آیین نامه «خدمت در حرم مطهر» تحول بزرگی برای خدمت به زائران ایجاد کرده است

به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد، «محمد مهدی برادران» امروز شنبه (۱۵ آبان) در نشست خبری که به منظور تشریح «آیین نامه جدید خدمت در حرم مطهر رضوی» برگزار شد؛ با بیان اینکه مدیریت عالی حرم از دو سال قبل با هدف یکپارچگی خدمات ارائه شده در حرم مطهر شکل گرفته و ذیل تولیت معزز فعال می باشد؛ گفت: مدیریت عالی حرم شامل چندین حوزه معاونتی از جمله معاونت تبلیعات و ارتباطات اسلامی، معاونت اماکن متبرکه، معاونت خدمات زائرین حرم مطهر، معاونت فنی و نگهداری و معاونت پشتیبانی حرم مطهر می باشد.

مدیر عالی حرم مطهر رضوی با اشاره به سیاست های ابلاغی تولیت در افق ۱۴۱۰؛ بیان کرد: در همین راستا سیاست های مشخصی و چشم اندازی طراحی شد که بر اساس آن شایسته ترین خادم برای بیشترین زائر دنبال می شود؛ توجه به بعد کیفیت خدمات و افزایش کمیت خدمات برای توسعه امر زیارت حضوری و مجازی برای ارائه خدمات نو در سیاست های ابلاغی مد نظر است.

وی افزود: در همین راستا برنامه ای در سال 1400 تنظیم شده که شامل 688 خدمت ضروری اعم از خدمات فنی، خدمات رفاهی و پشتیبانی برای زائر هستند که اگر این خدمات درست ارائه نشود ممکن است خللی در روند زیارت و تسهیل امر زیارت حاصل شود لذا ما به دنبال این هستیم علاوه بر افزایش سطح کیفی و کمی خدمات در موضوعات تحولی ورود کنیم و تحول را در ارائه خدمات داشته باشیم و شکل گیری معاونت خدمات زائرین و استفاده از پیشنهادات مردم در تماس با سامانه 138 در همین راستا است. ستادی نیز به صورت 24 ساعته برای یکپارچگی بیشتر خدمات در حرم شکل گرفته است و از مسائل جزئی تا مهم همه را پیگیری می کند و در دل این کار موضوع مدیریت بحران در حوادث نیز دنبال می کند. 

برادران با بیان اینکه یکی از تحولات مد نظر علاوه بر تحولات در مسائل عمرانی، موضوع تحول در نوع خدمت ارائه دهنده توسط خدام است که در آیین نامه مورد بازنگری قرار گرفت؛ گفت: آیین نامه یکی از قدیمیترین و باثبات ترین آیین نامه ها در سطح کشور است همچنین حوزه خدمت در آستان بیش از ۵۰۰ سال روال دیوانی دارد که نشان دهنده انظباط است و اسنادی داریم که مربوط به ۲۵۰ سال پیش است  که در آن قید شده فرد خادم در چه پستی و چه وظیفه ای انجام می دهد.

وی بیان کرد: آیین نامه ای که قبلا در سال 1322 و 1338 اصلاح شده بود در سال ۵۸ و ۶۰ و ۷۷ و ۸۳ اصلاحاتی صورت گرفته و امسال نیز اصلاحاتی در آن صورت گرفته است و اگرچه مخاطب این آیین نامه خادمین و خادمیاران حرم مطهر هستند اما زائرین و افراد پژوهشگر را شامل می شود. ما در اصلاحیه آن تلاش کردیم هم به متن و هم به مفاد آیین نامه های قبلی تا حد امکان وفادار باشیم لذا با مشورت پیشکسوتان خدمه ، سرکشیک ها حوزه های کارشناسان خدام فعال در عرصه های حقوقی و تبیین در محضر تولیت در کارگروه ویژه بازنگری و در شورای سرکشیک های ۸ گانه حرم و معاونبن کشیکها آیین نامه اصلاح شد.

