خبرگزاری شبستان- مشهد- مرضیه وحدت؛ حضرت خدیجه (س) در سخت ترین دوران تاریخ اسلام نقش کلیدی داشتند و در دوران بعثت با حمایت های مادی ومعنوی خویش از پیامبر اکرم (ص) نقش مهمی در تثبیت و گسترش اسلام ایفا نمودند. ایشان تمام ثروت، و مال و اموال خویش را در راه رضای خدا بخشیدند و در ترویج اسلام و پیشبرد اهداف آن با حمایت از پیامبر (ص) نقش بسزایی داشتند. سالروز وفات حضرت (س) فرصتی پیش آورد که با حجت الاسلام مهدی شریعتی تبار کارشناس دینی و مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی گفتگویی داشته باشیم:
حضرت خدیجه (س) نزد پیامبر (س) از چه جایگاه و منزلتی برخوردار بودند؟
ایشان از جایگاه ولایی نزد پیامبر (ص) برخوردار بودند به گونه ای که پیامبر گرامی فرمودند: بخدا سوگند خداوند بهتر از او زنی به من نداده،او بود که به من ایمان آورد هنگامی که مردم کفر ورزیدند،و او بود که مرا تصدیق کرد در حالی که مردم مرا تکذیب کردند و او بود که در مال خود با من مواسات کرد، در وقتی که مردم محرومم کردند و از او بود که خداوند فرزندانی روزی من کرد و از زنان دیگر نسبت بفرزند محرومم ساخت و از عایشه روایت کرده اند که گفت: هیچ گاه نمی شد که رسول خدا از خانه بیرون رود جز آنکه خدیجه را یاد می کرد و ستایش و مدح او را می نمود،
در روایات مقام «اعراف» و مقام «مصطفی» برای حضرت خدیجه (س) ذکر شده است در این خصوص توضیح بفرمایید؟
اعراف یک جایگاه بلند بالایی در بهشت است که در آنجا افراد که شامل پیامبر (ص) و معصومین (ع) می شود سایر مردمی که در محشر حضور دارند را نظارت می کنند وقتی فردی در دنیا یک چهره ممتاز در ایمان، حمایت از اسلام و هدایت آفرینی داشته است قطعا در قیامت نیز از چنین جایگاه ممتازی برخوردار خواهد بود که آن جایگاه را «اعراف» می گویند و قطعا حضرت خدیجه (س) فردی نقش آفرین در پیشرفت اسلام و هدایت جامعه اسلامی بودند و اگر در این جایگاه قرار داشته باشند حرف منطقی و درستی است
در مورد «مصطفی» یعنی برگزیده، فردی که اسلام، خدا و ایمان را بر می گزیند و انتخاب کننده دین حق است چنین افرادی برگزیده خدا می توانند باشند. حضرت خدیجه (س) به پاس خدماتی که به اسلام و فداکاری که در راه اسلام داشتند و حمایت هایی که از پیامبر اسلام (ص) برای دین داشتند خدای متعال هم یک گوهر گرانبهای بی نظیر در عالم خلقت به نام فاطمه (س) به ایشان داد و این افتخار مادری حضرت فاطمه (س) را خدا به حضرت خدیجه (س) داد و در دامن خدیجه (س) فاطمه ای (س) متولد شده که کوثر قران و سیده زنان بهشت است و این افتخار بزرگی است. در واقع خدا حضرت خدیجه (س) را برگزید برای اینکه فاطمه (س) در دامن او شکل بگیرد.
پیامبر (ص) در روایتی فرمودند: «خدا به من گفت که به خدیجه (س) بشارت دهم به خانه ای در بهشت به خاطر فداکاریهایش در دنیا که پایه های آن از زمرد است». حالا اینها مسائل و عبارتهایی است که به زبان دنیوی مطرح می شود لذا مقامات قیامت، بهشت و آخرت را فقط خدا می داند. پیامبر (ص) فرمودند: «و حقیقت واقعی خود قیامت آشکار می شود».
ولایت پذیری یکی از ضروریات جامعه اسلامی ما است و در روایات آمده که حضرت خدیجه (س) ولایت پذیری حضرت علی (ع) را قبل از اینکه ایشان به مقام ولایت برسند پذیرفته بودند و با ولایت امیر المومنین دار فانی را وداع گفته بودند در این خصوص توضیح بفرمایید؟
پیامبر (ص) وقتی به رسالت مبعوث شدند اولین بانویی که به پیامبر گرامی اسلام (ص) ایمان آورد حضرت خدیجه (س) بودند و اولین مردی که ایمان آورد حضرت علی (ع) بودند. حضرت علی (ع) از همان دوران کودکی به دلایلی در خانه حضرت خدیجه (س) و پیامبر (ص) بزرگ شدند و در این خانه حضور داشتند.
