محمد بابایی، مدیر اجرایی مرکز طبع و نشر قرآن درباره فعالیت های این مرکز در سال 90 به خبرنگار شبستان گفت: تدوین و ابلاغ سیاست های کتابت، چاپ و نشر مصحف شریف در نظام جمهوری اسلامی از مهمترین اقدامات این مرکز به عنوان سیاستگذار در این حوزه حساس است. پیرو این مهم آیین نامه کتابت، چاپ و نشر قرآن نیز در شورای تحقیق و پژوهش مرکز طبع و نشر مدون شده و در سال 91 به دستگاه های ذیربط ابلاغ می شود.
وی با اشاره به انجام پیمایش پنج ساله درباره وقف و ابتداء به جهت نوع و جایگاه، در این مرکز اظهار کرد: پیش از این در زمینه وقف و ابتدای آیات وحی به نظر پیشینیان استناد می شد. اکنون با این تحقیق که تک تک علائم وقف و ابتداء را در مصحف شریف مورد بررسی قرار داده و به نظر علما نیز رسیده است، جایگاه برخی از وقف و ابتدائات تغییر یافته و نیز وقفی با عنوان "مرخص" در نظر گرفته شده است.
بابایی با بیان این مطلب که برای تمامی انواع و جایگاه وقف و ابتدائات در این کتاب که به زودی رونمایی می شود، مستندات علمی ارائه شده است، ادامه داد: نتایج حاصل از این تحقیق در مصاحف چاپ مرکز طبع و نشر اعمال می شود و امید است دیگر مراکز ذیربط نیز از آن در چاپ و نشر قرآن تبعیت کنند.
چاپ قرآن با حاشیه لغوی ادبی ویژه دو قشر
مدیر اجرایی مرکز طبع و نشر قرآن چاپ کتاب الهی همراه با حاشیه لغوی و ادبی را دیگر اقدام انجام شده در سال 90 برشمرد و تصریح کرد: این کتاب در دو سطح تالیف شده است. سطح نخست ویژه عموم با در نظر گرفتن بهترین معادل های فارسی که برای افراد دارای آشنایی با زبان عربی و نیز تحصیلات مقطع متوسطه دارای کاربرد است و در نوبت نخست پنج هزار نسخه از آن به بازار عرضه شد.
وی ادامه داد: اما در بخش تخصصی شرح لغات مشکل قرآن توسط حمیدرضا مستفید استخراج شده و به رشته تحریر درآمده است و بیشتر بر مباحث صرف و نحو تمرکز دارد. این قرآن که پنج جزء انتهایی آن منتشر شده است می تواند مرجعی مستدل برای طلاب، روحانیون و دانشجویان رشته های مرتبط باشد البته حجم بالای کار از سرعت تالیف کاسته است. اما علاوه بر پنج جزء پایانی، کار سه جزء نخست مصحف شریف نیز به پایان رسیده است.
بابایی با اشاره به تجدید چاپ برخی کتب در سال 90 توسط مرکز طبع و نشر عنوان کرد: کتب "دانش وقف و ابتداء" به قلم ابوالفضل علامی، "تقسیمات قرآنی"، "سور مکی و مدنی" و "سجده های تلاوت" که توسط گروهی از محققان مرکز تالیف شده و با کارشناسی های دقیق محل نزول هفت سوره از سور قرآنی را تغییر داده است از جمله کتبی است که امسال تجدید چاپ شده اند.
تغییر محل سجده سوره فصلته از آیه 38 و 37
وی با بیان مطلب که نتایج حاصل از پروژه های تحقیقاتی در تمامی مصاحف مرکز طبع و نشر اعمال می شود، ابراز کرد: نمونه این امر تغییر محل سجده واجب سوره مبارکه فصلت از آیه 38 به 37 است. همچنین ارائه قرآن برای لایه عمومی جامعه و متناسب با سلایق و بازخوردهای متنوع مخاطبان از دیگر اقدامات این مرکز است به گونه ای در فروشگاه آن بین 10 تا 12 مصحف مختلف در قطع، کتابت و نگارش عرضه می شود.
بابایی ادامه داد: قرآن در قطع پالتویی و با شمارگان 550 هزار نسخه، یک چهارم جیبی در 365 صفحه و قرآن وزیری برای دانش آموزان با شمارگان 4 میلیون جلد نیز در همین راستا طبع و نشر شده اند. علاوه بر این چاپ قرآن حکیم با ترجمه زیرنویس و تفسیر روبه رو هم که برای عموم قابل کاربرد است در دستور چاپ قرار دارد. همچنین دو پروژه تحقیقاتی تفسیری نیز در دست انجام محققان مرکز است.
مدیر اجرایی مرکز طبع و نشر قرآن ابراز کرد: حاشیه تفسیری برای دانشجویان شامل یک مطلب از هر صفحه که مرحله نخست اجرای آن با استخراج موضوعات مبتلابه این قشر با همکاری مرکز آمار و اطلاعات از طریق نظرسنجی از 10 هزار نفر انجام شده است. هم اکنون محققان در حال نگارش مطالب تفسیری متناسب با اولویت های استخراج شده هستند. علاوه بر این پر.ژه ای مشابه برای دانش آموزان از طریق نظرسنجی از آنها، فرهنگیان و نیز چهره های قرآنی در حال انجام است.
وی با بیان این مطلب که کار تدوین حاشیه تفسیری 20 جزء قرآن برای دانش آموزان بر اساس اولویت های مشخص شده، به اتمام رسیده است، گفت: امید است با اهتمام مرکز این اجزا در سال 91 روانه بازار نشر شود.
انجام ترجمه گروهی از آیات وحی
یکی دیگر از اقداماتی که در مرکز طبع و نشر قرآن کلید خورده است ترجمه گروهی توسط عده ای از محققان این مرکز است. از ویژگی های این ترجمه می توان به قلم روان، معادل های صحیح، جذاب و پرکاربرد فارسی همراه با ارائه توضیحاتی که برای فهم آیه نیاز است. همچنین این ترجمه هم اکنون توسط کارشناسان مختلف در حال بازنگری است.
تهیه فونت جدید نسخ عربی دیگر دستاورد مرکز طبع و نشر در سال جدید محسوب می شود. پیش از این فونت های رایانه ای مرسوم بود که به دلیل تولید در 14 سال پیش نقدهایی به آم گرفته می شد اما با تدوین این فونت جدید که مرحله نهایی را طی می کند و استادانی همچون سیدمهدی سیف اصلاحاتی را به جهت روخوانی وروانخوانی در آن اعمال می کنند، می توان به سهولت صفحه به صفحه مصاحف را حروفچینی کرد.
بنابر پیش بینی های انجام شده کار تدوین این فونت پیش از اغاز سال جدید به پایان می رسد و در اوایل سال 91 رونمایی می شود و از جمله ویژگی های آن می توان به خوانایی و زیبایی اشاره کرد.
اما یکی از اقدامات مهم مرکز طبع و نشر که در اوایل سال 90 رخ داد راه اندازی دارالکتابه قرآن با هدف ارتقای خط نسخ در کتابت مصحف شریف بود.
دارالکتابه در ابتدای فعالیت فراخوانی عمومی برای تجمیع آثار نسخ نویسان را اعلام کرد و پس از آن دوره آموزشی چهار روزه را با حضور استادانیه مچون محمدالقاضی از سوریه و احمد عبدالرضایی و ایرج نعیمایی از ایران برگزار کرد. البته در حاشیه این دوره آموزشی، نمایشگاه آثار خوشنویسی محمدالقاضی نیز به مدت 10 روز برپا شد.
پس از واکاوی نتایج مثبت این دوره چهار روزه، مصوب شد که دوره های ماهیانه با حضور استادان برجسته این فن برگزار شود از این رو در سال 90، 10 جلسه آموزشی برگزار شد که آخرین مورد آن در اسفند ماه با حضور 40 کاتب از سطح کشور رخ داد و حاصل آن در نمایشگاهی عرضه شد.
استقبال نسخ نویسان به اندازه ای از دوره های آموزشی مرکز بالا است که برگزاری کلاس های هفتگی نیز در دستور کار قرار گرفت . این کلاس ها با حضور استادانی همچون محمدعلی قربانی، ابوالفضل خزائی و محمدتقی رضوی ویژه نسخ نویسیان از استان های مختلف برگزار شد.
دوره های آموزشی دارالکتابه در زمینه خط نسخ همزمان با ماه مبارک رمضان آغاز شد و با حضور احمد عبدالرضایی تاکنون هفت جلسه آن برگزار شده است. همچنین جلسات فهتگی آموزش این خط نیز با حضور استادان حسین کاشانی و مسعود فاضلی مقدم در حال برگزاری است.
بنابر گفته های بابایی تشکیل تیم های کتیبه نویسی از میان این گروه های حاضر در این دوره های آموزشی رویکرد دارالکتابه است. البته بنابر تصریح داوران جشنواره های رضوی و فجر خطوط نسخ و ثلث رشد خوبی داشته است که اگر همه آن به همت دارالکتابه نبوده باشد اما نمی توان تاثیر آن را نادیده گرفت. امری که پیش بینی می شد طی چند سال آینده رخ دهد ظرف چند ماه رخ داده است.
پایان پیام/
نظر شما