیم گرفتند تسلط نسبی را بر وضعیت خود پیدا کنند.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با بیان اینکه آنها واقعیت میدان کشورهای منطقه را پذیرفتند و درک کردند که سیاست راهبردی و استراتژیک در نگاه سنتی و ایجاد توازن سنتی به سود رژیم صهیونیستی و غرب دیگر پاسخگو نیست، یادآور شد: لذا حذف متحدین آمریکا و غرب ولو اینکه انتخاب تلخی بود، از سوی آنها پذیرفته شد.
امیر عبداللهیان ادامه داد: در گام دوم عقب نشینی، از منظر انتخابات آزاد و انتخاباتی که با مشارکت گسترده مردم برگزار شد، نتایج انتخابات را روی کار آمدن جریانات اسلامگرا در منطقه دیدند که پدیده مبارکی برای آنها نبود و هرگز نیز نخواهد بود، اما پذیرفتند که اگر واقع بینانه تحولات را ببینند و اگر بتوانند آن را مدیریت کنند، روی کار آمدن نیروهای اسلامگرا یک واقعیت است.
وی نکته نگران کننده برای غرب و آمریکا را در این دانست که در یک انتخابات دموکراتیک در کشورهای منطقه افرادی روی کار می‌آیند که سیاست‌های غرب، نظام سلطه و رفتار جاه طلبانه رژیم صهیونیستی را برنتابیده و در مقابل مظلومیت مردم فلسطین و در مقابل محور مقاومت به شدت حساسیت دارند.
معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه این موضوع را اولین هشداری خواند که آمریکایی‌ها پس از شوکی که در ابتدای انقلاب متحمل شدند دریافت کردند.
امیر عبداللهیان با بیان اینکه پس از اینکه غرب متوجه شد وضعیت تاسف بارتر از آن است که فکر می‌کرد و منطقه به سمتی پیش می‌رود که یک ساختار جدید سیاسی- امنیتی شکل می‌گیرد که در آن بازیکنان جدیدی که عمدتاً اسلامگرا هستند وارد عرصه می‌شوند خاطرنشان کرد: در این وضعیت جدید جایگاه رژیم صهیونیستی، متحد استراتژیک آمریکا در منطقه به شدت تنزل یافته و جایگاه مقاومت ارتقاء می‌یابد، زیرا مردم منطقه با نظام سلطه و عملکرد آمریکا در کشورهای خود تعارض و مشکل جدی دارند.
وی با اشاره به اقدام جدید آمریکایی‌ها در این مرحله یعنی ایجاد ترتیبات جدید سیاسی- امنیتی برای متوقف و متلاشی کردن ترتیبات در حال شکل‌گیری با همکاری برخی کشورهای عربی گفت: در گام اول تلاش شد با موج سواری بر انقلاب‌ها، جریان آنها را عوض و آنها را به سود منافع خود مصادره کنند که توفیق چندانی حاصل نشد.
معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه ادامه داد: در گام دوم تصمیم گرفتند در مقابل این انقلاب‌ها بایستند اما هزینه را بالا یافتند، لذا از شیوه مهندسی معکوس استفاده کرده و طراحی جدیدی را ایجاد کردند که در آن ساختار سیاسی- امنیتی جدیدی شکل می‌گیرد که محور مقاومت را در پایین‌ترین سطح قرار داده و اگر توانستند آن را متلاشی کنند و وضعیت خود را به حالت گذشته و حتی بهتر از آن ارتقا دهند.
امیر عبداللهیان سوریه را به عنوان اولین قسمت این پازل جدید سیاسی- امنیتی مورد نظر غرب خواند و اظهار داشت: با این نگاه راهبردی و متاسفانه استفاده از ظرفیت منطقه به دنبال این هستند که ترتیبات را در راستای منافع خود دگرگون کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص راهبردهای وزارت امور خارجه در برخورد با تحولات منطقه گفت: در دوران جدید مدیریتی وزارت خارجه، آقای صالحی تلاش کرد سه محور مهم را متناسب با تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی در دستور کار خود قرار دهد که بخشی از آن با تحولات عمیق در خاورمیانه و شمال آفریقا مصادف شد.
معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه بازتعریف عملکرد و دستور کار و ماموریت‌های وزارت خارجه متناسب با واقعیت‌های تحولات در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی را اولین محور خواند و افزود: تغییر ساختار وزارت خارجه متناسب با شرایط روز و چابک‌تر شدن آن برای تحقق اهداف دیپلماسی جمهوری اسلامی محور دوم این تحولات بود.
امیرعبداللهیان ادامه داد: برای تحقق اهداف دستگاه دیپلماسی، در کنار دیپلمات‌های باتجربه و زبده، جذب نیروهای جدید در دستور کار وزارت خارجه قرار گرفت که این روزها در حال جذب حدود 500 نیروی متخصص جدید در حوزه‌های کنسولی، حقوقی و بخش‌های دیگر هستیم.
وی با اشاره به ایجاد حوزه معاونت عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه که کشورهای همخوان و دارای مشترکات را در یک مجموعه قرار می‌دهد، گفت: این تغییر از جمله تحولات موجود در وزارت خارجه است.
معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه با بیان اینکه تلاش شد از تمامی امکانات در چارچوب دیپلماسی نوین استفاده شود، خاطرنشان کرد: یکی از این امکانات دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای متناسب با حوزه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است که حقیقتا تلفیقی از دیپلماسی رسمی و رسانه‌ای می‌تواند اهداف ما را در حوزه دیپلماسی به معنای واقعی پیش ببرد.
امیرعبداللهیان در بخش دیگر از سخنان خود در پاسخ به این سؤال که چرا روابط ایران و مصر پس از انقلاب این کشور برقرار نشده است، گفت: تحولاتی که در منطقه شاهد آن هستیم ضمن آنکه از یک منظر از یک الگوی مشترک پیروی می‌کنند اما هر کشوری متناسب با شرایط خود وضعیت و تعریف خاص خود را دارد و برای تحقق اهداف دستگاه دیپلماسی که نقطه اوج آن در توسعه و تحکیم روابط است، وضعیت متفاوت می‌باشد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال مصر تاثیر زیادی بر انقلاب‌های موجود در شمال آفریقا و خاورمیانه دارد. این کشور به عنوان یک حوزه تمدنی، فرهنگی، تاریخی و اسلامی تاثیرات شگرفی در کل منطقه گذاشته اما به دلیل جایگاه حساس مصر در منطقه و نقشی که مبارک و رژیم‌های قبلی در تعامل با رژیم صهیونیستی داشتند، با حساسیت بیشتری باید با این موضوع برخورد کرد. ما از سویی شاهدیم که در انتخابات پارلمان اخیر مصر نمایندگان واقعی مردم پیروز می‌شوند اما از سوی دیگری ساختار شورای نظامی را داریم که هم مورد تائید مردم است و هم به نوعی تحت فشار آمریکا قرار دارد تا آن راهبرد غربی را دنبال کند اما در مجموع تلاش کرده عملکرد متوازنی را داشته باشد.
معاون عربی- آفریقایی وزارت امور خارجه با اشاره به برخورد واقع بینانه جمهوری اسلامی با تحولات منطقه خاطرنشان کرد: باید بدانیم که انقلاب مصر در ابتدای مسیر خود قرار دارد و مراحلی باید طی شود که ساختارها به معنای واقعی دگرگون شود و زمینه‌ها برای ارتقا سطح روابط با جمهوری اسلامی و بسیاری حوزه‌هایی که مصر در دوران مبارک با آنها تعارض داشت، متحول شود.
امیرعبداللهیان افزود: اگر در یک سال گذشته این اتفاق در بهترین وضعیت خود به نتیجه نرسید به دلیل وضعیت موجود در داخل مصر است.
وی خاطرنشان کرد: با این وجود در این دوره هیئت‌های متعدد نخبگی، نمایندگان مجلس، حقوقدانان، دانشگاهیان و هنرمندان 2 کشور رفت و آمدهای فراوانی داشتند و 2 طرف مشورت‌های مختلفی را در سطوح مختلف در راستای امنیت و ثبات منطقه‌ای و راهبردی دارند.