مدیر عالی حرم مطهر رضوی با بیان اینکه آیین نامه ابلاع شده چند ویژگی دارد با ابلاغ تولیت صورت گرفته و در این آیین نامه به موضوع سیاست های آستان، توسعه عناوین خدمت جدید توجه شده است؛ گفت: خدمت خادمیاری از سال ۶۸ در قالب خادمیارن گروه ارشاد در حرم آغاز شده  و از سال 73 در حرم رسمیت پیدا کرده است، در این آیین نامه ۵ نوع خدمت روضه منوره، حفاظ، فراشان، کفشدار و دربان داریم و خدمت خادمیاری در آیین نامه ۱۴۰۰ اضافه شد که اکنون ۶ نوع خدمت شد.

مدیر عالی حرم مطهر رضوی بیان کرد: برخی از خدمت ها را نمی توان تغییر داد چون هم پیشینه دارد و هم موقوفاتی برای این منطور وجود دارد؛ لذا ما به دنبال تحول و ثبات آیین بودیم، پیشنهاداتی می آمد و بررسی می شد لذا به همین دلیل روند تدوین آیین نامه طولانی شد.

وی بیان کرد: این خدمتی که به عنوان خادمیای گنجانده شد ۴۴ خدمت در ذیل آن گنجانده شده است مشابه خادمیاری که در خدمت نسیم رضوان، نعیم رضوان، زلال و انیس رضوان می باشد البته خادمیاران نظام پیشنهادات سالهاست که در حرم نقش پایش و ارزیابی دارند، خادمیاری نوآوری در حرم بیش از یک سال است که شکل گرفته است با کمک شرکت های دانش بنیان. نوآوری دز زمینه گل آرایی، عمرانی، میهمانسرای حرم، و ... دارند.

برادران با بیان اینکه رسال اصلی حرم امر زیارت است و ما نیز به دنبال امر زیارت متعالی هستیم؛ گفت: تلاش شده ایین نامه به گونه ای نوشته شود که ماندگاری آن حفظ شود، در طرح خادمیاران افراد می توانند زمانی از وقت خود را درخدمت و زمانی را خدمت تخصصی انجام دهند مانند پزشکی که زمانی در حرم کشیک می دهد و زمانی را برای طبابت در دارالشفا و یا خدمت هایی که ما نیاز داریم وقت می گذارد و همین طور در هر شغلی که هستند. 

وی بیان کرد: خدمت در حرم در قالب کشیک های ۷ و یا ۸ گانه است، لذا تحولی در بحث گروههای سنی داشتیم که از این به بعد شاهد خدمه ۲۰ سال خواهیم بود. پیشکسوتان خدمت فقط در مراسم خطبه و سفره خواهند بود و درصد کمی برای ارائه خدمات به زائرین خواهند داشت البته شئونات همه خدام مورد توجه قرار گرفت است و تلاش شده در آیین نامه شفاف سازی در جذب داشته باشیم، اگر چه تلاش کردیم افراد زیادی را در استان های مختلف به عنوان خادمیار جذب کنیم اما باز هم ظرفیت ما محدود است . بحث خدمت خواهران در این آیین نامه خدمه پیش بینی و ساعات خدمت و مرخصی آن و بهره مندی آن متفاوت شده و همه اینها در قالب بازنگری آیین نامه حدید خدمت در حرم مطهری رضوی با ابلاغ تولیت بیش از 700 ساعت جلسه و کار کارشناسی صورت گرفته است.

مدیر عالی حرم مطهر رضوی گفت: کار گروه صیانت شکل می گیرد که اگر گزارشی از تخلف خدمه ای به ما برسد در آنجا بررسی می شود، تاکید ویژه به آموزش خدام شده است و اکنون نیز ما بیش از ۱۰۰ هزار نفر ساعت دوره آموزشی برگزار کردیم. همچنین به زودی آیین نامه منشور حقوق زائر توسط تولیت ابلاغ خواهد شد که به این موضوع کمک خواهد کرد که در این آیین نامه مراسمات آیینی حرم در آن درج شده است. اپلبکیشن نسیم رضوان در اختیار خدام و عموم زائرین قرار گرفته و در آن نکات مهم خدمت، برنامه های حرم مطهر، سوابق آموزشی و اطلاعات سابقه خادم درج شده است تاکنون با این سامانه ۲۵۵۰ نفر اطلاعات آنان به روز شده است.