به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، حضرت «عبدالعظیم حسنی (ع) از نوادگان «امام حسن (ع)» هستند. محدث نوری نیز درباره فضایل نهفته در وجود ایشان می‌گوید: حضرت «عبدالعظیم حسنی (ع)» مردی پارسا، امانتدار، صادق در گفتار، عالم به امور دینی، معتقد به توحید و عدل بود و احادیث فراوانی می‌دانستند در عین حال تقوا پیشگی و درستکاری ایشان باعث بلندی جایگاه و مقام حضرت نزد «ائمه اطهار (ع)» بود و به خاطر کرامت طبع، عزت نفس و خدمت به محرومان ایشان را به «السید الکریم» ملقب کردند.. لذا در این خصوص با حجت الاسلام والمسلمین «مجید آقاجانی»، دبیر ستاد اقامه نماز استان آذربایجان شرقی گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.
در خصوص زندگی نامه حضرت شاه عبدالعظیم حسنی توضیح دهید؟
حضرت شاه عبدالعظیم حسنی(ع) یکی از شخصیت های علمی و جهادی بودند. وی فرزند «عبدالله بن علی» از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) است و نسبش با چهار واسطه از ائمه اطهار(ع) به آن حضرت می‌رسد. پدرش عبدالله نام داشت و مادرش فاطمه. «احمد بن علی نجاشی» که یکی از ارکان علم رجال است، درباره نسب ایشان می فرماید: هنگامى كه جنازه ايشان را براى غسل برهنه مىكردند، در جيب لباس ايشان نوشت هاىی يافت شد كه در آن نسب آن حضرت اين گونه ذكر شده بود، من ابوالقاسم، عبدالعظيم بن عبداللّه بن على بن حسن بن زيد بن على بن حسن بن على بن ابى طالب هستم. وی در زمان حیات حسن بن زید متولد شدند. عبدالله فرزند علی بود که نام جد اول حضرت عبدالعظیم است و لقبش حدید می باشد و در دوران خلافت بر ضد عباسیان قیام کرد، بعد از دستگیری به بغداد منتقل شدند و در نهایت در زندان وفات یافتند.
بنابراین «علی ابن الحسن(ع)» فرزند زید و جد دوم عبدالعظیم (ع) می باشد، تنها فرزند زید بوده و از بزرگان عصر خود به شمار می رفت، در بین بنی هاشم به بخشش، کرم، سخاوت و خدمت به محرومان شهرت داشتند؛ لذا این «زید» فرزند امام حسن (ع) است که جد سوم عبدالعظیم حسنی محسوب می شود. ایشان هم به کرامت طبع، عزت نفس و کثرت نیکوکاری شهرت داشتند و در چند منزله مدینه دفن شده است.
زندگینامه نیاکان و خاندان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) نشان می دهد که این خاندان دو خصوصیت و ویژگی برجسته داشتند، یکی مبارزه و پیکار بر ضد ستم و سلطه استکباری حاکم در جامعه اسلامی، دیگری کرامت طبع، عزت نفس و خدمت به محرومان است. خود حضرت عبدالعظیم مشهور به «سیدالکریم» بودند این لقب نشان از کرامت طبع و عزت نفس ایشان دارد.
حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام فرزند عبدالله، فرزند علی، فرزند حسن، فرزند زید، فرزند امام علیه‌السلام است.بنابراین نسبش با چهار واسطه به آن حضرت می‌رسد . ایشان در چهارم ماه ربیع الاخر سده 173 هجری قمری (( 25 تیر ماه 158 یزدگردی)) در زمان هارون الرشید ملعون در شهر مقدّس مدینه در خانه جدش امام حسن(ع) متولد شدند و مدّت 79 سال عمر با برکتشان با دوران امامت چهار امام معصوم یعنی امام موسی کاظم علیه‌السلام ، امام رضا علیه‌السلام، امام محمد تقی علیه السّلام و امام علیّ النّقی علیه‌السلام مقارن بود و در پانزدهم شوال چشم از جهان گشودند.