معاون عربی- آفریقایی وزارت امور خارجه ادامه داد: در یک نگاه واقع‌بینانه پیشرفت‌های خوبی در رابطه با مصر حاصل شده اما باید واقعیات صحنه مصر را درک کرد و به تحولات فرارو فرصت داد.
حسین امیر عبداللهیان معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه در ادامه برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری که پنجشنبه شب از شبکه 2 سیما پخش شد در خصوص تغییر و تحولات لیبی گفت: از ابتدای انقلاب در این کشور، جمهوری اسلامی ایران در اعتراض به کشتار مردم، سفیر خود را فراخواند، اما سفارت ما فعالیت‌های خود را دنبال کرد.
وی افزود: آن زمان، در سطوح دیپلماسی پنهان، متناسب با واقعیت صحنه لیبی هر اقدامی که لازم می‌دانستیم در عرصه دیپلماسی و در تعامل با بازیگران جدید انجام دادیم و امروز یک روابط مبتنی بر حسن اعتماد بین جمهوری اسلامی ایران و دولت انتقالی لیبی جریان دارد.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با اشاره به اعزام سفیر جدید ایران به لیبی از چند ماه قبل اظهار داشت: اکبری جزو اولین گروه از سفرایی بود که استوار نامه خود را تقدیم کرد و دولت لیبی نیز سفیر جدید خود را معرفی کرده است.
امیر عبداللهیان افزود: برخی نیروهای خارجی و نیروهای فرا منطقه‌ای به دنبال تجزیه لیبی هستند و برخی نیز به دنبال این هستند که نفت لیبی را به نفع خود مصادره کنند.
وی ادامه داد: شاید با همین انگیزه "ناتو" با نام دلسوزی و کمک به مردم لیبی، اما در خفا با نگاه عمیق اقتصادی به ذخایر انرژی در لیبی، وارد شد.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با اشاره به تبادل هیئت‌های مختلف بین 2 کشور گفت: صالحی جز اولین وزرای خارجه بود که به لیبی سفر کرد و مورد استقبال "عبدالجلیل" رئیس شورای انتقالی و مقامات حکومت لیبی قرار گرفت.
امیر عبداللهیان با بیان اینکه لیبی دوران گذار را طی می‌کند خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد در یک نگاه واقع‌بیانه توفیقات خوبی نصیب دستگاه دیپلماسی و جمهوری اسلامی شده است.
وی یکی از مسائل مهم مورد توجه ایران در رابطه با لیبی را تعیین سرنوشت امام موسی صدر خواند و اظهار داشت: در سفر اخیر صالحی به لیبی با دستور عبدالجلیل کمیته‌ای ویژه در این خصوص تشکیل شد که این کمیته کار خود را به جدیدیت دنبال می‌کند. به علاوه دوستان ما در لبنان و خانواده امام صدر و همچنین تهران موضوع را پیگیری می‌کنند و تا این لحظه سند موثقی مبنی بر شهادت وی به دست ما نرسیده است و امیدواریم روزی شاهد بازگشت وی به جهان اسلام باشیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص فعالیت‌های قطر و عربستان سعودی در خصوص تحولات منطقه و رایزنی‌های دیپلماتیک ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس، برای پیش گرفتن یک رویکرد هماهنگ تصریح کرد: در حوزه خلیج فارس رایزنی و گفت‌وگو بین دستگاه دیپلماسی ایران و مقامات این کشورها باز است؛ حتی با عربستان سعودی در حوزه روابطه دو جانبه مشکل خاص نداریم و عمدتا تفاوت دیدگاه‌ها و اختلاف نظرهای در حوزه‌های منطقه‌ای وجود دارد که در گذشته حوزه‌های لبنان، عراق و فلسطین را شامل می‌شد و در تحولات اخیر در حوزه بحرین، سوریه و یمن شاهد این اختلافات هستیم.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با بیان اینکه تمامی این کشورها نسبت به آنچه در تحولات انقلاب‌های عربی که در جریان است و بیداری اسلامی شکل گرفته نگران هستند گفت: علی‌رغم اینکه تلاش دارند صدا و موضع واحدی از خود بروز دهند، اما در قبال تحولات اختلاف زیادی دارند. حتی در حوزه خاصی تصمیمی گرفته شده که کشور مورد نظر نیز چندان نسبت به آن قانع نبوده است.
