مسجد آبی بازتاب معماری و معنویتی بی بدیل در شهر هزار مسجد

مناره های بیش از 500 مسجد که از تپه های شهر استامبول سر به فلک کشیده، اتمسفری فوق العاده خلق کرده است که مسجد شش مناره ای سلطان احمد یکی از آن مساجد و بازتاب معماری و معنویتی بی بدیل است.

خبرگزاری شبستان: زیباترین مکان های استانبول در شبه جزیره محصور در دریای مرمره، خلیج و قلعه ها قرار دارد؛ در این مناظر بی نظیر مناره های بیش از 500 مسجد که از تپه های شهر سر به فلک کشیده است اتمسفری فوق العاده خلق کرده است.


مسجد سلطان احمد یکی از بزرگ ترین شاهکارهای معماری اسلامی است که در شهر هزار مسجد، استانبول قرار دارد. این مسجد که به زبان ترکی به مسجد سلطان احمد شهرت دارد و در زبان انگلیسی با نام مسجد آبی از آن یاد می شود بین سال های 1609 و 1619 به فرمان سلطان احمد اول ساخته شده است که به احترام وی نیز نامگذاری شد. پس از درگذشت سلطان احمد وی را در محوطه این مسجد به خاک سپردند.


مسجد سلطان احمد در بخش قدیمی استانبول واقع شده است، منطقه ای که پیش از سال 1453 مرکز قسطنطنیه و پایتخت امپراطوری بیزانس بود. این مسجد درست مقابل مسجد ایا صوفیه (کلیسای سابق حکمت مقدس مسیحیان) قرار دارد و مطابق خواسته سازندگان آن، گنبد و مناره های مسجد آبی خط افق بخش قدیمی شهر استانبول را تحت تسلط خود درآورده است.

 

این مسجد در چند قدمی کاخ "تا پکاپی" قرار دارد، کاخی که محل اقامت سلاطین عثمانی تا سال 1835 بود و تا ساحل بوسفوروس فقط چند دقیقه‌ای فاصله دارد. اگر از دریا به مسجد نگاه کنید قبه‌ها و مناره‌های مسجد در بخش قدیمی شهر برجسته هستند و هدف سازندگان هم ایجاد چنین چشم انداز زیبایی بوده ‌است.


این مسجد به علت نقاشی های داخلی که اکثریت آن را رنگ آبی تشکیل داده در غرب به مسجد آبی شهرت یافته است. این نقاشی ها و تزئینات آبی رنگ از تزئینات اولیه آن محسوب نمی شد از این رو از داخل مسجد خارج شد و امروزه محوطه داخلی آن چندان هم تداعی کننده رنگ آبی نیست.

 

زیر بنای مسجد آبی مکعبی شکل و 53 در 51 متر محاسبه و مانند تمام مساجد جهان به نوعی طراحی شده است که هنگامی که مسلمانان برای اقامه نماز می ایستند رو به سمت مکه قرار گیرد به نحوی که محراب مسجد مقابل آن ها قرار دارد. قسمت بالایی ساختمان مکعبی شکل مسجد سلطان احمد، گنبدها و نیمه گنبدهایی قرار دارد که گنبد مرکزی آن بالاتر از دیگر گنبدها قرار گرفته و دارای 33 متر قطر و 43 متر ارتفاع است. تصویر کلی این مسجد، یکی از کامل ترین تصویرهای بصری محسوب می شود که چشم بیننده را تا نقطه اوج گنبد هدایت می کند.


این مسجد دارای 6 مناره است. هنگامی که مشخص شد سلطان احمد قصد دارد برای این مسجد 6 مناره بسازد به شدت مورد انتقاد قرار گرفت، چرا که این تعداد مناره به طور دقیق تعداد مناره های مسجدی است که در مکه واقع شده (مسجدالحرام)؛ اما سلطان احمد این مشکل را به واسطه اهدای مبلغی به منظور ساخت هفتمین مناره برای مسجد الحرام در مکه رفع کرد.