حضرت عبد العظیم حسنی (ع) دوره کدام امامان را درک کرده بودند؟
ایشان از دوره امام کاظم (ع) تا دوره امام حسن عسکری (ع) را درک کردند. امامان معصوم مردم را برای حل مشکلات دینی و یافتن پرسش های اعتقادی و عملی به حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) ارجاع می دادند، «ابوتراب رویانی» روایت کردند که شنیدم «ابو حماد رازی» گفت: خدمت امام هادی (ع) در سامرا رسیدم و مسایلی از حلال و حرام پرسیدم، ایشان جواب دادند،سپس فرمودند: «ابو حمار» هر وقت از امور دینی در منطقه ات برای تو مشکلی پیش آمد از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی(ع) بپرس و سلام مرا به او برسان. این تعبیر، به روشنی نشان می‌دهد که حضرت عبدالعظیم (ع) در عصر خود، مجتهد توانمندی بوده که بر اساس اصول و قواعدی که از اهل بیت علیهم السّلام در اختیار داشته، می‌توانسته دیدگاه‌های اسلام ناب را در زمینه‌های مختلف اعتقادی و عملی، استخراج کند و به پرسش‌های مردم پاسخ گوید.
عبدالعظیم حسنی (ع) صاحب تألیف نیز بوده است، مرحوم نجاشی در کتاب «رجال» خود حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) را یکی از مولفان شیعه نام برده است،کتاب «خطب امیرالمومنین (ع)» را به ایشان نسب می‌دهند و چه بسا «سید رضی» در تدوین نهج‌البلاغه از این کتاب استفاده کرده باشد.
فرمایش امام هادی (ع) در خصوص برابری زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) با امام حسین(ع) چیست؟
امام هادی (ع) فرمودند: زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) فضیلت زیارت حضرت سیدالشهدا (ع) را دارد،به همین دلیل است که برخی از بزرگان فرمودند: حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به مرگ طبیعی و معمولی از دنیا رفتند.حرم حضرت عبدالعظیم شعبه‌ای از حرم سیدالشهدا (علیه السلام) است و این خود فضیلتی بزرگ و حاکی از جایگاه بلند عبدالعظیم (ع) در نزد اهل بیت (علیهم السلام) و عظمت معنوی ایشان است. بنابراین حضرت عبدالعظیم باید از خصوصیات و مقامی برخوردار باشد که از مرقد مطهرش نور و شمیم حرم مطهر سیدالشهدا (علیه السلام) ساطع و استشمام می‌شود.
چرا حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به شهر ری هجرت کردند؟
سابقه مبارزاتی خاندان آن بزرگوار از یک سو و از سوی دیگر شخصیت علمی و جهادی و ارتباط بسیار نزدیک ایشان با اهل بیت (علیهم السلام)، موجب شده که ایشان در سال‌های پایانی عمر شریفشان، تحت تعقیب حکومت وقت قرار بگیرند و به همین دلیل و در راستای ادامه فعالیت‌ها و مبارزات، و چه بسا با اشاره امام هادی (علیه السلام)، به صورت مسافری ناشناس و در لباس پیک، به شهرهای مختلف سفر می‌کردند تا اینکه در شهر ری رحل .اقامت افکند
بر همین اساس ایشان به ری هجرت کرده و در آنجا ساکن شدند لذا برخی معتقدند که حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) با مرگ طبیعی از دنیا رفتند در صورتی که چند دلیل وجود دارد که ایشان با زهر به شهادت رسیدند، یک دلیل این است که وی را شناسایی کرده بودند، دلیل دیگر تشبیه زیارت حضرت عبدالعظیم (ع) به زیارت امام حسین (ع) که دلیلی بر شهادت ایشان است. امام رضا (ع) فرمودند: هر کسی که نتوانست مرا زیارت کند، حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) را زیارت کند؛ هر کس قبر حضرت عبدالعظیم (ع) را زیارت کند بر خدا لازم است که او را داخل بهشت کند، چنانچه زیارت قبر امام حسین (ع) هم همین طور است. همچنین روایات بسیار زیادی از حضرت عبدالعظیم (ع) به ما رسیده است، صاحب بن عبّاد ، ايشان را «كثير الحديث و الرواية» توصيف كرده است، کتاب هایی همانند جنت النعیم و تذکره العظیمه از ایشان وجود دارد.
نظر شما