به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان؛ در روایات اسلامی، غدیر مهمترین عید مسلمانان به حساب می‌آید كه در آن طبق فرمایش خداوند دین مسلمانان كامل شده و نعمت بر آنها تمام می‌شود لذا ارزش كردار انسانها با شناخت ولایتی كه در روز غدیر اعلام شد، سنجیده می‌شود. به عبارت دیگر تمام خوبی‌ها و كمال‌ها از چشمه‌سار غدیر جاری می‌شود و در اثر پیروی از صاحب غدیر می‌توان به راه و رسم مهدویت و كمال دنیوی و اخروی دست یافت. لذا در این خصوص با حجت الاسلام «عباس بابا گل زاده»، کارشناس مذهبی گفتگویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود
در خصوص اختلاف نظری که در مورد مفهوم ولایت در سخن پیامبر اکرم (ص) در روز غدیر خم در میان اهل سنت به وجود آمد توضیح دهید؟
واقعه غدیر خم و معرفی علی بن ابیطالب (ع) به عنوان ولی و امام با کثرت راویان بین اهل سنت و باتفاق علماء و دانشمندان شیعه با سند صحیح به حد تواتر نقل شده و در کتب مختلف تاریخی و علمی مورد تبیین قرار گرفته است، اما بسیاری از اهل سنت در معنی کلام نورانی پیامبر اکرم ( ص ) در خطبه غدیر اختلاف نظر پیدا کردند، «ولایت» را به معنی دوست و یاور تفسیر کردند ولی قرائن و شواهد متعددی وجود دارد که منظور نبی مکرم اسلام از بیان ولایت، ولی ، سرپرست و رهبر بوده است ، بیان مسئله دوستی چیز پیچده و مخفی نبوده که پیامبر خدا در آن هوای داغ و سوزان ، خستگی راه، اجتماع عظیمی را نگه دارد و اعلام کند هر کس مرا دوست دارد علی را دوست بدارد.
لذا پیامبری که همه کارهای او بر اساس حمکت ، اندیشه و الهی است و از روی هوای نفس سخن نمی گوید، عقل و منطق حکم می کند که پیامبر اکرم (ص) هدف و ماموریت مهمی دارد، اخوت و دوستی بین مسلمانان یک امر بدیهی و واضحی است، نیازی نبوده این همه انسانها را معطل نگه دارد و اعلام دوستی با حضرت علی (ع ) را بیان کند. پس باید بپذیریم رسول الهی به دنبال بیان موضوع مهم و تاریخ سازی است تا برای مسلمانان تبیین نمایند.
یکی از منبع اصلی ما مسلمانان کتاب خدا قرآن کریم است که با تمام وجود به آن اعتقاد و ایمان داریم و پاسخ سوالات خود را از قرآن کریم دریافت می کنیم،خداوند متعال در آخرین رسالت پیامبر(ص) خطاب به ایشان فرمودند : «یا ایهاالرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس، «ان الله لایهدی القوم الکافرین» ای پیامبر آنچه را از سوی پروردگارت به تو نازل شده است اعلام کن و اگر چنین نکنی، رسالت الهی را نرسانده ای و بدان که خداوند تو را از شر مردم و کسانی که تحمل شنیدن این پیام مهم را ندارند حفظ می کند، همانا خداوند گروه کافران را هدایت نمی کند.
همه مفسران و علمای شیعه به اتکای روایات معتبر و حتی برخی از مفسران اهل سنت آیه مذکور را مربوط به نصب امامت حضرت علی (ع) در غدیر خم می دانند. موضوع نصب حضرت علی (ع) در جایگاه امامت و ولایت آنقدر اهمیت دارد که خداوند متعال با حالت تهدید پیامبر اکرم را مخاطب قرار می دهد و می فرمایند: اگر این موضوع امامت را نگویی و این امر مهم را اعلام نکنی، تمام آنچه را که در طول ۲۳ سال رسالت انجام دادی هدر می رود و «کان لم یکن» تلقی می شود. در خصوص مطلب فوق روایت هم داریم که رسول اکرم حضرت محمد (ص) به امام علی (ع) فرمودند : «لولم ابلغ ما امرت به من ولایتک لحبط عملی» اگر آنچه در باره ولایت تو است به مردم نرسانم تمام اعمال من محو می شود.
چگونه می توان غدیر را تبیین کننده فلسفه خاتمیت و تکمیل کننده نبوت دانست ؟
همانطور که در تبیین آیه «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا» عرض کردم ، با ایراد خطبه و معرفی امام علی ( ع ) توسط رسول مکرم اسلام حضرت محمد ( ص) در حقیقت رسالت قطع نشده و امام علی (ع) برای زنده نگه داشتن اسلام و اجرای احکام الهی به جامعه معرفی شده است، هر چند اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی پذیرفته شده و حضرت خاتم آخرین نبی خداوند متعال می باشند ،اما با معرفی امامت به عنوان ولی و سرپرست مسلمانان نبوت تکمیل یافته و در نهایت باعث کمال دین گردیده است، بنابر این خداوند تبارک و تعالی با انتخاب امام علی (ع) که کامل ترین ، نیرومندترین ، آگاه ترین و عالم ترین فرد زمان، دین اسلام را کامل کرد و برای بقاء اسلام و جلوگیری از انحرافات، امت اسلامی را به حال خود رها نکرده، در حقیقت دین خاتم همواره باید پاسخگوی نیازهای اخلاقی ، اجتماعی ، سیاسی و احکام الهی مردم در تمام زمانها باشد و کسانی باید حضور داشته باشند تا به مسائل و نیازهای بشریت پاسخ دهند.
مبنا و فلسفه غدیر خم به عنوان یکی از بزرگترین اعیاد شیعیان چیست ؟
عید سعید غدیر خم از مهمترین و بزرگترین اعیاد مسلمانان و «عید الله الاکبر» است، در روایات هم به عنوان عیدالله الاکبر از آن یاد شده است. در کتاب «امالی شیخ صدوق» روایتی به این مضمون از نبی مکرم اسلام حضرت محمد ( ص ) نقل شده :است غدیر خم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد، برادرم علی بن ابیطالب را به عنوان پرچمدار امتم منصوب کنم تا مردم به وسیله ایشان هدایت شوند و آن روزی است که دین به کمال رسیده و نعمت بر امت اسلامی تمام گشته و خداوند متعال اسلام را برای امتم برگزیده است.
در هر صورت بدون در نظر گرفتن روایات وارده در باب غدیر اهمیت و جایگاه عید غدیر بر کسی پوشیده نیست چرا که خداوند متعال در قرآن کریم آیه «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی ...» روز عید غدیر را روز یاس و ناامیدی کافران ، روز کمال دین، روز اتمام نعمت الهی برمردم و روز برگزیده شدن دین اسلام به عنوان یک دین کامل از آن یاد کردند که با پیروی از امام علی (ع) و دیگر اهل بیت علیهم السلام انسانها با رعایت قوانین و مقررات الهی و تمسک به امامت و اجرای احکام الهی به سعادت ابدی خواهند رسید و این سعادتمندی بشریت در پرتو ولایت و رضایت پروردگار عبودیت را به کمال می رساند.
گفت و گو از شهلا رکنی
نظر شما