هر کدام از مناره های مسجد آبی دارای سه بالکن است و حتی تا همین اواخر مؤذن مسجد پنج بار در روز برای اعلام وقت نماز از پلکان مارپیچی و باریک آن بالا می رفت، اما امروزه از بلندگوهای مخصوصی استفاده می شود که صدای اذان در سراسر بخش قدیمی شهر استانبول به گوش می رسد.


هنگام غروب آفتاب مسجد سلطان احمد به واسطه نورافکن های رنگین منور و درخشان به نظر می رسد. دیوارهای زیرین مسجد سلطان احمد با بیش از 20 هزار کاشی سرامیک که در شهر باستانی نیسا (در شمال غربی آسیای صغیر) مفروش شده است.
 

بیش از 200 شیشه منقوش با طراحی های پیچیده در بخش های بالایی مسجد مورد استفاده قرار گرفته که ورود نور طبیعی به محوطه داخلی را تسهیل کند و امروزه با کمک چلچراغ ها این نور دو چندان می شود.


از دیگر تزئینات داخلی مسجد می توان به آیات قرآن اشاره کرد که بسیاری از آن ها توسط سید قاسم قباری نوشته شده که به عنوان بزرگ ترین خطاط و خوشنویس زمان خود محسوب می شد.


کف پوش مسجد نیز با قالی پوشانده شده که توسط مؤمنان به مسجد اهدا می شود و به طور مرتب پس از فرسوده شدن تعویض می شوند.


مهم ترین عامل داخلی این مسجد، محراب آن است که از سنگ مرمر تراشیده و حکاکی شده است. در سمت راست محراب نیز منبر قرار دارد. طراحی این مسجد به نوعی بوده که هنگام حضور جمعیت بسیار مسلمانان، همه آن ها می توانند امام جماعت را ببینند و صدای وی را بشنوند.


هنگام ساخت مسجد آبی به معمار این مسجد، محمد آقا دستور داده شده بود که به هیچ وجه نگران هزینه های ساخت زیباترین و باشکوه ترین مسجد مسلمانان در تمام جهان نباشد و تمام تلاشش را برای زیباتر ساختن آن صورت دهد. این مسجد به عمد در مقابل کلیسای حکمت مقدس (عمارت ایاصوفیا) ساخته شده تا نشان دهد که معماران عثمانی و مسلمان می‌توانند رقبای سرسختی برای اجداد مسیحی خود باشند. با این وجود، معمار نتوانسته قبه‌هایی بزرگ تر از قبه عمارت ایاصوفیا بسازد و به همین دلیل تلاش کرده با تنظیم دقیق موقعیت قبه‌ها، شبه قبه‌ها و مناره‌ها جلوه‌ای زیبا را پدید آورد.

 

***
مسجد کبود استانبول گنجایش 7 هزار و 500 نمازگزار را دارد. امروزه ده روز که به ماه رمضان مانده است، اطراف میدان منتهی به مسجد کبود را برای برگزاری محل جشن رمضان آماده می‌کنند و تعدادی غرفه و مغازه و فضا را برای افطار دادن به روزه‌داران در نظر می‌گیرند. همچنین این مسجد باشکوه در کنار دیگر بناهای شهر استانبول در ایام مختلف سال گردشگران را به سمت خود می کشانند.

 

در اوج فصل توریسم روزانه بیش از 120 هزار نفر از آن دیدن می‌کنند. گروه‌های جهانگردی از کشورهای مختلف به راهنمایی راهنماهای خود، پشت سر هم وارد می‌شوند. صدای بلند راهنماهای تورها با هم در می‌آمیزد، ترکی، ایتالیایی، انگلیسی، عربی، فرانسوی، آلمانی، روسی و فارسی. زنان جهانگردی که احساس می‌کنند لباس نامناسب دارند، یک روپوش به دور خود می‌پیچند، کفش‌ها را به دست می‌گیرند و به همراه دیگران عکس یادگاری می‌گیرند... بر فرش‌های بزرگ آن می‌نشینند، به ستون‌ها تکیه می‌دهند و عظمت این بنای اسلامی را به نظاره می نشینند....
پایان پیام/
 

کد خبر 101585

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha