خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: کتاب علم اجتماعی اسلامی: بازآفرینی نظریه استاد مطهری اثر مهدی جمشیدی در گروه فرهنگ‌پژوهی توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد.
مرتضی مطهری در کتاب «جامعه و تاریخ» می‌نویسد که اسلام، یک مکتب جامعه‌شناسانه نیست و هیچ‌یک از مطالب اجتماعی قرآن کریم، با زبان و اصطلاحات علم‌اجتماعی، مطرح نشده‌اند، امّا درعین‌حال، تعداد زیادی از مسأله‌های علم‌اجتماعی، به‌طورکامل، قابل استنباط و استخراج از این کتاب آسمانی هستند. اثری که در دست گرفته‌اید، صورت تفصیلی و بسط‌یافتۀ همین چند جملۀ بنیادی و راهگشا است و می‌کوشد در قالب فلسفۀ علم‌اجتماعی‌اسلامی، هم به چیستی و چرایی علم‌اجتماعی‌اسلامی بپردازد، و هم از چگونگی ایجاد آن سخن بگوید. به‌این‌ترتیب، برای نخستین‌بار و به‌صورتی منسجم و سرشار از جزئیّات، فهم و روایت مطهری از این شاخه از فلسفه‌های مضاف به علم، بازسازی شده است.
در بخشی از مقدمه این اثر آمده است:
موضوعِ این پژوهش به‌طورعام، «علمِ‌اجتماعی» و به‌طورخاص، «علمِ‌اجتماعیِ‌اسلامی» است. علمِ‌اجتماعی، شاخه‌ای گسترده و مهم از علومِ‌انسانی است و علمِ‌اجتماعیِ‌اسلامی نیز سنخ و صنفی از علمِ‌اجتماعی. علمِ‌اجتماعی همانندِ بسیاری از رشته‌های دیگرِ علومِ‌انسانی، دربردارنده مجموعه‌ای از «رهیافت‌ها» است، و در واقع، علمِ‌اجتماعی چیزی نیست جز انباشتی از همین رهیافت‌های گوناگون در کنارِ یکدیگر. از این زوایه، «علمِ‌اجتماعیِ‌اسلامی» رهیافتی در کنارِ سایرِ رهیافت‌های علمِاجتماعیِ موجود شمرد، با این تفاوت که علمِ‌اجتماعیِ‌اسلامی به‌دلیلِ «دینی‌بودن»، با همه رهیافت‌های دیگر که سکولار هستند، متفاوت است. مسأله از این نقطه شکل می‌گیرد که ما به «علمِ‌اجتماعی»، حاجتِ قطعی داریم، ولی استفاده از علمِاجتماعیِ موجود را روا نمی‌شماریم. و امّا شرحِ این تعارض از پی می‌آید. علمِ‌اجتماعی، علمِ گریزناپذیر است؛ چون ازیک‌سو، انسان به‌حسبِ طبعِ خویش، موجودی اجتماعی است و نمی‌تواند اجتماع را ترک کند، و ازسوی‌دیگر، انسان باید جامعه را بشناسد و آن‌را تدبیر نماید تا بتواند به آن، کمال و اعتلاء بخشد. به‌عبارت‌دیگر، انسان در جهانِ اجتماعی، زندگی می‌کند و جهانِ اجتماعی نیز خودبه‌خود، رشد و ترقّی نمی‌یابد، بلکه انسان باید این جهانِ انسان‌ساخته را تدبیر کند و گِره از معضلات و چالش‌های آن بگشاید تا انسان‌هایی که در درونِ آن به‌سَرمی‌بَرند، به فضایل و کمالاتِ فردی دست یابند. شناخت و تدبیرِ جهانِ اجتماعی نیز متوقفِ بر علمِ‌اجتماعی است، چنان‌که اگر علمِ‌اجتماعی در میان نباشد، روندهای جهانِ اجتماعی دچارِ اختلالِ بنیادین می‌شوند. همچنین ازآنجاکه برای شناخت و تدبیرِ جهانِ اجتماعی، «نظریه» در دست نداریم، و جهانِ اجتماعی را نمی‌توان «در خلاء» و «فارغ از نظریه» سامان بخشد و راهبری کرد، بیش از یک سده است که در عمل، به «علمِ‌اجتماعیِ‌غربی» روآورده‌ایم و آن‌را «ترجمه» و «مصرف» می‌کنیم، امّا این سنخ و صنف از علمِ‌اجتماعی، «سکولار» است و بر مبادیِ متعارض با دین به‌طورکلّی، و اسلام به‌طورخاص، بنا شده، و راه‌‌حلّ‌ها و نسخه‌هایش نیز با ارزش‌ها و غایاتِ جهانِ اجتماعیِ اسلامی، متضاد است. ازاین‌رو، باید به‌دنبال ایجادِ علمِ‌اجتماعیِ‌اسلامی باشیم و غفلت از این امر را، مساوی با اضمحلال و فروپاشیِ جهانِ اجتماعیِ اسلامی بشماریم.
کتاب علم اجتماعی اسلامی: بازآفرینی نظریه استاد مطهری اثر آقای مهدی جمشیدی با قیمت ۱۱۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.
نظر شما