امیر عبداللهیان با اشاره به اینکه این مشکلات در عربستان وجود دارد، اظهار داشت: همواره گفت‌وگو را در سطوح مختلف داشته‌ایم و تلاش کرده‌ایم که با توجه به نقش و جایگاه مهمی که عربستان در منطقه می‌تواند داشته باشد ظرفیت دوستی خود با عربستان را در خدمت امنیت، ثبات و پیشرفت منطقه قرار دهیم، اما در عین حال در حوزه تفاوت دیدگاه با صراحت تمام اعلام کرده‌ایم که نمی‌توانیم در موضوع بحرین تا این حد تعارض در رفتار دوگانه را شاهد باشیم.
وی با طرح این سؤال که چرا در بحرین راهکار مقابل مطالبات مردم نظامی شده است و در قالب سپر جزیره، نیروهای نظامی عربستان وارد بحرین شده‌اند، اظهار داشت: بر اساس پروتکل سپر جزیره چنانچه بحرین یا یکی از 6 کشور شورای همکاری خلیج فارس مورد تهاجم نظامی کشور دیگری قرار بگیرد، کشورها تحت عنوان سپر جزیره می‌توانند وارد عمل شوند، اما مگر کشوری به بحرین حمله کرده است که نیروهای نظامی عربستان وارد این کشور شده‌اتد، مردم بحرین اعم از شیعه و سنی همانند سایر مردم در منطقه خاورمیانه مطالباتی دارند.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با اشاره به اصلاحاتی که پادشاه بحرین در سال 2004 به رفراندوم گذاشت یادآور شد: اگر این اصلاحات به خوبی به اجرا گذاشته می‌شد می‌توانست مانع از آنچه که می‌بینیم شود، اما به دلیل اینکه اصلاحات ابتدا به کندی انجام شده و سپس متوقف شد این اتفاقات رخ داد و پس از حرکت‌های جدید در کشورهای عربی و ورود نظامی برخی از طرف‌ها به بحرین فرصت گفت‌وگو و پیدا کردن راهکار سیاسی حتی از دولت بحرین نیز گرفته شد.
امیر عبداللهیان یادآور شد: ورود نظامی به بحرین ضمن سرکوب کشتار مردم، حاکمیت یک کشور مستقل را خدشه دار کرد.
وی افزود: رایزنی‌ها در کشورهای منطقه و دوستان خود در عربستان صراحتا اعلام کردیم که نمی‌شود در بحرین راهکار نظامی و سرکوب مردم دنبال شود، اما در یمن طرح سیاسی در قالب شورای همکاری خلیج فارس پیش رود هر چند این طرح نیز یک طرح ناقص سیاسی است.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با اشاره به کشتار چندین هزار نفر یمنی در 7 ماه گذشته اظهار داشت: با این وجود راهکار سیاسی در پیش گرفته شد، در حالی که در سوریه فشارهای همه جانبه سیاسی، امنیتی و اقتصادی برای تغییر یک رژیم در پیش گرفته شده است.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه مقامات جمهوری اسلامی در تمامی سفرهای خود به صراحت اعلام کرده‌اند که رفتار ما در قبال تحولات دو گانه نیست، یادآور شد: در سوریه، بحرین و یمن، ما الگو و حرف واحدی را در پیش گرفتیم. در هر 3 کشور که معتقدیم مطالبات مردم باید مورد توجه قرار گیرد، اصلاحات سیاسی محور اساسی باشد و مداخله نظامی محکوم است. در هر 3 کشور معتقدیم گفت‌و گو موثر و واقعی متناسب با واقعیت‌های میدانی هر کشور بین حکومت‌ها، مخالفین و مردم می‌تواند راهکار مناسبی باشد و برای اینکه به نتایج ملموسی برسد حکومت‌های باید اقدامات اعتماد آفرین انجام دهند.
وی ادامه داد: همانطور که در سوریه، بشار الاسد اصلاحات اساسی را مطرح کرد، قانون اساسی را اصلاح کرده و رفراندومی با حضور اکثریت مردم برگزار شد و همچنین طرح انتخابات مجلس و آزادی بیان مطرح شد، توقف کشتار از هر طرف مورد درخواست بوده و هست و شاهد هستیم طرح اصلاحات الاسد این چارچوب را پوشش می‌دهد.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه با بیان اینکه سوریه محور مقاومت است و به همین دلیل از آن حمایت می‌کنیم، گفت: با مرور نقش بشار الاسد و مردم سوریه در محور مقاومت به روشنی نقش حمایت سوریه در جنگ‌های 33 و 22 روزه و عدم سازش با رژیم صهیونیستی به خوبی مشخص است و طرف خارجی برای اینکه مسیر تمام انقلاب‌های منطقه را دگرگون کند وارد این موضوع شده است.
امیر عبداللهیان با ذکر این نکته که جمهوری اسلامی در تمام حوزه‌های تحولات در خاورمیانه و شمال آفریقا به دلیل گفتمان منطقی و حکیمانه دارای نفوذ و این نفوذ متفاوت از مداخله است اظهار داشت: در موضوع عراق به طرف مقابل گفته‌ایم که ما در عراق مداخله نمی‌کنیم، اما دارای نفوذیم که این نفوذ به عوامل تاریخی و فرهنگی باز می‌گردد.
وی دستاورد آمریکایی‌ها از اشغال عراق را چند 10هزار کشته، مجروح و آواره خواند، اما نتیجه نفوذ ایران را رساندن هزار و 850 مگاوات برق به شهرهای همسایه ایران دانست و یادآور شد: خدمات زیادی در حوزه‌های مختلف به عراق داده شده که روز به روز این روابط مستحکم‌تر می‌شود.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه و روابط بین ایران و روسیه گفت: جمهوری اسلامی تلاش می‌کند از تمامی ظرفیت‌ها از جمله ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای طرح‌های خود استفاده کند که روسیه و چین نیز از جمله این ظرفیت‌ها هستند که در مورد بحرین و سوریه به طور شفاف و علنی مشهود بوده است.
امیر عبدالهیان با اشاره به وتوی 2 قطعنامه اخیرعلیه سوریه در شورای امنیت، آن را ناشی از تلاش ایران خواند و افزود: فعالیت کوفی‌عنان و تلاش ایران پیش می‌رود. عنان برای ورود به این کشور نیاز به پذیرش حکومت سوریه داشت و قبول کردن طرح وی از سوی حکومت سوریه نیز موضوعی قابل توجه بود که ایران در این زمین تلاش‌های بسیاری را صورت داد.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه یادآور شد: تلاش ما این است که مردم منطقه کمترین صدمه را ببینند.
امیر عبداللهیان با بیان اینکه بر اساس هماهنگی‌های به عمل آمده در روزهای آینده کوفی عنان سفری به ایران خواهد داشت، گفت: طرح و مشورت‌هایی ازطرف‌های مختلف به وی شده، اما عنان متوجه است که چه کشورهای در منطقه تاثیر گذار هستند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص وضعیت گفت‌وگوهای فلسطین و حماس گفت: در سفر ماه گذشته به سوریه و همچنین سفر هفته گذشته به بیروت با تمامی گروه‌های مقاومت و اصلی فلسطینی گفت‌وگو داشتم و تصور آنها این است که شرایط به نفع خواست و منافع فلسطین در جریان است.
معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه ادامه داد: محور آمریکا - رژیم صهیونیستی تلاش دارد در حالی که همه چیز به سود فلسطین و مقاومت رغم می‌خورد وضعیت را طوری دیگری نشان دهند، اما این گونه نبوده و تحولات به سود مقاومت و فلسطین در حال جریان است.
پایان پیام/
نظر شما