وقتی پیامبر (ص) مامور تبلیغ اسلام شدند در خانه حضرت خدیجه (س) چهل نفر از اقوام را دعوت می کنند و آنجا رسالت خود را اعلام می کنند و همانجا ولایت و امامت حضرت علی (ع) را اعلام می کنند. حضرت در واقع می خواهند بگویند هر کسی که به من ایمان آورد بایستی ولایت حضرت علی (ع) را قبول کند. در میهمانی هیچ یک از حاضرین به دعوت پیامبر (ص) پاسخ مثبت نمی دهد و فقط امیرالمومنین (ع) اعلام آمادگی می کنند.
پیامبر (ص) در آن میهمانی فرمودند: چه کسی هست در دین خدا من را یاری کند که برادر و وصی من در میان شما باشد و آنجا تنها حضرت علی (ع) اعلام آمادگی کرد و در آنجا فرمودند: این علی وصی و برادر من در میان شما است، باید سخن او را بشنوید و ولایت پذیر او باشید.
ما می دانیم حضرت خدیجه (س) از اولین پیشگامان اسلام هستند، ولایت امیرالمومنین طبعا به گوش حضرت خدیجه (س) رسیده بوده، از این رو هر چند عملا از نظر زمانی ولایت حضرت علی (ع) نرسیده بوده ولی چون در ایمان و باورشان این ولایت مداری را نسبت به مقام ولایت حضرت علی (ع) قبول داشتند، ولایت ایشان را پذیرفته بودند.
حضرت خدیجه (س) که آن مقامات را داشتند بدون تردید مقام ولایت پذیری و ولایت مداری را داشتند به ویژه که کاملا با حضرت علی (ع) و شخصبت ایشان از نزدیک آشنا بودند و این درس دیگری است که ما نیز به نقش ولایت در جامعه توجه کنیم که نقش کلیدی برای اسلام، جامعه و نظام اسلامی دارد و حتی در وظایف دینی و اسلامی ما از جمله نماز، روزه،حج، جهاد و ... سایر تعالیم اسلامی ولایت نقش کلیدی و محوری دارد.
ما هم ولایت ائمه معصومین را داریم و هم در انقلاب اسلامی که در راس ولایت فقیه است ولایت مداری نسبت به مقام ولایت در راس بوده است لذا این ولایت پذیری ملت ایران بوده که 43 سال انقلاب و نظام ما در برابر استکبار ایستاده و این درس بزرگی از مکتب حضرت خدیجه (س) است که شایبسته است مورد توجه همه قرار گیرد.
بدون تردید ما معتقدیم قبولی اعمال و اثرگذاری کارهای ارزشمند شرط آن ولایت است که ابتدا ولایت پیامبر (ص) و بعد حضرت علی (ع) و معصومین بوده است و این نقش کلیدی در قبولی اعمال و پایه های اسلام دارد.
آیا ذکر و نمازی که منسوب به حضرت خدیجه (س) باشد، در روایات آمده است؟
قطعا توجه به این بانوی بزرگ در روز و شب وفات ایشان که مورد توجه پیامبر گرامی بودند، توسل و توجه، سلام دادن و زیارت ایشان با توجه به اینکه این بانو در پیشگاه ائمه و در نزد خدا مقام بالایی دارند و به نوعی تعظیم شعائر اسلامی و تکریم مقام پیامبر (ص) و حضرت زهرا (س) است برای برآمدن حاجات مفید است.
به خوانندگان ما برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این بانوی بزرگ چه کتابهایی توصیه می فرمایید؟
نوعا کتابهایی که در تاریخ اسلام نوشته شده به زندگی و نقش حضرت خدیجه (س) در اسلام پرداخته است. البته کتاب «فروغ ابدیت در تاریخ اسلام » تالیف آیت الله شیخ جعفر سبحانی را پیشنهاد می کنم. این کتاب به زندگی حضرت خدیجه (س) ، ازدواجشان با پیامبر (ص) و نقش ایشان در اسلام و در شعب ابی طالب اشاره می کند.
نوعا کتابهایی در تاریخ اسلام به زبانهای عربی و فارسی در این زمینه نوشه شده است که علاقه مندان می توانند از آن بهره ببرند.
نظر شما