حرمت و خرافات خط قرمزهای عزاداری هستند

حجت الاسلام دکتر حسن اسدی، استاد حوزه علمیه قم به خبرنگار شبستان گفت: عزاداری سنتی یعنی عزاداری طبق آداب و رسوم هر جامعه و لزومی ندارد که عزاداری هر جامعه صراحتاً مورد امضای شارع هم باشد، بلکه همین که چارچوب کلی عزاداری مورد تأیید ائمه (ع) باشد، کافی است.
وی افزود: ائمه (ع) در جزئیات عزاداری و تعیین شکل آن دخالتی نمی کردند و حتی در روایاتی تصریح کرده اند که همان گونه که برای خود عزاداری می کنید، برای ما هم عزاداری کنید.
این استاد حوزه علمیه حرمت و خرافات را خط قرمزهای عزاداری دانست و گفت: اگر در عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) خرافه و حرام شرعی وجود نداشته باشد، هر نوع عزاداری مورد تأیید خدا و ائمه (ع) است.
وی با بیان این که در روایات تنها بر گریه برای امام حسین (ع) تأکید شده است، گفت: گریه ارتباط مستقیمی با قلب انسان دارد. شبهه ناشیانه ای در این زمینه مطرح می شود که فلسفه گریه برای امام حسین (ع) چیست؟ در صورتی که فلسفه مربوط به عقل است و گریه مربوط به قلب و احساسات.

حجت الاسلام اسدی ادامه داد: دقیقاً مثل این که شخصی پدرش مرده باشد و بعد شما به او بگویید فلسفه گریه تو چیست؟ در واقع در جواب این شبهه باید گفت: اگر کسی رابطه عاطفی با شهدای کربلا برقرار کرده باشد و در قلب و احساسات خود با آن ها هماهنگ شده باشد، هر زمان و هر مکانی که به یاد آن ها بیفتد به گریه می افتد و لزومی ندارد برای کسی که اصلاً این رابطه را نمی فهمد، توضیح دهیم که چرا گریه می کنیم.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا اهل بیت (ع) این قدر به گریه بر اهل بیت (ع) امر می کردند، گفت: امر به گریه به این دلیل است که قلب از ماهیت خود که انقلاب و دگرگونی است، خارج نشود، عبارت انا قتیل العبره به خوبی نشان دهنده این حقیقت عظیم است.

استاد حوزه علمیه با بیان این که از روایات اقتباس می شود که گریه و عزاداری تنها مختص امام حسین (ع) است، گفت: قطعاً بزرگداشت دیگر ائمه معصومین (ع) نیز ضروری است اما آن همه تأکید برای عزاداری و گریه، تنها مختص امام حسین (ع) است و همین است که عزاداری سیدالشهدا هر سال پرشورتر از سال های قبل برگزار می شود.

وی با اشاره به تأکید علما و بزرگان دین بر عزاداری سنتی گفت: اگر عزاداری وارداتی و غیربومی در منطقه ای وارد شود، قطعاً مردم آن منطقه با آن نوع عزاداری ارتباط برقرار نمی کنند و از آن طرف نوع عزاداری گذشته خود را نیز به دست فراموشی می سپارند. در نتیجه این خطر وجود دارد که اصل عزاداری از بین برود.
حجت الاسلام اسدی با اشاره به اختلاف فتاوای علما در مورد بعضی مسائل مربوط به عزاداری گفت: اختلاف فتوا طبیعی است، اما این که در جامعه به گونه ای وانمود شود که این مسئله مخالف با اسلام است، صحیح نیست. نیروی انتظامی نیز نباید در این گونه مسائل دخالت کند؛ زیرا تجربه نشان داده که هر جا نیروی انتظامی خواسته با وجهی از وجوه عزاداری مردم مخالفت کند درگیری پیش می آید.
این استاد حوزه علمیه وهن دین را یکی از مصادیق حرام شرعی دانست و گفت: اگر شأن مجالس اهل بیت (ع) به هر طریق پایین بیایید و مثلاً همان عباراتی را که در عشق های مادی به کار می برد، در مورد اهل بیت (ع) نیز به کار ببرد، باعث وهن اهل بیت (ع) می شود.
به عبارت بهتر، برای کم کردن فاصله خود با اهل بیت (ع)، نباید آن ها را پایین بکشیم، بلکه باید خودمان را بالا ببریم. اصلاً می توان گفت هدف این گونه مجالس همین است که خودمان را رشد دهیم.

وی با انتقاد از عملکرد صداوسیما در برنامه های مذهبی گفت: چرا در صداوسیما به یک مداح که از سواد کافی برخوردار نیست، بها داده می شود و حتی تصویر وی از رسانه بارها پخش می شود و در نتیجه این مداح با پشتوانه ای که از صداوسیما پیدا می کند، مریدان بسیاری پیدا می کند و کار به جایی می رسد که با این پشتگرمی حتی بر خلاف مرجع تقلید فتوا می دهد.
حجت الاسلام اسدی تشکیل شورای نظارت بر کارشناسان و مدعوین مذهبی را از ضروریات سازمان صداوسیما خواند و گفت: چطور وقتی می خواهند در یک موضوع ساده و پیش پا افتاده از کارشناس استفاده کنند، بهترین کارشناس ها را می آورند، اما همین که می خواهند مسائل مذهبی را طرح کنند، یک دکتر دانشگاهی یا یک روحانی که تخصص چندانی درحوزه مذهب ندارد، می آورند. آیا این امر خدمت به دین است یا سست کردن آن؟
حجت الاسلام اسدی احیای قلوب و احیای امر اهل بیت (ع) را هدف مجالس عزاداری دانست و افزود: احیای امر اهل بیت (ع) یعنی احیای شیعه گری؛ عاملی که باعث شده شیعه با تمام فشارها و خفقان ها در طول تاریخ به حرکت تاریخی خود تا زمان حاضر ادامه دهد. به عبارت بهتر این مجالس عزاداری هستند که تفکر شیعه را در طول تاریخ حفظ می کنند.
وی با تأکید بر این که پدیده منبرگریزی حاصل تأثیر همزمان چند عامل است، گفت: نباید به صورت یک جانبه تنها یک عامل را در این پدیده مؤثر دانست. مخاطبان، هیئات امنا، مداحان، سخنرانان و چندین عامل دیگر در این امر مؤثرند.

این استاد حوزه علمیه افزود: در این میان باید به تقصیر و کم کاری روحانیت اعتراف کرد. ممکن است یک روحانی در رشته تخصصی خود، یعنی فقه و اصول، بسیار ماهر باشد اما نتواند یک منبر را اداره کند. در واقع اداره کردن یک منبر، تخصصی جداگانه از دیگر رشته های مربوط به علوم دینی است. همین کوتاهی روحانیون در کنار عوامل دیگر، باعث به وجود آمدن پدیده ای به نام منبرگریزی شده که برای جامعه دینی ما بسیار خطرناک است.
حجت الاسلام اسدی استقبال جوانان از مداحی های جدیدی را یک فرصت دانست و گفت: این موضوع به همان بحث نخست باز می گردد که تا وقتی اشعار و سبک های عزاداری به حرام شرعی و خرافات منجر نشود، هیچ اشکالی ندارد. اصلاً چه کسی گفته عزاداری باید حتماً به شکل 50 سال قبل باشد. باید از این استقبال جوانان نهایت استفاده را کرد تا جوانان به معرفت حقیقی امام حسین (ع) دست یابند.
وی وجود سازمانی را برای مبارزه با مداحی های بی محتوا و بی اساس ضروری خواند و گفت: در کنار این مبارزه باید علما و کارشناسان دین به میدان بیایند. نباید مجتهدانی که کوله بار چندین سال مطالعات علمی را با خود دارند، خود را کنار بکشند و میدان را برای کسانی که هیچ گونه بهره ای از علم دین ندارند.
حجت الاسلام اسدی دروغ، غلو و ادب مقتل خوانی را مهم ترین آسیب های مداحی های نوین دانست و افزود: این نکته را نباید از نظر دور داشت که مداحی که با رعایت اصول دینی و با اخلاص و رعایت حدود خود به مدح اهل بیت (ع) می پردازد، تأثیرش بیشتر از یک سخنران است و چنین شاعران و مداحانی بودند که مورد تفقد معصومین (ع) واقع شده اند.

پایان پیام/