به گزارش خبرگزاری شبستان، احمدغفاری عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در یادداشتی تقسیم کار ملی در الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت را بررسی کرده است. متن کامل یادداشت حجت الاسلام و المسلمین احمدغفاری عضو اندیشکده معنویت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در یازدهمین کنفرانس این نهاد به شرح زیر ارائه خواهد شد.
یکی از امور ضروری در بررسی میزان تحقق اهداف یک سند برنامه، در اختیار داشتن شاخصی برای اندازه‌گیری تحقق اهداف آن است.
بر اساس اندیشه‌های اسلامی، شاخص‌ها به شاخص‌های شناختی و شخصیتی قابل تقسیم هستند؛
شاخص‌هایی همچون اعتماد به وعده‌ی نصرت الهی، مقاومت و ظلم‌ستیزی، نظم‌پذیری، مهرورزی و مدارای اجتماعی، تحفّظ اجتماعی بر صداقت، تحفّظ اجتماعی بر کرامت انسانی و میزان بردباری اجتماعی را می‌توان در این دو دسته از شاخص‌ها مشاهده نمود.
سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به مثابه‌ی سند بالادستی در میان اسناد ملّی جمهوری اسلامی ایران، سالیانی است که با نظارت اساتید برجسته و محققان عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تدوین شده است. این سند فاخر، مشتمل بر بخش‌هایی همچون مبانی، آرمان‌ها، رسالت، افق و تدابیر است که مدت‌ها توسط کارگروه‌های اندیشه‌ورز در مرکز الگو مورد تحقیق نقادانه قرار گرفته و در نهایت، به تحریر نهایی رسیده است.
در این میان، برخی اندیشکده‌ها در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت همچون اندیشکده‌ی معنویت و علم، در جایگاه ارکان قرار گرفته‌اند؛ بدین معنا که موضوعاتی همچون معنویت، ضروری است که در همه‌ی سطوح و ابعاد سند اشراب گردد و حالت انضمامی در سند نداشته باشد.
این رویکرد برخاسته از اندیشه‌ی متعالی اسلام است که معنویت را برخلاف نگرش‌های انحرافی در سایر ادیان، مختص به زمان و مکان و زاویه‌ای خاصی از زندگی ندانسته و آن را به مثابه‌ی حقیقتی جاری در سراسر هستی و زندگی موجودات و بالاخص انسان می‌داند.
حال که این سند به سطحی از بلوغ و غنای محتوایی دست یافته است و قرار است توسط رهبر حکیم انقلاب اسلامی ابلاغ گردد، ضروری است که به برخی از پرسش‌های بسیار مهم در خصوص مقام اجرای تدابیر سند التفات کرد.
پرسش‌هایی از این دست که:
چه ضمانت عملی و عینی برای اجرای مدبّرانه‌ی تدابیر مأخوذ در سند وجود دارد؟
با چه شاخص‌هایی می‌توان درصد و میزان تحقّق تدابیر سند را مورد اندازه‌گیری و رصد قرار داد؟
این یادداشت به دنبال این مقصود است که بتواند شاخص‌های قابل رصد و بررسی برای کشف میزان تحقّق حیث معنویّت تدابیر در سطح اجتماع را تعریف و تبیین کند تا دستگاه‌های رصدکننده بر اساس این شاخص‌ها بتوانند میزان توفیق مسئولان مربوطه را در انجام وظایف محوله، مورد تدقیق قرار دهند.
شاخص‌های موجود در این زمینه در مجموع به شاخص‌های شناختی و شخصیتی قابل تقسیم هستند؛ مقصود از شاخص شناختی، بدین معنا است که در سالک معنوی، شناختی خاص باید محقّق شود و با وجود و عدم این شناخت و نیز با قوّت و ضعف آن، می‌توان به معنویت سالک پی برد.
مهمترین شاخص شناختی، باور و توکّل توحیدی می¬باشد. بر اساس اندیشه اسلامی، یکی از مشخّصات سالک معنوی، برخورداری از باور توحیدی است؛ مهمترین بُعد باور توحیدی در سلوک معنوی، مربوط به ساحت توحید افعالی است؛ فرد یا جامعه‌ی معنوی باید موجودیت حقیقتی برتر و در عین حال، مؤثر در سراسر وجود هر موجودی را بپذیرد.
شاخص شخصیتی، به ویژگی شخصیتی سالک اشاره دارد. شاکله و شخصیتی که بر اساس شاخص شناختی فوق برای سالک معنوی، اعم از فرد و جامعه، محقّق می‌شود، شخصیت ویژه‌ای است که با تعبیر شاخص شخصیتی یاد شده است؛ برای ارزیابی سالک معنوی، همانگونه که می‌توان از طریق نوع شناخت و نوع نگرش به جهان و اسباب حاکم بر آن، به اصالت معنویت و میزان قرب و بعد معنوی پی برد، همچنین می‌توان با پیامدهای شخصیتی به این مقصود دست یافت. شاخص‌های شخصیتی عبارتند از باور توحیدی و اعتقاد به احاطه‌ی عالَم شهود توسط عالَم غیب و عوامل غیبی، فضیلت‌خواهی، آزادی عقلانی، مقاومت و عدالت‌ورزی، اعتماد به وعده نصرت الهی، نظم‌پذیری، مهرورزی اجتماعی، تحفظ بر صداقت، تحفّظ بر کرامت انسانی و در نهایت، تاب‌آوری و صبر.
متن کامل این یادداشت بصورت مقاله در روزهای 28 و 29 اردیبهشت 1401 بصورت حضوری و مجازی توسط نویسنده ارائه می شود. علاقمندان جهت کسب اطلاعات بیشتر از کنفرانس به وبگاه http://Conference.olgou.ir مراجعه نمایند.
نظر شما